Vertrekpremie is geen beloning voor dienstjaren, maar compensatie inkomensverlies

Een man die ruim 40 jaar (eerst full-time, later in deeltijd) bij een bedrijf werkt verliest door reorganisatie zijn baan en heeft recht op een vertrekpremie De financiële vergoeding die werknemer van werkgever krijgen bij ontslag.
» Meer over vertrekpremie vertrekpremie. Maar deze premie is lager dan die van de vertrekkende werknemer die slechts 15 jaar (voltijds) in dienst was. Oneerlijk? Nee, zegt het hof in een recente uitspraak. Een vertrekpremie is bedoeld om verlies in inkomen te compenseren, niet om dienstjaren te belonen. Advocaat arbeidsrecht Sander Schouten legt uit.

Reorganisatie met behulp van sociaal plan

De procedure werd ingesteld door een werknemer die sinds 1970 bij werkgever, Joulz, in dienst was. Eerst voltijds maar vanaf 1992 deeltijds. Joulz, een energiebedrijf, heeft in 2010 een reorganisatie doorgevoerd. In het kader van de reorganisatie heeft Joulz in overleg met de ondernemingsraad en vakbonden een sociaal plan opgesteld. De werknemer was door Joulz als boventallig aan gemerkt. Op basis van het sociaal plan heeft de werknemer vervolgens voor de optie van vrijwillig ontslag met een vertrekpremie gekozen. In het sociaal plan staat het volgende: “De vertrekpremie is € 5.000 per dienstjaar bij de werkgever en diens rechtsvoorganger(s), met een maximum van € 120.000,00 naar rato bij een parttime dienstverband.”

Berekening vertrekpremie volgens werknemer

De werknemer stelt dat hij 21,3 jaar fulltime, 1 jaar 80% en 18,8 jaar 60% heeft gewerkt. Hij berekent de vertrekpremie over de verschillende periode als volgt: € 106.500 (21,3 x € 5.000), € 4.000 (1x 80% x € 5.000 ) en € 56.400 (18,8 jaar x 60% x € 5.000). Omdat de optelsom van deze bedragen hoger is dan het plafondbedrag, maakt de werknemer volgens hem aanspraak op € 120.000. Hij vordert dit bedrag in een kantonrechtersprocedure.

Berekening vertrekpremie volgens werkgever

Volgens Joulz gaat de werknemer uit van een onjuiste berekeningswijze. Op het moment dat de werknemer boventallig was geworden, had hij een dienstverband van 39,25 jaar. Daar hoort een vergoeding bij van € 196.250 (39,25 x  5.000). Ingevolge het sociaal plan wordt dit bedrag teruggebracht tot het maximum van € 120.000. Omdat de werknemer in deeltijd tot 63,16% (het vaste deeltijdpercentage dat bij de berekening wordt gehanteerd) werkte, moet het bedrag van € 120.000 conform het sociaal plan naar beneden worden bijgesteld “naar rato bij een parttime dienstverband”. Volgens Joulz houdt dit in dat de werknemer een vergoeding krijgt van maximaal € 75.792 (€ 120.000 x 63,16%).

Vertrekpremie: maximumbedrag maal part-time factor

De Kantonrechter in eerste aanleg en het Hof in hoger beroep Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep hoger beroep geven de werkgever gelijk. Het hof is van oordeel dat de zinsnede “naar rato bij een parttime dienstverband” betrekking heeft op het plafondbedrag a € 120.000 en zo moet worden uitgelegd dat een werknemer die kiest voor de optie van vrijwillig ontslag met een vertrekpremie geen hogere vertrekpremie kan ontvangen dan € 120.000 vermenigvuldigd met een het percentage dat hij ten tijde van het ontslag in deeltijd werkzaam was.

Uitkomst berekening vertrekpremie is niet onbillijk

De werknemer voert nog aan dat indien de vertrekpremie op deze wijze wordt berekend het dus kan zijn dat een werknemer met een korter fulltime dienstverband meer premie kan ontvangen dan een werknemer die vele malen langer in dienst is geweest maar ten tijde van het vertrek deeltijd werkt. Hierover overweegt het hof dat de strekking van de vertrekpremie niet bedoeld is om de werknemer een beloning te geven voor die door hem gewerkte dienstjaren, maar in de eerste plaats om het arbeidsinkomen dat de werknemer door het ontslag verliest te compenseren. In dat kader acht het hof het niet oneerlijk dat een werknemer met een lang dienstverband maar die deeltijd werkt, een lagere vertrekpremie krijgt dan een werknemer met een aanzienlijk korter doch voltijds dienstverband.