Zorg bij geldlening altijd voor een contract en kwitanties

In de dagelijkse praktijk komt het regelmatig voor dat binnen een familie- of vriendenkring geld aan elkaar wordt uitgeleend. Deze (soms grote) leningen worden vaak niet op papier gezet en contant terugbetaald of afgelost. Het is bovendien niet gebruikelijk dat er voor een betaling een kwitantie wordt afgegeven. Het ontbreken van een contract Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract contract of kwitanties kan in een procedure echter voor grote bewijsproblemen zorgen. Zo blijkt uit een recente uitspraak van het Hof Den Bosch. Advocaat Thomas van Vugt, gespecialiseerd in incassozaken, licht toe.

Geldlening aan familie: aflossing en garantstelling

In deze zaak ging het om een vrouw die € 2.500 had geleend aan haar broer. Hiervoor was een overeenkomst van geldlening  opgesteld. Vanaf 1 april 2007 diende er maandelijks een bedrag van € 250,- terug te worden betaald. Bij de laatste betaaltermijn, te voldoen op 1 februari 2008, zou tevens een bedrag van € 100,- worden voldaan als vergoeding voor de wettelijke rente. De ouders hadden zich garant gesteld voor de lening. De vrouw ontvangt vervolgens – naar eigen zeggen – echter geen enkele afbetaling van de lening. Ze besluit om een advocaat in te schakelen en zowel haar broer als haar ouders te dagvaarden. In de procedure eist zij de terugbetaling van de gehele geldlening vermeerderd met rente en buitengerechtelijke incassokosten. De advocaat van haar broer en ouders beweert in de procedure echter dat de ouders wel degelijke iedere  € 250,- cash hebben afbetaald aan de vrouw.

Hoofdregel bewijslast: wie stelt, bewijst

Hoe gaat de rechter met deze situatie om? In het algemeen geldt dat de partij die zich beroept op een feit of recht, dit feit of recht moet bewijzen. Op de broer en ouders rustte daarom de bewijslast om te bewijzen dat de contant betalingen daadwerkelijk zijn verricht. Aangezien zij niet beschikten over kwitanties of ander schriftelijk bewijs In het Nederlandse procesrecht geldt als hoofdregel dat de rechter alleen die feiten of rechten aan zijn beslissing ten grondslag mag leggen, die in de rechtszaak aan hem ter kennis zijn gekomen of zijn gesteld en die zijn komen vast te staan.
» Meer over bewijs bewijs van de betalingen, kwam het tot een getuigenverhoor. Onder meer de ouders, broer en zus worden onder ede gehoord.

Beperkte bewijskracht getuigenverklaring van partij

De broer en de ouders hebben -zoals te verwachten was- verklaard dat er maandelijks contante afbetalingen zijn verricht. De vrouw, en overigens ook haar echtgenoot, blijven dit ontkennen. Hoeveel waarde hecht het hof dan aan deze verklaringen? Niet veel, zo volgt uit de uitspraak. Omdat de getuigen partij zijn in de procedure is de waarde van de afgegeven verklaringen namelijk beperkt. Het hof  vindt dat er onvoldoende bewijs van de contante betalingen is. De vordering van de vrouw tot terugbetaling van € 2.500 wordt dan ook toegewezen.

Zorg voor contract en kwitanties bij geldlening

Uit de uitspraak blijkt dat het bewijzen van contante betalingen door het horen van getuigen niet eenvoudig is. Een getuige moet de verrichting van betaling daadwerkelijk hebben gezien en dan nog kan door de wederpartij De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij wederpartij worden ontkend dat de betaling betrekking had op de betreffende lening. Voorkom bewijsproblemen, en dit soort familiedrama’s,  door afspraken op papier te zetten (een e-mail is vaak al voldoende) en aflossingen zoveel mogelijk per bankoverschrijving te doen. In geval van een cash betaling voorkom je later veel problemen door een kwitantie van de ontvanger (met datum, bedrag en naam van de ontvanger) te vragen. Deze formaliteiten worden bij leningen in familie- of vriendenkring vaak achterwege gelaten maar de gevolgen hiervan kunnen pijnlijk zijn en tot (hoogoplopende) conflicten leiden, eindigend in een rechtszaak.