Plichtsverzuim ambtenaar: waarschuwing, bezwaar en beroep

Een ambtenaar die zijn verplichtingen niet nakomt, maakt zich schuldig aan plichtsverzuim Het doen of nalaten van iets dat een goed ambtenaar in gelijke omstandigheden behoort na te laten of te doen
» Meer over plichtsverzuim plichtsverzuim, zo oordeelde de rechtbank Noord-Holland onlangs. Plichtsverzuim is een aanleiding voor de werkgever een straf op te leggen. Soms is dat ontslag, maar soms ‘slechts’ een schriftelijke berisping. Advocaat ambtenarenrecht Sander Schouten legt aan de hand van de uitspraak uit, waarom het zinvol kan zijn tegen een waarschuwing in bezwaar te gaan.

Plichtsverzuim ambtenaar: schriftelijke waarschuwing

Een ambtenaar in dienst bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt moe van “reply-all” mails van één van zijn collega’s. Op een goed moment raakt zijn geduld op en stuurt hij aan deze collega een beledigende mail met het hele team in de CC. Zijn leidinggevende roept de ambtenaar op, om het voorval te bespreken. De ambtenaar komt niet opdagen. Vervolgens stelt de leidinggevende vast dat sprake is van plichtsverzuim en stuurt de ambtenaar een schriftelijke waarschuwing voor de beledigende e-mail, maar ook het niet verschijnen op het gesprek.

Ambtenaar tekent bezwaar aan tegen berisping

De ambtenaar tekent bezwaar tegen de waarschuwing aan. Bezwaar moet meestal worden aangetekend bij de instantie (bij een gemeente vaak het college van B&W) die het besluit genomen heeft. Soms moet het bezwaar worden ingediend bij een bezwaarschriftencommissie die het college van B&W advies geeft over de afhandeling van het bezwaar. Vaak staat onderaan het besluit bij wie het bezwaar moet worden ingediend. In dit geval moest de ambtenaar zijn bezwaar indienen bij de Adviescommissie Bezwaren Personeel SZW. Die heeft de minister van SZW vervolgens geadviseerd de waarschuwing te handhaven, met uitzondering van het deel dat ziet op het niet verschijnen op het gesprek. Dat kon gezien de moeilijke werkrelatie van de ambtenaar met zijn leidinggevende niet kwalificeren als plichtsverzuim. De minister van SZW wijkt af van het advies van de Adviescommissie Bezwaren Personeel SZW en laat de waarschuwing voor zowel de e-mail, als het niet verschijnen op het gesprek in stand.

Ambtenaar gaat in beroep bij rechtbank

De ambtenaar gaat vervolgens in beroep bij de rechtbank en stelt dat hij al vaak geprobeerd had zijn onenigheid met de bewuste collega op een zakelijke manier op te lossen. Omdat de zakelijke weg niet hielp, stuurde hij vervolgens de bewuste e-mail. De rechter gaat er niet in mee en oordeelt dat  de ambtenaar met de beledigende e-mail een grens is overschreden. Een werkgever hoeft dat niet te tolereren. Vanwege het feit dat de ambtenaar al een hele periode niet ‘on speaking terms’ was met zijn leidinggevende, mocht de leidinggevende echter niet verwachten dat de ambtenaar in zou gaan op zijn gespreksuitnodiging. De rechter vindt daarom dat de waarschuwing voor het wegblijven op deze bespreking, te zwaar is. Wat dat betreft is het beroep van de ambtenaar gegrond. De rechter vernietigt de waarschuwing voor zover het betrekking heeft op het niet opdagen op het gesprek. Per saldo heeft de ambtenaar daarmee bereikt dat de waarschuwing alleen van de baan is, voor zover betrekking hebbens op het niet verschijnen op de bespreking.

Ongeschiktheidsontslag volgt op berisping

Het lijkt een pyrrusoverwinning. De waarschuwing is niet volledig van de baan. Toch was het zinvol dat de ambtenaar in bezwaar ging. Een schriftelijke waarschuwing is weliswaar de lichtste disciplinaire straf, het kan wel de aanleiding voor een werkgever zijn een dossier op te bouwen, om zo uiteindelijk tot een ongeschiktheidsontslag te kunnen komen. Een waarschuwing voor één misstap, weegt dan minder zwaar dan een waarschuwing voor twee misstappen.  De wet stelt eisen aan de inhoud van een bezwaar- en beroepschrift.