Flexwerkers zijn niet meer weg te denken uit onze huidige arbeidsmarkt. Steeds meer ondernemingen werken met oproepcontracten zoals een MUP-
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst. Een MUP-overeenkomst is een
arbeidsovereenkomst
De overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
» Meer over arbeidsovereenkomst
arbeidsovereenkomst met uitgestelde prestatieplicht. De werkgever is verplicht de werknemer op te roepen als er werk is en de werknemer is in beginsel verplicht aan de oproep gehoor te geven. In een recent arbeidsgeschil stond het hof voor de vraag of de werkneemster recht op loon had voor de periode waarin zij stand-by stond. Advocaat arbeidsrecht Sander Schouten licht de zaak toe.
Werkneemster werkt als taxichauffeuse voor een taxibedrijf op basis van een MUP- overeenkomst. Gedurende de looptijd van de overeenkomst moest zij zich te allen tijde voor de werkgever beschikbaar houden. Zij kreeg de door haar gewerkte diensten uitbetaald. Werkneemster meent echter dat de feitelijke omvang van haar arbeidstijd gedurende het gehele dienstverband structureel groter was dan wat zij kreeg uitbetaald. Als gevolg van de verplichting zich beschikbaar te houden, kon zij haar vrije tijd niet vrijelijk indelen. Zij eist daarom van werkgever achterstallig loon uitgaande van een 40-urige werkweek.
Het hof staat voor de vraag of de werkgever verplicht is de werkneemster te betalen voor de uren dat zij stand-by heeft gestaan. Het hof meent dat dit niet het geval is. De MUP-overeenkomst die partijen met elkaar zijn aangegaan, is bijzonder in die zin dat de uit deze overeenkomst voortvloeiende prestaties eerst moeten worden verricht nadat de werkgever de werknemer heeft opgeroepen. De belangrijkste prestaties voor de werknemer betreft het verrichten van arbeid en voor de werkgever het betalen van loon.
De vordering van werkneemster, inhoudende dat zij ook aanspraak kan maken op loon gedurende de periode dat zij (thuis) wacht op een oproep van de werkgever, is dan ook in strijd met de aard van het onderhavige arbeidsovereenkomst. Dat de werkneemster verplicht is om aan de oproep gehoor te geven doet hier niet aan af.
Ook volgens Europese regelgeving kan de periode van beschikbaar zijn niet als ‘arbeidstijd’ worden aangemerkt. ‘Arbeidstijd’ is namelijk de tijd waarin de werknemer werkzaam is, ter
beschikking
Uitspraak in een verzoekschriftprocedure
» Meer over beschikking
beschikking van de werkgever staat en zijn werkzaamheden of functie uitoefent. Onder omstandigheden kan de werkgever wel verplicht zijn om de werknemer een vergoeding te betalen voor wachttijd.
Zo heeft het Hof van Justitie in het arrest Simap een onderscheid gemaakt ten aanzien van wachtdiensten van artsen. De periode dat een arts zich beschikbaar moet houden valt onder het begrip ‘arbeidstijd’ als de arts fysiek aanwezig moet zijn in een ziekenhuis. Hoeft hij niet fysiek aanwezig te zijn in het ziekenhuis, maar kan hij elders (bv. thuis) zijn wachtdienst uitzitten, dan is er geen sprake van arbeidstijd.
Op basis van deze Europese rechtspraak is het hof in de casus van de taxichauffeuse van oordeel dat de tijd die werkneemster beschikbaar moest zijn voor oproepen niet als arbeidstijd kan worden gekwalificeerd. Zij heeft geen recht op loondoorbetaling.