Wanneer is een curator aansprakelijk voor de proceskosten?

Kan een curator Een door de rechtbank aangewezen persoon die is belast met het beheer en de beschikking over het vermogen van een gefailleerde.
» Meer over curator curator persoonlijk aansprakelijk zijn voor de proceskosten in een verloren procedure? In theorie wel maar in de praktijk zelden, zo blijkt uit een recente uitspraak. Advocaat en curator Nienke Bobbert licht toe.

Zorgplicht curator

In deze zaak speelde de vraag of de curator in strijd met haar zorgplicht De verplichting van een opdrachtnemer om de zorg van een goed opdrachtnemer in acht te nemen.
» Meer over zorgplicht zorgplicht handelde toen ze een vordering instelde tegen de handelspartner van gefailleerde. Een vordering die door de rechtbank werd toegewezen, maar in hoger beroep door het hof werd afgewezen met veroordeling van de curator q.q. in de proceskosten van ongeveer € 34.000. Uit de (inmiddels) lege boedel kon dat niet worden betaald.

Curator privé aansprakelijk?

Van aansprakelijkheid De gehoudenheid van een persoon of bedrijf om schade ontstaan uit een onrechtmatige daad of wanprestatie te vergoeden.
» Meer over aansprakelijkheid aansprakelijkheid van de curator in privé voor de proceskosten kan alleen sprake zijn in geval van misbruik van bevoegdheid Misbruik van een op zichzelf bestaande bevoegdheid. Of hier sprake van is hangt af van de concrete omstandigheden.
» Meer over misbruik van bevoegdheid misbruik van recht ( onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig procederen). En dáárvan kan volgens vaste rechtspraak (het Duka/Achmea arrest van de Hoge Raad) pas sprake zijn als de curator als eiser De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde. Dit in tegenstelling tot de eiser, de partij die het initiatief tot de rechtszaak heeft genomen en daartoe door een gerechtsdeurwaarder een dagvaarding heeft laten betekenen aan de gedaagde.
» Meer over eiser eiser zijn “vordering heeft gebaseerd op feiten en omstandigheden waarvan hij de onjuistheid kende dan wel behoorde te kennen of op stellingen waarvan hij op voorhand moest begrijpen dat deze geen kans van slagen hadden”. Deze maatstaf moet in verband met artikel 6 EVRM (recht op toegang tot de rechter) ook nog eens terughoudend worden toegepast. 

Curator heeft een machtiging nodig van de rechter-commissaris

Het enkele feit dat een curator een in hoedanigheid gevoerde procedure verliest betekent dus niet dat hij of zij persoonlijk aansprakelijk is voor de proceskosten. Daarvoor moet immers worden aangetoond dat de curator zijn of haar vordering heeft gebaseerd op een standpunt dat (1) bij voorbaat geen enkele kans van slagen had en (2) de curator dit ook moest begrijpen op het moment dat hij of zij de vordering instelde. In deze zaak slaagde dit bewijs In het Nederlandse procesrecht geldt als hoofdregel dat de rechter alleen die feiten of rechten aan zijn beslissing ten grondslag mag leggen, die in de rechtszaak aan hem ter kennis zijn gekomen of zijn gesteld en die zijn komen vast te staan.
» Meer over bewijs bewijs niet. Geen wonder, want voor het starten van een procedure heeft een curator machtiging nodig van de toezichthoudende rechter-commissaris. Van het instellen van een evident ongegronde vordering zal bij een curator dan ook niet snel sprake zijn. Ook niet wanneer voorzien kan worden dat bij verlies de proceskosten niet uit de lege boedel kunnen worden voldaan.