Managementovereenkomst: opdracht of arbeidscontract?

Een bestuurder die voor een vennootschap werkzaamheden verricht en wordt ingeleend via zijn eigen management-BV Een persoonlijke holding van een bestuurder/partner van een bedrijf.
» Meer over management-BV management-BV: het is een veelgebruikte constructie bij ondernemingen. De bestuurder werkt dan niet op basis van een arbeidsovereenkomst De overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
» Meer over arbeidsovereenkomst arbeidsovereenkomst voor de vennootschap, maar op basis van een overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst overeenkomst van opdracht De overeenkomst waarbij iemand anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst diensten verrichten voor een opdrachtgever.
» Meer over opdracht opdracht, genaamd ‘managementovereenkomst’. Maar pas op: als er feitelijk sprake is van een arbeidsrelatie, dan kan de rechter de managementovereenkomst toch als arbeidsovereenkomst beschouwen. Advocaat arbeidsrecht Sander Schouten bespreekt een recent vonnis over de zogeheten fictieve dienstbetrekking.

Opzegging overeenkomst van opdracht

In deze zaak werkte een manager op basis van een managementovereenkomst voor een Vennootschap. Op een gegeven moment zegt de Vennootschap deze overeenkomst op. De manager start een procedure bij de kantonrechter en maakt aanspraak op vergoedingen die werknemers kunnen krijgen bij (onterecht) ontslag. De manager vindt namelijk  – achteraf – dat er sprake was van een fictieve dienstbetrekking.

Geen schriftelijke arbeidsovereenkomst

De kantonrechter stelt voorop dat de partijen geen arbeidsovereenkomst hebben gesloten, maar een managementovereenkomst. De rechter onderzoekt of de rechtsverhouding tussen partijen – ondanks de gesloten managementovereenkomst – toch moet worden gekwalificeerd als een arbeidsovereenkomst. Hierbij is bepalend wat partijen bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stond.

Bedoeling van partijen

Allereerst wijst de rechter op het feit dat de managementovereenkomst is gesloten met de bv van de manager en niet met de manager zelf. De managementovereenkomst is bovendien door de manager zelf (althans, volgens zijn boekhouder) opgesteld. Bij het aangaan van de rechtsverhouding blijkt dus dat partijen echt de bedoeling hadden dat de manager werkzaamheden voor de vennootschap zou gaan verrichten, anders dan op basis van een arbeidsovereenkomst. Deze intentie komt ook terug in de verklaring in de overeenkomst dat door de overeenkomst geen dienstbetrekking of een arbeidsovereenkomst zal ontstaan.

Uitvoering managementovereenkomst

De rechter gaat vervolgens na of de wijze waarop partijen vervolgens uitvoering hebben gegeven aan de managementovereenkomst, aanleiding geeft om een fictief dienstverband aan te nemen. Als er sprake is van arbeid, loon en een gezagsverhouding De ondergeschiktheid van de werknemer ten opzichte van de werkgever.
» Meer over gezagsverhouding gezagsverhouding, dan is er geen sprake van een opdracht maar van een arbeidsrelatie. De manager voert in dit kader aan dat hij tijdens ziekte en vakantie is doorbetaald, hetgeen niet gebruikelijk is bij een opdracht. Verder zou er en gezagsverhouding met de vennootschap bestaan. Ook gedroeg hij zich ten opzichte van de medewerkers van vennootschap als werknemer en werd hij door hen beschouwd als een collega.

Geen sprake van arbeidsovereenkomst

De rechter acht deze omstandigheden, op zichzelf en in samenhang, onvoldoende om een fictieve dienstbetrekking aan te nemen. De management-fee is bij een enkele ziekteperiode doorbetaald, dus niet structureel. Een gezagsverhouding is niet aangetoond. Bovendien heeft ook een opdrachtgever in zekere mate de bevoegdheid om instructies te geven. Kortom, de rechtsverhouding tussen partijen moet gekwalificeerd worden als overeenkomst van opdracht (managementovereenkomst). De vorderingen van de manager die voortvloeien uit het arbeidsrecht worden dus afgewezen.