Crisistip: verleg BTW bij inning verpande vorderingen

Eerder deze week berichtten diverse media dat het aantal nieuwe faillissementen in de eerste maanden van dit jaar explosief is gestegen. Gisteren werden de ramingen van het CPB openbaar, en werd duidelijk dat het kabinet nog eens miljarden extra zal moeten bezuinigen. Met een eenvoudige aanpassing van de zogenoemde verleggingsregeling kan de overheid vele extra miljoenen ophalen. Advocaat insolventierecht Hidde Reisma legt uit.

Fiscus loopt enorme bedragen mis

Wat is er aan hand? De debiteurenportefeuille van een failliete onderneming wordt in veel gevallen geïnd door de bank, die een pandrecht Een pandrecht is een beperkt recht strekkende om op de daaraan onderworpen goederen een vordering tot voldoening van een geldsom bij voorrang boven andere schuldeisers te verhalen.
» Meer over pandrecht pandrecht heeft op die debiteuren. Meestal gebeurt dat door ontvangen betalingen simpelweg te verrekenen met het debetsaldo; soms trekt de pandhouder (de bank) de inning ook daadwerkelijk naar zich toe. In beide gevallen verhaalt de bank zich op het factuurbedrag inclusief de BTW. Die BTW is de gefailleerde onderneming echter verschuldigd aan de belastingdienst, die daar echter naar kan fluiten als de pandhouder zich hierop verhaalt. De belastingdienst zal de onderneming weliswaar gewoon een aanslag voor deze BTW opleggen, maar het behoeft geen betoog dat een failliet bedrijf zelden of nooit in staat is haar belastingschulden (volledig) te voldoen.

Verlegging van BTW bij executieverkoop (on)roerende zaken

Bij de verkoop van roerende zaken en van BTW-belaste onroerend goedtransacties geldt – als de koper een ondernemer is – bij executieverkoop al enkele jaren een verleggingsregeling. Het doel hiervan is te voorkomen dat een executant zich ook op BTW kan verhalen die eigenlijk voor de belastingdienst is bestemd. Bij toepassing van de verleggingsregeling betaalt de koper de koopsom exclusief BTW aan de executant. De koper moet de BTW wel in zijn eigen BTW-aangifte aangeven als te betalen omzetbelasting en weer aftrekken als voorbelasting. Zo loopt de fiscus deze BTW niet meer mis.

Bij inning van verpande vorderingen geen verlegging

Bij de inning van vorderingen geldt zo’n verleggingsregeling vreemd genoeg niet. Daardoor loopt de belastingdienst ten gunste van de banken dus enorme bedragen mis, terwijl eenzelfde methode als bij de executie van roerende zaken heel goed mogelijk en werkbaar is. De executant / pandhouder die aanspraak maakt op betaling van een vordering dient dan mee te delen dat de BTW is verlegd. De debiteur De schuldenaar, iemand die nog moet betalen voor een bepaald product of dienst.
» Meer over debiteur debiteur dient enkel de vordering exclusief BTW aan de executant / pandhouder te voldoen (rechtstreeks, of, als de executant een bank is: door betaling op de rekening van de gefailleerde bij die bank, die dan mag verrekenen met het debetsaldo) en dient de BTW in zijn eigen aangifte apart aan te geven.