Een werknemer wordt geacht het werk te verrichten waarvoor hij is aangenomen. Doet hij dat niet, dan mag de werkgever het loon inhouden. Maar mag de werkgever ook verlangen van een werknemer dat hij ander werk doet dan is overeengekomen? Of mag de werknemer dat weigeren? Deze vragen kwamen aan de orde in een recente arbeidszaak. Advocaat arbeidsrecht Sander Schouten bespreekt de uitspraak.
In deze zaak gaat het om een chauffeur die door zijn werkgever werd gevraagd om in plaats van in het zorgvervoer voortaan ten behoeve van het schoolvervoer te gaan rijden. Vanwege de teruglopende vraag naar speciaal zorgvervoer was er onvoldoende werk voor de chauffeur. Op zich lijkt dit geen onredelijk verzoek en ook geen dramatische wijziging van werkzaamheden. Maar in het zorgvervoer reed de chauffeur in een Mercedes personenauto en bij het schoolvervoer zou hij een minibusje moeten rijden. En dat was zijn bezwaar. Vanwege rugklachten had hij bij het sollicitatiegesprek bedongen dat hij uitsluitend in een personenauto zou rijden.
De werknemer weigert aan het verzoek te voldoen en de werkgever houdt zijn loon in. Het geschil komt voor de kantonrechter en dan in
hoger beroep
Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep
hoger beroep voor het Hof. De vraag is of de chauffeur het verzoek van de werkgever mocht weigeren? Het hof overweegt dat werkgever en werknemer over en weer verplicht zijn zich als een goed werkgever/werknemer te gedragen. Dit brengt –volgens vaste rechtspraak- met zich mee dat een werknemer in het algemeen positief moet ingaan op redelijke voorstellen van een werkgever die bijvoorbeeld verband houden met bedrijfseconomische redenen. De werknemer mag een redelijk voorstel alleen afwijzen waanneer aanvaarding daarvan niet van hem kan worden gevergd.
Het hof stelt vast dat het rijden op een personenauto voor deze werknemer de bedongen arbeid was. Hij hoeft daarom in beginsel geen andere werkzaamheden te verrichten en het rijden op een minibusje kon niet zomaar van hem worden verlangd. Maar gewijzigde omstandigheden kunnen er toe leiden dat de afspraak die destijds met de werknemer was gemaakt opnieuw wordt bezien. Werkgever mag dus een redelijk voorstel doen.
Het hof is echter van oordeel dat de werkgever geen redelijk voorstel heeft gedaan. Werknemer zou namelijk ook een ander
contract
Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract
contract krijgen als hij op het schoolvervoer zou gaan rijden (vereiste in de
cao (collectieve arbeidsovereenkomst)
Een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd.
» Meer over cao (collectieve arbeidsovereenkomst)
cao schoolvervoer). Deze omzetting van een vastcontract naar een jaaruren contract zou een vermindering van het aantal werkuren inhouden en dus ook een vermindering van inkomsten. Het oordeel luidt dan ook dat de werknemer de wijziging van werk met recht heeft geweigerd. De werkgever mocht het loon niet opschorten.
De arbeidsverhouding tussen werknemer en werkgever is ondanks een nauwkeurige vastlegging in een arbeidscontract geen statische relatie. Wijzigingen in omstandigheden kunnen ertoe leiden dat de arbeidsvoorwaarden worden herzien. Sommige situaties zijn wettelijk of bij CAO geregeld zoals het recht van een werknemer om parttime te werken. In andere situaties wordt altijd gekeken naar de belangen van beide partijen.