Reorganisatie: ontslag afgewezen wegens leeftijdsdiscriminatie

Onlangs oordeelde de kantonrechter in Alphen aan den Rijn over de afwijking van het afspiegelingsbeginsel door een werkgever waarbij de door de ondernemingsraad vastgestelde afspiegelingscriteria tot gevolg hadden dat veel oudere werknemers voor ontslag in aanmerking kwamen. Het ontbindingsverzoek De procedure bij de kantonrechter om een arbeidsovereenkomst te ontbinden.
» Meer over ontbindingsverzoek ontbindingsverzoek wordt afgewezen omdat de afspiegelingscriteria leiden tot leeftijdsdiscriminatie. Advocaat Sander Schouten legt uit.

Ontbinding arbeidsovereenkomst wegens reorganisatie

In deze zaak verzocht de werkgever om ontbinding van de arbeidsovereenkomst van een werknemer van 58 jaar wegens een binnen de onderneming van de werkgever door te voeren reorganisatie. Bij de reorganisatie zijn in totaal 17 werknemers boventallig verklaard. Deze werknemers zijn niet geselecteerd op grond van het afspiegelingsbeginsel. De werkgever heeft in overleg met de ondernemingsraad een sociaal plan opgesteld waarin afwijkende boventalligheidscriteria zijn vastgesteld, namelijk ‘performance’ en ‘potentie’.

Boventalligverklaring: leeftijdsdiscriminatie?

De werknemer stelt zich op het standpunt dat bij de selectie van de werknemers die boventallig zijn verklaard de leeftijd een grote rol gespeeld zou hebben. Hij baseert zich onder meer op een uitspraak die de directeur De leidinggevende van een onderneming of organisatie.
» Meer over directeur directeur van de werkgever deed tijdens een personeelsbijeenkomst dat de gemiddelde leeftijd van het personeel omlaag zou moeten. De kantonrechter oordeelt dat in deze zaak niet van belang is of de reorganisatie is ingegeven door financiële noodzaak. In het overeengekomen sociaal plan vastgestelde boventalligheidscriteria leiden er namelijk toe dat alleen de oudere werknemers boventallig worden verklaard. De toepassing van het sociaal plan leidt dan ook evident tot een onbillijke uitkomst waarbij sprake is van leeftijdsdiscriminatie. Daarbij komt nog dat de werkgever onvoldoende heeft onderbouwd dat afspiegeling tot ongewenste gevolgen zou leiden. Het ontbindingsverzoek is dan ook afgewezen.

Ontslagvolgorde bepalen via afspiegeling

Wanneer een werkgever een werknemer wil ontstaan om bedrijfseconomische redenen of in verband met een reorganisatie, dient de werkgever bij het bepalen van de ontslagvolgorde rekening te houden met het afspiegelingsbeginsel. Het afspiegelingsbeginsel houdt in dat de werkgever bij de vraag wie als eerste voor ontslag moet worden voorgedragen rekening moet houden met onder meer de leeftijd en het aantal dienstjaren van de werknemer. Afwijking van het afspiegelingsbeginsel is in een aantal gevallen toegestaan. Zo is het afspiegelingsbeginsel niet van toepassing wanneer een bedrijf of een bedrijfsvestiging sluit, wanneer er een unieke functie komt te vervallen, of wanneer een categorie uitwisselbare functies geheel komt te vervallen. Ook kan de werkgever er onder omstandigheden voor kiezen nieuwe functies te creëren en de werknemers daar op te laten solliciteren.

Afwijking slechts beperkt mogelijk

Onder omstandigheden kan ook van het afspiegelingsbeginsel worden afgeweken. Dit kan echter slechts in een aantal gevallen bij zwaarwegende redenen. Afwijking is bijvoorbeeld mogelijk wanneer een hardheidsclausule De mogelijkheid van een bestuursorgaan om van een (dwingende) wet af te wijken.
» Meer over hardheidsclausule hardheidsclausule van toepassing is, wanneer sprake is van een onmisbare werknemer, of indien een voor ontslag voor te dragen werknemer een zwakke positie heeft binnen de arbeidsmarkt en de werknemer die na hem voor ontslag in aanmerking komt dit niet heeft. Afwijking van het afspiegelingsbegingsel mag gezien de uitspraak van de kantonrechter niet leiden tot discriminatie.

Advocaat ontslagrecht bij reorganisatie

De advocaten van AMS Advocaten te Amsterdam hebben ruime ervaring met het behandelen van geschillen op het gebied van het reorganisatie en de vele andere aspecten van het onstlagrecht. De AMS advocaten staan zowel werkgever als werknemer bij in verschillende arbeidsrechtelijke kwesties.