Instorting varkensstal: aannemer aansprakelijk of eigen schuld opdrachtgever?

Als er tijdens bouwwerkzaamheden schade ontstaat aan het bouwwerk, is meestal de aannemer hiervoor aansprakelijk. Soms kan de schade ook aan de opdrachtgever worden verweten. Het beginsel van “eigen schuld” brengt dan met zich mee dat (een deel van) de schade voor rekening van de opdrachtgever komt. Advocaat bouwrecht Marco Guit legt dit uit aan de hand van een recente uitspraak.

Aansprakelijkheid schade

In de onderhavige zaak speelde het volgende. De opdrachtgever is een varkenshouderij met een aantal grote stallen. Voor één van deze megastallen was een aannemer ingeschakeld om oude trekstangen (elementen die voor stevigheid van een dakconstructie zorgen) te vervangen door nieuwe. Op het moment dat de aannemer de eerste oude trekstangen verwijderde, braken een aantal andere stangen af en de dakconstructie werd niet meer voldoende ondersteund. De stal stortte in.

Eerdere instorting deel stal

Belangrijk om te benadrukken is dat enkele maanden voordat de aannemer werd ingeschakeld, al een kleiner deel van deze stal was ingestort. De aannemer was echter niet bij dit deel aan het werk en dit deel was ook door de opdrachtgever afgeschermd. De aannemer wist niet wat er met dit deel van de stal was gebeurd en heeft hier verder ook niet naar gevraagd.

Schending zorgplicht aannemer

Uit onderzoeksrapporten kwam naar voren dat de trekstangen in de stal ernstig verzwakt waren door corrosie. Opdrachtgever heeft de aannemer aansprakelijk gesteld voor de schade die voortvloeit uit de instorting. Volgens de opdrachtgever heeft de aannemer onzorgvuldig gehandeld door niets te ondernemen om de krachten van het dak op te vangen (zoals bv. stutten). De rechtbank geeft de opdrachtgever gelijk. Door het werk uit te voeren zonder voldoende onderzoek te doen naar de (slechte) kwaliteit van de trekstangen en geen maatregelen te nemen, heeft de aannemer niet gehandeld zoals een redelijk handelend en redelijk bekwaam vakgenoot.

Eigen schuld opdrachtgever

In hoger beroep Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep hoger beroep bevestigt het hof dit oordeel van de rechtbank. Maar het hof voegt eraan toe dat er ook sprake is van eigen schuld van de opdrachtgever. Opdrachtgever heeft namelijk niet aan de aannemer verteld dat hij tot vervanging van de trekstangen overging op advies van een deskundige nadat al eerder een deel van de stal was ingestort. De deskundige heeft de opdrachtgever zelfs mondeling gewaarschuwd dat de trekstangen slecht waren. Desondanks heeft de opdrachtgever dit niet aan de aannemer verteld.

Informatieplicht opdrachtgever

Het hof stelt het percentage van eigen schuld vast op 50%. De aannemer zal aldus slechts de helft van de schade moeten vergoeden en de rest komt voor rekening van de opdrachtgever. Uit deze uitspraak blijkt dat ook op een opdrachtgever een informatieplicht rust als het gaat om de gesteldheid van (onderdelen van) het bouwwerk.