Een bv gaat in juli failliet. Tot kort voor faillissement had de bv nog een dure Ferrari in bezit maar uit onderzoek door de
curator
Een door de rechtbank aangewezen persoon die is belast met het beheer en de beschikking over het vermogen van een gefailleerde.
» Meer over curator
curator kwam naar voren dat de Ferrari een maand voor faillietverklaring op naam was gezet van een partij die aan het bestuur van de bv was gelieerd. De curator vorderde in kort geding afgifte van de Ferrari. Advocaat insolventierecht Marco Guit bespreekt deze uitspraak en legt uit toe hoe de rechter tot zijn oordeel komt.
Volgens de curator is voor de
overdracht
Overdracht is het overdragen van een recht (indien het een recht van eigendom betreft: in eigendom) aan een ander.
» Meer over overdracht
overdracht van de Ferrari geen factuur in de administratie aangetroffen en is door de failliete bv ook geen betaling voor de Ferrari ontvangen. De curator meende dat de betrokken partijen de Ferrari in het zicht van faillissement aan de boedel hadden onttrokken. Dat zou er toe hebben geleid dat de schuldeisers van gefailleerde zich niet meer konden verhalen op de Ferrari. Zij zouden door die handelwijze dus zijn benadeeld.
De curator deed een beroep op de faillissementspauliana van artikel 42 Fw. Volgens deze wetsbepaling kan een curator een onverplichte
rechtshandeling
Een rechtshandeling is een feitelijke handeling met rechtsgevolg.
» Meer over rechtshandeling
rechtshandeling van de failliete bv buitengerechtelijk vernietigen, als de bv wist of moest weten dat door die rechtshandelingen schuldeisers zouden worden benadeeld. De curator eiste in kort-geding dat de Ferrari aan hem moest worden afgegeven, en legde aan die vordering ten grondslag dat de schuldeisers van de failliete bv door het verdwijnen van de Ferrari uit het vermogen van het bedrijf waren benadeeld. Wat vond de rechter hiervan? Ging die mee met de curator?
De rechter stelt voorop dat voor de rechtshandeling tot overdracht van de Ferrari in elk geval geen verplichting bestond. Dat is de eerste eis waaraan voldaan moet worden wil een curator een geslaagd beroep op de
faillissementspauliana
De voorzienbare benadeling van de boedel door onverplichte rechtshandelingen die de schuldenaar voorafgaand aan het faillissement zijn verricht
» Meer over faillissementspauliana
faillissementspauliana van artikel 42 Fw. doen. De rechtshandeling moet onverplicht zijn bij een beroep op artikel 42 Fw. Bij verplichte rechtshandeling kan ook van een faillissementspauliana sprake zijn maar dan moet bij beide partijen het bewuste oogmerk hebben bestaan om de schuldeisers te benadelen. Dit is een situatie waar artikel 47 Fw. op ziet. Dat is voor een curator vaak veel lastiger te bewijzen. Artikel 47 Fw. speelde hier niet.
Ook is van belang of er een tegenprestatie is verricht. Als voor de Ferrari gewoon een markconforme prijs aan de bv betaald zou zijn, zouden de schuldeisers immers niet zijn benadeeld. Volgens degene op wiens naam de Ferrari was gezet had de failliete bv nog een schuld en is die schuld met de overdracht van de Ferrari verrekend. De rechter sloot echter niet uit dat de vordering waarmee verrekend was inderdaad zou kunnen bestaan zodat mogelijk geen sprake van overdracht om niet is geweest, maar volgens de rechter kon er desondanks wel nog steeds wetenschap van benadeling van schuldeisers aanwezig zijn.
De wet voorziet namelijk in een wettelijk vermoeden van die wetenschap van benadeling als er een familierechtelijke relatie tussen gefailleerde en degene die de Ferrari geleverd kreeg bestaat en de overdracht van de Ferrari plaatsvond binnen een jaar voor de faillietverklaring op 15 juli 2015. Aan die beide voorwaarden was in het concrete geval voldaan.
Volgens de rechter was voldoende aannemelijk dat gefailleerde en degene aan wie de Ferrari was overgedragen de Ferrari kort voor faillissement aan verhaal van schuldeisers wilde onttrekken. Degene op wiens naam de Ferrari was gezet, werd veroordeeld om de Ferrari aan de curator af te geven. De rechter legde ook een dwangsom op van € 5.000,- per dag voor elke dag dat diegene daarmee in gebreke zou blijven. Zo’n
dwangsom
De veroordeling om een geldsom te betalen wegens het niet voldoen aan een vonnis.
» Meer over dwangsom
dwangsom wordt opgelegd om een extra prikkel te geven om aan de veroordeling te voldoen. Zonder zo’n dwangsom zou zo’n veroordeling een dode letter kunnen zijn als iemand zou besluiten die veroordeling naast zich neer te leggen.