De nieuwe EEX-verordening: wat verandert er?

In een recent blog over de executie van een buitenlands vonnis schreven wij over de EEX-verordening, die binnen de EU van groot belang is voor de vraag welke rechter in grensoverschrijdende geschillen bevoegd is, en hoe vonnissen in de EU worden erkend en ten uitvoer gelegd kunnen worden. Vanaf 2015 wordt de nieuwe EEX-verordening ingevoerd; die verordening bevat voor de incassopraktijk belangrijke wijzigingen ten opzichte van de huidige EEX. In deze blog licht incasso advocaat Hidde Reitsma de belangrijkste wijzigingen toe.

Afschaffing van de procedure tot uitvoerbaar verklaring

Onder de oude EEX-verordening zijn uitspraken gegeven in een andere lidstaat pas uitvoerbaar nadat deze uitspraak in de aangezochte lidstaat uitvoerbaar zijn verklaard. Deze procedure wordt afgeschaft; buitenlandse vonnissen waarop de nieuwe verordening van toepassing is kunnen vanaf 2015 daarom direct, zonder exequatur Algemene benaming voor een rechterlijk verlof om een vonnis van een buitenlandse rechtbank of een arbitraal vonnis lokaal ten uitvoer te leggen.
» Meer over exequatur verklaring van uitvoerbaarheid in een andere lidstaat ten uitvoer gelegd worden. In feite is de procedure omgedraaid: de  partij tegen wie een uitspraak tenuitvoer wordt gelegd kan verzoeken de tenuitvoerlegging te weigeren.

Weigering tenuitvoerlegging in plaats van te vragen verlof

Weigering van tenuitvoerlegging geschiedt dus op verzoek van de geëxecuteerde, en wordt bevolen op dezelfde gronden als die waarop eerder een verzoek tot tenuitvoerlegging geweigerd moest worden:

• als de erkenning kennelijk strijdig is met de openbare orde van de aangezochte lidstaat;
• als het stuk dat het geding oorspronkelijk inleidde (de dagvaarding, of een gelijkwaardig stuk), zo laat en/of op zodanige wijze aan de oorspronkelijke gedaagde De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde.
  » Meer over gedaagde gedaagde is bezorgd als met het oog op zijn verdediging nodig was;
• als de beslissing onverenigbaar is met een tussen dezelfde partijen in de aangezochte lidstaat reeds gegeven beslissing, of
• als de beslissing onverenigbaar is met een beslissing die eerder, in een andere lidstaat of in een derde land tussen dezelfde partijen is gegeven in een geschil dat hetzelfde onderwerp betreft en op dezelfde oorzaak berust, mits deze laatste beslissing voldoet aan de voorwaarden voor erkenning in de aangezochte lidstaat.

Internationale tenuitvoerlegging van vonnissen wordt door de nieuwe regeling dus een stuk eenvoudiger. Het is aan de geëxecuteerde om in actie te komen als hij of zij het niet met de tenuitvoerlegging eens is.

Litispendentie: zelfde procedure in twee lidstaten

Een andere verandering zit in de regeling rond litispendentie. Van litispendentie is sprake als gelijktijdig over dezelfde zaak en tussen dezelfde partijen een procedure aanhangig is in verschillende landen. Volgens de regeling in de huidige verordening moet de rechter waar een zaak als eerste aanhangig is gemaakt zich eerst uitlaten over zijn bevoegdheid, voordat de rechter in het andere land hierover een beslissing mag nemen. Dat kan veel tijd kosten.

Nieuwe EEX voorkomt “Italian torpedo”

Het komt regelmatig voor dat de huidige regeling over litispendentie gebruikt wordt om een procedure onnodig veel vertraging op te laten lopen. Als partijen een forumkeuze maakten (een keuze voor een bevoegd gerecht), kan het voorkomen dat één van de partijen een procedure aanhangig maakt bij een rechter in een andere lidstaat dan is overeengekomen, voordat de andere partij een zaak ibj de gekozen rechter aanbrengt. In veel landen – vooral Italië is berucht – kan het bijzonder lang duren voordat de eerst aangezochte rechter heeft beslist of hij bevoegd is, of niet. Deze tactiek wordt ook wel de “torpedo” (“de Italian torpedo”) genoemd. De procedure bij gekozen rechter kan volgens de huidige regeling immers inhoudelijk worden behandeld nadat andere rechter zich onbevoegd heeft verklaard. De nieuwe EEX-verordening bepaalt dat eerst de rechter van de rechtbank waarvoor een exclusieve forumkeuze is gemaakt zich moet uitlaten over zijn bevoegdheid; pas daarna mag de andere aangezochte rechter de zaak verder behandelen. Onnodige vertraging moet zo worden voorkomen.

Advocaat voor internationale incasso

De advocaten van AMS zijn gespecialiseerd in (internationale) incassozaken en hebben veel ervaring met grensoverschrijdende zaken op het gebied van rechtsmacht De bevoegdheid van een rechter van een bepaald land om over een geschil te oordelen. De Nederlandse rechter in Nederland zijn niet bevoegd om over ieder juridisch geschil te oordelen.
» Meer over rechtsmacht rechtsmacht ten tenuitvoerlegging.