De Hoge Raad heeft recentelijk geoordeeld dat het leerstuk van de kansschade ook toepasbaar is op een situatie waarbij de kans op een beter resultaat afhankelijk was geweest van het gedrag van een benadeelde partij zelf. Advocaat aansprakelijkheidsrecht Lennard Noordzij bespreekt het arrest.
In deze procedure vorderde een onderneming schadevergoeding van een bank. De onderneming vond dat de bank onzorgvuldig tegenover haar had gehandeld door geen maatregelen te treffen terwijl de bank wist dat er gelden werden weggesluisd van deze onderneming. De bank had de onderneming tenminste moeten melden dat de bank de bankrelatie met de frauderende partij had opgezegd.
De onderneming stelde zich op het standpunt dat wanneer de bank haar wel had geïnformeerd dat de bankrelatie met die (frauderende) partij was opgezegd en de bankrekeningen waren gesloten, zij anders had gehandeld.
De onderneming kan nooit bewijzen wat zij had gedaan wanneer zij wel op de hoogte was gesteld. Die situatie is hypothetisch, want heeft zich in werkelijkheid niet voortgedaan. De onderneming doet daarom een beroep op het leerstuk van de kansschade.
Het hof oordeelde in deze zaak dat de bank inderdaad aansprakelijk is voor de door de onderneming geleden schade doordat de bank haar niet heeft geïnformeerd. De omvang van de schade wordt door het hof geschat aan de hand van het leerstuk van de kansschade. Het hof oordeelt dat de kans 75% is dat de onderneming niet anders had gehandeld wanneer zij wel op de hoogte was van de opgezegde en gesloten bankrekening. Dit betekent dat de bank 25% van de schade aan de onderneming moet vergoeden.
De leer van de kansschade is er om een oplossing te bieden voor een situatie waarin het onzeker is of een
tekortkoming
Alle gevallen waarin hetgeen de schuldenaar verricht in enig opzicht achter blijft bij hetgeen de verbintenis vergt, ongeacht of deze handelwijze de schuldenaar toerekenbaar is of niet.
» Meer over tekortkoming
tekortkoming of
onrechtmatige daad
Onrechtmatig handelen leidt tot aansprakelijkheid. In sommige gevallen geeft de wet aan dat een derde aansprakelijk is voor door een ander veroorzaakte schade.
» Meer over onrechtmatige daad
onrechtmatige daad schade heeft veroorzaakt of niet. De Hoge Raad heeft dit leerstuk voor het eerst aanvaard in het geval waarin een advocaat had nagelaten om in een procedure tijdig
hoger beroep
Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep
hoger beroep in te stellen. In die zaak stond de tekortkoming van de advocaat vast, maar was onzeker of een ingesteld beroep tot succes zou hebben geleid.
In dit geval werd de omvang van de schade vastgesteld door te beoordelen hoe de appelrechter bij een tijdig ingesteld hoger beroep zou hebben geoordeeld. De rechter diende dus de schade te schatten aan de hand van de ‘goede en kwade kansen’ die de cliënt in het hoger beroep zou hebben gehad.
De Hoge Raad heeft dus inmiddels bevestigd dat de toepasselijkheid van het leerstuk van de kansschade niet beperkt is tot gevallen waarbij de kans onafhankelijk is van het gedrag van partijen. Het is ook mogelijk kansschade vast te stellen in een geval waarin van het gedrag van de benadeelde partij afhankelijk was geweest of de kans op een beter resultaat zich zou hebben verwezenlijkt in de hypothetische situatie waarin de aansprakelijke partij haar die kans niet zou hebben onthouden.