Matiging van bestuurdersaansprakelijkheid bij faillissement: hoe zit dat?

Een bestuurder van een failliete onderneming kan persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de resterende schulden van de vennootschap als er sprake is van onbehoorlijk bestuur. Maar soms is er aanleiding deze bestuurdersaansprakelijkheid Een breed, algemeen begrip voor de aansprakelijkheid van de bestuurder van een rechtspersoon jegens ofwel die rechtspersoon of een of meer schuldeisers of andere belanghebbenden bij die rechtspersoon. De wet kent een aantal specifieke bepalingen over bestuurdersaansprakelijkheid.
» Meer over bestuurdersaansprakelijkheid bestuurdersaansprakelijkheid te verminderen. Advocaat insolventierecht Marco Guit bespreekt een recente uitspraak van het Hof waarin dit aan de orde kwam.

Conflict tussen aandeelhouders

De feiten in deze zaak lagen als volgt. Appellante in deze zaak was samen met haar partner (hierna: de medebestuurder) bestuurder van Pondac BV. Appellante heeft aanzienlijke geldbedragen geleend aan Pondac BV. Tussen de twee bestuurders tevens aandeelhouders ontstond een conflict over de onverantwoorde onttrekking uit het ondernemingskapitaal door de medebestuurder. Dit conflict intensiveerde nadat de medebestuurder de affectieve relatie met appellante verbrak en de zakelijk rekening leeg trok. Om haar vorderingen veilig te stellen heeft appellante vervolgens een deel van de administratie meegenomen en klanten aangeschreven opdrachten op te schorten totdat het conflict tussen de bestuurders was zijn opgelost.

Enqueteprocedure naar wanbeleid bestuur Pondac

Een enqueteprocedure bij de ondernemingskamer Een afdeling van het Gerechtshof te Amsterdam dat bevoegd is kennis te nemen van diverse ondernemingsrechtelijke en sociaal- of financieel-economisch georiënteerde zaken.
» Meer over ondernemingskamer Ondernemingskamer volgde, waarin appellante werd ontslagen. Kort hierop is Pondac BV failliet verklaard. De curator Een door de rechtbank aangewezen persoon die is belast met het beheer en de beschikking over het vermogen van een gefailleerde.
» Meer over curator curator heeft in een procedure appellante op grond van bestuurdersaansprakelijkheid aansprakelijk gesteld voor het tekort in het faillissement. Appellante had niet voldaan aan de boekhoudplicht en dit betekent dat zij haar taak als bestuurder onbehoorlijk heeft vervuld. Deze onbehoorlijke taakvervulling wordt vervolgens vermoed een belangrijke oorzaak te zijn geweest van het faillissement. Omdat er door appellante ook andere oorzaken voor het faillissement waren aangevoerd, moest de curator dit vermoeden in de procedure aannemelijk maken. De rechtbank vond dat dit genoegzaam was gebeurd en veroordeelde appellante tot betaling van de door de gezamenlijke crediteuren geleden schade (het tekort in het faillissement).

Hof: sprake van belangenverstrengeling

In hoger beroep Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep hoger beroep overweegt het Hof dat appellante behalve het niet voldoen aan de boekhoudplicht ook op andere punten haar taak onbehoorlijk heeft vervuld. Zo wordt haar verweten dat zij conservatoir beslag Een maatregel waarmee een schuldeiser kan voorkomen dat een schuldenaar zijn vermogensbestandelen verkoopt voordat de schuldeiser tot executie kan overgaan.
» Meer over conservatoir beslag conservatoir beslag onder Pondac’s leveranciers heeft gelegd, delen van de administratie heeft meegenomen en de relaties van Pondac heeft aangeschreven. Deze acties waren gericht op het veilig stellen van appellantes persoonlijke vordering op Pondac BV. Hoewel zij hiertoe strikt genomen gerechtigd was, ontstond er hierdoor een belangenconflict. Immers, appellante was behalve schuldeiser ook bestuurder van Pondac. Bij de veiligstelling van haar belangen als schuldeiser, had zij jegens Pondac de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit in acht moeten nemen om te voorkomen dat er meer schade aan de vennootschap zou worden toegebracht dan strikt noodzakelijk.

Hof: aanleiding tot matiging aansprakelijkheid

Appellantes acties waren niet proportioneel en zeer schadelijk voor de bedrijfsvoering van Pondac. Het Hof overweegt dat geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden zo zijn hebben gehandeld. Maar deze onbehoorlijke taakvervulling is één van drie hoofdoorzaken van het faillissement. Daarnaast heeft appellante gedurende het enquêteonderzoek constructief meegewerkt en behoort zij zelf voor het overgrote deel tot de gedupeerde concurrente schuldeisers. Deze factoren in overweging nemende, ziet het Hof aanleiding de aansprakelijkheid De gehoudenheid van een persoon of bedrijf om schade ontstaan uit een onrechtmatige daad of wanprestatie te vergoeden.
» Meer over aansprakelijkheid aansprakelijkheid tot 25% te matigen.