De rechtbank wees onlangs een interessante uitspraak over executiemaatregelen tegen een staat. Een schuldeiser legde ten laste van de Staat Irak executoriaal
derdenbeslag
Beslag onder een partij die buiten de rechtsverhouding tussen schuldeiser en schuldenaar staat, zoals bijvoorbeeld een bank. Derdenbeslag raakt hetgeen de derde is verschuldigd aan de beslagene.
» Meer over derdenbeslag
derdenbeslag onder een aantal Nederlandse ondernemingen. In een kort geding buigt de rechter zich over de vraag of deze beslagen in strijd zijn met volkenrechterlijke verplichtingen van Nederland. Advocaat Thomas van Vugt, gespecialiseerd in beslag- en executierecht, licht toe.
Een schuldeiser heeft in een procedure tegen de staat Irak een vordering van $14 miljoen toegewezen gekregen. Hij legt vervolgens ten laste van Irak executoriaal derdenbeslag onder een aantal Nederlandse ondernemingen. Irak zou aanspraken op deze ondernemingen hebben. De deurwaarder heeft op grond van een wettelijke verplichting melding van deze beslagen gemaakt bij de Minister van Veiligheid en Justitie. Deze heeft vervolgens de deurwaarder aangezegd dat de executoriale beslagen strijdig zijn met de volkenrechtelijke verplichtingen van de Nederlandse Staat en dat ze direct moeten worden opgeheven. De schuldeiser
verzet
De gedaagde die door de rechter bij verstek is veroordeeld, kan daar in verzet tegen komen.
» Meer over verzet
verzet zich echter via zijn advocaat tegen opheffing.
Het geschil wordt in kort geding aan de rechter voorgelegd. De kernvraag is of de beslagen afstuiten op de immuniteit van executie die Irak als vreemde staat in Nederland geniet. Eigendommen van een vreemde staat die een publieke bestemming hebben zijn in beginsel niet vatbaar voor gedwongen executie. De ratio van deze immuniteit van executie is dat het functioneren van staten niet mag worden belemmerd door schuldeisers. Daarom mag er geen beslag worden gelegd op
goed
Goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten.
» Meer over goed
goederen die beschikbaar moeten worden gehouden voor het verrichten van overheidsactiviteiten (met een publieke bestemming dus).
Het is volgens de rechter voldoende aannemelijk (gemaakt) dat de aanspraken waarop het derdenbeslag rust een gemengde bestemming hebben. Omdat Irak geen gebruik heeft gemaakt van de gelegenheid om in het kort geding te verschijnen, is niet duidelijk welk deel van de beslagen goederen een publieke en welk gedeelte een commerciële bestemming hebben. Dit mag echter niet in het voordeel van Irak uitvallen. De rechter besluit om de werking van de ministeriële aanzegging te schorsen totdat in een
bodemprocedure
De gerechtelijke procedure waarin een geschil definitief wordt beslist.
» Meer over bodemprocedure
bodemprocedure over deze kwestie zal zijn besloten.
De Nederlandse overheid sluit dagelijks privaatrechtelijke overeenkomsten met ondernemingen. Deze overeenkomsten worden in principe door het civiele recht geregeld, zij het dat er een aantal aanvullende regelingen van toepassing kunnen zijn. Daarnaast is de overheid zelf gebonden aan regels (denk aan de verplichting om grote contracten aan te besteden) zodat zij niet altijd dezelfde mate van contractsvrijheid geniet die overige private partijen wel hebben. Als de Staat een factuur niet betaalt, dan heeft de schuldeiser dezelfde mogelijkheden van verhaal als tegen een gewone schuldenaar. Enige kanttekening is dat er geen conservatoir of
executoriaal beslag
Executiemiddel waarbij de goederen van de schuldenaar te gelde te maken zodat de schuldeiser zijn vordering uit de verkregen opbrengst kan voldoen.
» Meer over executoriaal beslag
executoriaal beslag mag worden gelegd op goederen die bestemd voor de openbare dienst. Dit zijn goederen zonder welke de dienst niet goed kan functioneren.
Heeft u een vordering of toewijzend vonnis en wilt u beslag laten leggen op goederen van uw schuldenaar, dan bent u bij AMS Advocaten aan het juiste adres. Onze incasso advocaten hebben ruime ervaring met verschillende voren van beslag en staan u graag bij.