Het komt niet zelden voor dat lopende een bouwproject een aannemingsbedrijf failliet wordt verklaard. Meestal wordt het project dan overgenomen door een andere aannemer. Maar hoe zit het in dat geval met de auteursrechten van de architect op het ontwerp? Mag de nieuwe aannemer dit ontwerp zomaar gebruiken? Advocaat bouwrecht Marco Guit licht de zaak toe.
In
opdracht
De overeenkomst waarbij iemand anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst diensten verrichten voor een opdrachtgever.
» Meer over opdracht
opdracht van aannemer X heeft de architect een ontwerp voor een appartementencomplex gemaakt. Na het faillissement van X neemt een nieuwe aannemer het project over. Maar de architect maakt bezwaar tegen het gebruik van het ontwerp door de nieuwe aannemer. Er stond namelijk nog een factuur van € 17.500 open. De architect wil eerst betaling van deze factuur. De nieuwe aannemer verwijst de architect naar de
curator
Een door de rechtbank aangewezen persoon die is belast met het beheer en de beschikking over het vermogen van een gefailleerde.
» Meer over curator
curator.
De architect vordert in een procedure o.m. de aannemer te veroordelen tot staking van de inbreuk op zijn
auteursrecht
Het exclusieve recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen.
» Meer over auteursrecht
auteursrecht en afgifte van alle bouwtekeningen. Hij stelt dat de aannemer inbreuk maakt op haar auteursrecht door zonder zijn toestemming de appartementen af te bouwen. De architect heeft als auteursrechthebbende het uitsluitend recht om zijn toestemming te verlenen voor de exploitatie van het auteursrechtelijke werk. Hij heeft de nieuwe aannemer nooit toestemming verleend.
De rechtbank stelt voorop dat het ontwerp voor het appartementencomplex van de architect een werk is in de zin van de Auteurswet waaraan auteursrechtelijke bescherming toekomt. Ook alle voor de verwezenlijking van het ontworpen appartementencomplex vereiste tekeningen, vallen onder het bereik van haar auteursrecht. Voorts geldt dat het (af-)bouwen van het appartementencomplex conform de tekeningen van de architect kan worden beschouwd als het nabouwen van een werk van architectuur, hetgeen als verveelvoudigen kan worden aangemerkt in de zin van artikel 13 Aw.
De rechtbank overweegt voorts dat de licentie die aan de failliete aannemer is verstrekt door de architect niet overdraagbaar is. Een licentie is overdraagbaar, tenzij de wet of de aard van het recht zich tegen een
overdracht
Overdracht is het overdragen van een recht (indien het een recht van eigendom betreft: in eigendom) aan een ander.
» Meer over overdracht
overdracht
verzet
De gedaagde die door de rechter bij verstek is veroordeeld, kan daar in verzet tegen komen.
» Meer over verzet
verzet. Volgens de rechter verzet de aard van deze licentie zich tegen overdracht. De architect heeft aangegeven dat hij niet wil dat elke willekeurige aannemer zijn bouwwerk uitvoert. De kwaliteit van de aannemer bepaalt immers mede de esthetische kwaliteit van het gerealiseerde werk. De architect had een voorkeur voor de bijzondere deskundigheid en reputatie van deze aannemer. Daarmee is voldoende aannemelijk dat de onderhavige prestatie verband houdt met de persoonlijke eigenschappen van de licentienemer.
De nieuwe aannemer heeft voor het (af-)bouwen van het appartementencomplex de tekeningen/ontwerpen van de architect gebruikt zonder dat daarvoor toestemming is verleend of de licentie is overgedragen. De aannemer maakt dus inbreuk op de auteursrechten van de architect en moet het gebruik van de tekeningen (kortom, de bouwwerkzaamheden) direct staken. Wel bepaalt de rechter dat als de nieuwe aannemer de openstaande factuur van de architect betaalt, de architect geen rechten kan ontlenen aan het vonnis.