Gebruik kengetallen bij begroting bouwwerk: hoe zit het?

In een recente uitspraak van de Raad van arbitrage Particuliere geschillenbeslechting buiten de overheidsrechtspraak om.
» Meer over arbitrage Arbitrage voor de Bouw komt de vraag aan de orde welke partij aansprakelijk is voor gebruik van kengetallen als de reële kosten uiteindelijk meer blijken te zijn. De opdrachtgever of de aannemer? Advocaat bouwrecht Marco Guit wijdt uit over kengetallen, meerwerk Verrichtingen van de aannemer aan een werk die buiten het overeengekomen werk vallen.
» Meer over meerwerk meerwerk en waarschuwingsplicht.

Opdrachtgever verstrekt kengetallen aan aannemer

In de onderhavige zaak had de aannemer een offerte voor een bouwwerk opgesteld. Voor de wapening was de aannemer uitgegaan van kengetallen die door de constructeur van opdrachtgever waren doorgegeven. Op basis van deze offerte is vervolgens een overeenkomst van aanneming tot stand gekomen. Pas hierna heeft de constructeur wapeningstekeningen verstrekt. Bij het plaatsen van de wapening blijkt dat er ruim 118.000 kg wapening is verwerkt terwijl op basis van de kengetallen in de begroting is uitgegaan van slechts 81.000. De aannemer dient een meerwerk factuur in bij de opdrachtgever voor het extra staal. Deze weigert te betalen. De vraag in de arbitrage Particuliere geschillenbeslechting buiten de overheidsrechtspraak om.
» Meer over arbitrage arbitrageprocedure is wie er nu aansprakelijk is voor het verschil in de kengetallen en het daadwerkelijk gebruik?

Arbiters: kengetallen voor rekening en risico opdrachtgever

Naar het oordeel van de arbiters kon de aannemer bij het opstellen van de begroting en offerte niet anders dan uitgaan van de door opdrachtgeverszijde opgegeven kengetallen omdat de wapeningstekeningen toen nog niet voorhanden waren. In het geval deze getallen op een later moment moeten worden bijgesteld, is dan een omstandigheid die niet voor rekening van aannemer komt. Het verschil moet dan door de opdrachtgeefster worden bijbetaald. Dat ligt besloten in de aard van het gehanteerde begrip kengetallen.

Kengetallen: geaccepteerde basiseenheden in de bouw

Kengetallen zijn geaccepteerde basiseenheden die in de bouw worden gebruikt om de kosten van een project te begroten. Hoewel elk bouwproject anders is en er geen standaardprijs kan worden gegeven voor een totale verbouwing van een keuken of het bouwen van een huis, kunnen er wel standaardprijzen worden gegeven voor onderdelen van een bouwwerk, zoals de wapening van een vloer van een bepaalde grootte. Deze kosten worden uitgedrukt in kengetallen. Volgens de arbiters kunnen de kengetallen in dit geval worden aangemerkt als verrekenbare hoeveelheden.

Schending waarschuwingsplicht door aannemer?

De vraag die vervolgens aan de orde komt is of de aannemer dan had moeten waarschuwen dat de hoeveelheid wapeningsstaal zoals opgenomen in de kengetallen veel minder was dan uiteindelijk verwerkt moest worden. De arbiters menen van niet. Op grond van de waarschuwingsplicht moet een aannemer de opdrachtgever waarschuwen voor onjuistheden in de opdracht De overeenkomst waarbij iemand anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst diensten verrichten voor een opdrachtgever.
» Meer over opdracht opdracht. Echter in dit geval is er geen sprake van een fout. De keuze van opdrachtgever om kengetallen te gebruiken, brengt met zich mee dat de werkelijk gebruikte hoeveelheden daarvan af kunnen wijken.

AMS Advocaat bij geschillen meerwerk

Evenmin is er sprake van een wijziging of verandering in het werk waaruit extra kosten vloeien. De aannemer heeft het werk conform bestek en tekening uitgevoerd. Wel heeft de aannemer volgens arbiters bij een gedeelte van het vloeroppervlak meer staal gebruikt dan nodig. De aannemer heeft staalnetten aangebracht terwijl volgens de tekening met staven kon worden volstaan. Bij staven wordt minder staal verwerkt. Het verschil in deze kosten wordt in mindering gebracht op de meerwerk factuur. De rest zal de opdrachtgever moeten bijbetalen.