Kan Max Verstappen door juridische procedures nog van het wereldkampioenschap worden afgehouden?

Vanavond won Max Verstappen in een zinderende ontknoping de Formule 1 van Abu Dhabi. Na de race tekende Mercedes direct protest aan bij de wedstrijdorganisatie. Deze wees het protest af, maar Mercedes laat het daarbij niet zitten. Mercedes heeft aangekondigd juridische stappen te ondernemen. In deze blog ga ik in op de vraag of Mercedes kansrijk is in deze procedures.

Safety car

Aan het einde van de race reed in verband met een ongeluk een safety car op de baan. Op dat moment reed Lewis Hamilton aan kop. Max Verstappen was weliswaar tweede in de race, maar tussen hem en Hamilton reden nog vijf coureurs die door Hamilton op een ronde waren gezet, maar nog niet waren ingehaald door Verstappen.

Vrije doorgang

De race director besloot om tijdens de safety car de vijf coureurs vrije doorgang te geven. Daardoor kwam Max Verstappen bij ingang van de laatste ronde direct achter Hamilton te rijden. Mede omdat Max Verstappen snellere banden had wist hij Hamilton in de laatste ronde in te halen en de race te winnen. Mercedes kon zich met de beslissing van de race director niet verenigen en tekende binnen 30 minuten protest aan.

Grondslag

Het protest van Mercedes was gebaseerd op artikel 48 van de FIA Sporting Regulations, waarin nadere regels zijn bepaald over de situatie waarin er een safety car op het circuit is. In die bepaling staat dat wanneer de wedstrijdleiding daartoe instructie geeft “any cars that have been lapped by the leader” de safety car moeten inhalen en achteraan aansluiten en dat “once the last lapped car has passed the leader the safety car will return to the pits at the end of the following lap”.

Argumentatie

Mercedes argumenteerde op basis hiervan dat wanneer dit protocol zou zijn gevolgd, de safety car niet na de voorlaatste ronde, maar pas na de laatste ronde (en dus pas na het einde van de race) van de baan zou mogen gaan. In dat geval zou Hamilton de race hebben gewonnen, aldus Mercedes.

Protest afgewezen

Dit protest werd door de wedstrijdorganisatie afgewezen. Die stelde onder verwijzing naar hetzelfde artikel dat daarin ook bepaald is dat de wedstrijdleiding op elk moment kan besluiten om – mits veilig – de safety car direct naar binnen te roepen. Volgens de wedstrijdorganisatie heeft die beslissing voorrang op en zet het door Mercedes ingeroepen protocol dus opzij.

Beroepsprocedure bij ICA

Mercedes liet daarop weten tegen de beslissing in beroep te gaan bij het International Court of Appeal (ICA). Het ICA is de beroepsinstantie van de autosportfederatie (FIA). Deze zal de beslissing van de wedstrijdleiding opnieuw integraal toetsen op basis van de FIA Judicial and Disciplinary Rules. Voorts kan Mercedes de ICA vragen om een beslissing over de uitleg en toepassing van voornoemde regels.

Beroep kansrijk?

Een uitkomst is altijd lastig te voorspellen, maar op basis van een eerste lezing van de FIA Sporting Regulations lijkt het beroep van Mercedes niet erg kansrijk. Bovendien is het maar de vraag of er iets zal veranderen in de uiteindelijke stand voor het wereldkampioenschap, mocht het beroep van Mercedes gegrond worden verklaard.

Letterlijke interpretatie

Het belangrijkste argument van Mercedes is dat het protocol niet is gevolgd. Naar de letter van de wet heeft Mercedes daar een punt. De FIA Sporting Regulations schrijven inderdaad voor dat de safety car pas van de baan gaat nadat alle ingehaalde auto’s voorbij zijn gegaan én er nog een volle ronde gereden is. De vraag is echter of dit protocol in alle gevallen kan of moet worden gevolgd.

Discretionaire bevoegdheid

De FIA Sporting Regulations bepalen namelijk in artikel 15.3 dat de race director grote vrijheid heeft bij het nemen van beslissingen bij het inbrengen en van de baan halen van de safety car. De race director kan onder omstandigheden dus ook besluiten om de safety car onmiddellijk binnen te halen. Red Bull Racing zal dus argumenteren dat deze beslissingsvrijheid betekenisloos zou zijn, wanneer de race director gebonden zou zijn aan het volgen van een bepaald protocol.

“Spirit of sport”

Daar komt tot slot bij dat alle teams voorafgaand aan het seizoen hebben verklaard dat zij bij voorkeur een race eindigen in een “green condition”, oftewel zonder safety car op de baan. Het idee daarachter is dat zoveel mogelijk wordt gestreefd naar een winnaar op basis van een daadwerkelijke onderlinge strijd. En dat is uiteraard ook de premisse van iedere sport.

Sanctie?

Dan is nog de vraag wat het ICA precies kan doen, mocht het Mercedes gelijk geven. Op grond van artikel 10.10 van de FIA Judicial and Disciplinary Rules heeft de ICA dezelfde bevoegdheden als de wedstrijdleiding en is expliciet bepaald dat het race uitslagen kan aanpassen of zelfs ongeldig kan verklaren. Het ICA kan echter niet bepalen dat de race opnieuw wordt gereden.

Ongeldig verklaren race

Red Bull Racing zal naar verwachting op dit punt stellen dat zij niet de dupe mogen worden van een beslissing van de race director. In dat verband zullen zij mogelijk betogen dat zelfs indien het protocol juist was toegepast het niet 100% zeker zou zijn dat Hamilton de race zou winnen. Hij zou in de laatste ronde bijvoorbeeld uit kunnen vallen. Omdat de race niet opnieuw kan worden gedaan, is het niet ondenkbaar dat – mocht het beroep gegrond worden verklaard – de race in zijn geheel ongeldig wordt verklaard. In dat geval wint Verstappen alsnog het wereldkampioenschap, omdat hij hoewel in puntenaantal gelijk met Hamilton over het seizoen meer races heeft gewonnen.

Court for Arbitration of Sport (CAS)

Het lijkt er dus op dat de wereldtitel Verstappen nog nauwelijks kan ontgaan. Maar zelfs indien het beroep van Mercedes wordt afgewezen, zal Verstappen mogelijk nog langere tijd in onzekerheid verkeren. Mercedes zal daarna mogelijk nog een procedure kunnen starten bij de Franse rechtbank. Al met al kan het nog maanden duren voordat er een definitieve beslissing is. Tot die tijd is de officiële einduitslag – zoals ook vermeld staat op het wedstrijdformulier – voorwaardelijk want “subject to appeal”.