Schending scholingsplicht en herplaatsingsverplichting leidt tot herstel arbeidsovereenkomst

Een redelijke ontslaggrond kan zijn dat de functie van een werknemer komt te vervallen als gevolg van bedrijfseconomische en/of bedrijfsorganisatorische redenen. Maar het enkel vervallen van de functie is onvoldoende om de arbeidsovereenkomst De overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
» Meer over arbeidsovereenkomst arbeidsovereenkomst te kunnen beëindigen. Een werkgever moet daarnaast ook aannemelijk kunnen maken dat de werknemer, al dan niet met behulp van scholing, niet binnen een redelijke termijn herplaatst kan worden in een andere passende functie. In het verlengde daarvan geldt er voor werkgevers een wettelijke scholingsplicht. Een werkgever dient de werknemer in staat te stellen scholing te volgen die noodzakelijk is voor het uitoefenen van de eigen functie en, voor zover dat redelijkerwijs van hem verlangd kan worden, voor het voortzetten van de arbeidsovereenkomst indien de functie van de werknemer komt te vervallen. Dat werkgevers deze herplaatsingsverplichting en scholingsplicht niet te lichtvaardig mogen opvatten blijkt uit een recente uitspraak van de kantonrechter. Arbeidsrecht advocaat Sander Schouten bespreekt deze uitspraak.

Reorganisatie

De werknemer trad in november 2010 in dienst bij de werkgever in de functie van Senior Toolmaker. Zes jaar later vond er een reorganisatie plaats waarbij een deel van de werkzaamheden die voorheen in Nederland werd verricht, is verplaatst naar de vestigingen in Azië. Een van de gevolgen van de reorganisatie was dat de afdeling waarop werknemer werkzaam was werd gehalveerd, maar de werknemer heeft de reorganisatie overleefd.

Vaardigheden verbreden

Zowel in november 2019 als in juli 2020 vonden gesprekken plaats tussen de werknemer en zijn leidinggevende. Onderwerp van het gesprek was dat de werknemer zijn vaardigheden moest verbreden omdat er in de toekomst minder gebruik zou worden gemaakt van de CNC-techniek waar werknemer op dat moment mee werkte. Daarnaast moest de werknemer een training op persoonlijk vlak gaan volgen om de samenwerking met zijn collega’s te verbeteren.

UWV procedure

De werknemer stemde niet in met een beëindigingsovereenkomst waarna de werkgever aan het UWV toestemming heeft gevraagd om de arbeidsovereenkomst op te zeggen wegens bedrijfseconomische redenen. De functie van de werknemer is komen te vervallen. Het UWV heeft deze toestemming ook verleend, waarna de werkgever de arbeidsovereenkomst heeft opgezegd.

Herstel arbeidsovereenkomst

De werknemer is het niet eens met de verleende toestemming van het UWV en verzoekt in deze procedure herstel van zijn dienstverband.

Functie is komen te vervallen

De kantonrechter oordeelt dat de werkgever voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de functie van de werknemer is komen te vervallen. De reorganisatie heeft ertoe geleid dat de productontwikkeling op een andere manier wordt vormgegeven waardoor de werkzaamheden van de werknemer zijn ondergebracht in een andere functie. In die andere functie dient de werknemer niet alleen gebruik te maken van de bij de werknemer bekende CNC-techniek maar van een combinatie van technieken. Doordat de functie dermate is verbreed, is de conclusie dat de functie van de werknemer is komen te vervallen. Dat heeft tot gevolg dat er in beginsel sprake is van een redelijke ontslaggrond voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst.

Herplaatsingsverplichting geschonden

Maar de kantonrechter gaat verder door te oordelen dat de werkgever zich onvoldoende heeft ingespannen om de werknemer te herplaatsen binnen de organisatie. Op het moment dat de werkgever wist dat de functie Senior Toolmaker volledig zou komen te vervallen, had de werkgever samen met de werknemer moeten inventariseren welke functies passend (te maken) waren en/of dat deze functies binnen een redelijke termijn beschikbaar zouden komen. Dit geldt temeer omdat niet kon worden uitgesloten dat de werknemer met behulp van scholing kon worden herplaatst in de nieuwe bredere functie. Daarnaast staat vast dat er een openstaande vacature was voor deze nieuwe bredere functie op het moment dat de werkgever het initiatief nam om de arbeidsovereenkomst met de werknemer te beëindigen.

Scholingsplicht geschonden

Naast het schenden van de herplaatsingsverplichting, is de kantonrechter ook van oordeel dat de werkgever te kort is geschoten in de scholingsplicht. Het had ook op de weg van de werkgever gelegen om de werknemer te begeleiden en belemmeringen weg te nemen die bestonden voor de nieuwe functie. De werkgever had het initiatief moeten nemen om aan werknemer scholing op persoonsniveau aan te bieden door de werknemer in te schrijven voor deze cursussen. Het is onvoldoende als de werkgever enkel tegen een werknemer zegt dat hij een cursus moet volgen. Helemaal omdat niet vaststaat dat de werkgever de werknemer heeft geïnformeerd over de gevolgen als hij zich deze vaardigheden niet binnen een bepaalde tijd ‘eigen’ maakte.

Arbeidsovereenkomst wordt hersteld

Het schenden van zowel de herplaatsingsverplichting als de scholingsplicht leidt tot het oordeel dat de arbeidsovereenkomst wordt hersteld.