Als schuldeiser is het niet altijd zeker of je uiteindelijk betaald krijgt. Verblijft de schuldenaar ergens anders dan in Nederland dan zijn de verhaalsmogelijkheden al helemaal wankel. Binnen de Europese Unie probeert men hier paal en perk aan te stellen. In 2017 wordt beslag leggen binnen de EU een stuk uniformer en eenvoudiger. Incasso-advocaat Lennard Noordzij bespreekt de recentelijke ontwikkelingen.
Een conceptvoorstel uit 2011 dat zag op het vergroten van de verhaalsmogelijkheid binnen de EU voor een schuldeiser is in 2014 omgetoverd tot een volwaardig gepubliceerde EU-verordening met directe werking in de lidstaten. Vanaf 2017 kan een schuldeiser overal in de EU – met uitzondering van Engeland en Denemarken – conservatoir bankbeslag (in Nederland een vorm van conservatoir derdenbeslag) leggen.
Het conservatoir bankbeslag is een middel om
zekerheidsrecht
Zakelijke rechten die strekken tot ter zekerheid van een vordering, zoals pand en hypotheek.
» Meer over zekerheidsrecht
zekerheid te stellen voor het verhaal van een schuldeiser door te zorgen dat deze schuldenaar aan niemand anders kan betalen dan aan de schuldeiser. Dit was ideaal wanneer de schuldenaar binnen Nederland verbleef. Verbleef de schuldenaar ergens in de EU dan zorgde het territorialiteitsbeginsel en de daarmee samenhangende verschillende rechtstelsels voor moeilijkheden. Een vonnis van de rechtbank moest dan bijvoorbeeld eerst in het ene land zijn gewezen, waarna men naar een andere rechter diende te stappen die het nogmaals ging toetsen.
Met de komst van de European Account Preservation Order (ook wel EAPO genoemd), een Europees geregeld conservatoir bankbeslag, wordt deze problematiek verleden tijd. Vanaf 18 januari 2017 is het mogelijk om de rechter te verzoeken een Preservation Order uit te vaardigen als zijn schuldenaar in een ander lidstaat woont.
Hij dient via een algemeen formulier alle informatie te geven over de debiteur, de reden waarom de schuldeiser denkt dat het geld mogelijk aan verhaal gaat worden onttrokken en de hoogte van de vordering. De rechtbank kan dan de Preservation Order toewijzen, zodat dit verlof direct en zonder enige andere
Tussenkomst
Wanneer een derde een zelfstandige procespartij wil innemen in een reeds aanhangig geschil.
» Meer over tussenkomst
tussenkomst uitvoerbaar is en bij de desbetreffende bank beslag kan worden gelegd onder de rekening van de schuldenaar.
Opmerkelijk is dat als de schuldeiser niet weet waar de schuldenaar bankiert, hij de rechter kan verzoeken informatie te verschaffen over de bankrekeningen van de schuldenaar. De rechtbank is dan verplicht deze informatie op te vragen bij de Europese banken. Dit laatste is een opmerkelijke optie die de poorten voor misbruik tot het verkrijgen van bankinformatie op een kier zet. Alhoewel de rechtbank niet de informatie (direct) aan de schuldeiser verstrekt is het de vraag hoe hier mee om zal worden gegaan.
Het lijkt voor de hand te liggen dat elke schuldeiser zich zal wenden tot de rechtbank met dit verzoek. Daarnaast is het ook opmerkelijk dat de rechtbank, ter verstrekking van enige zekerheid voor mogelijke schade, de schuldeiser kan verzoeken enige zekerheid te stellen voor mogelijke schade die op zou kunnen treden, indien bijvoorbeeld achteraf blijkt dat de vordering toch niet zo sterk was en het conservatoir bankbeslag enorme schade bij de schuldenaar heeft veroorzaakt.
Alhoewel risico’s op de loer liggen en het de vraag is hoe met de European Account Preservation Order zal worden omgesprongen, kan deze verordening in ieder geval worden gezien als een doeltreffend middel en een goede stap in de richting om (internationale) wanbetalers een halt toe te roepen.