Europees Hof: Geenstijl mag linken naar gelekte Playboyfoto’s Britt Dekker

Tussen Sanoma (Playboy) en Geenstijl woedt al jaren een (auteursrechtelijke) strijd. In deze zaak draaide het om de vraag of Geenstijl in strijd met het auteursrecht Het exclusieve recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen.
» Meer over auteursrecht auteursrecht heeft gehandeld door een hyperlink te plaatsen die verwijst naar een locatie waar (nog niet officieel) gepubliceerde foto’s stonden. Afgelopen week heeft het Europees Hof van Justitie (HvJ) haar licht laten schijnen op de kwestie. Advocaat Hidde Reitsma legt uit.

Playboy beticht Geenstijl van auteursrechtelijke inbreuk

Sanoma, uitgever van Playboy, sprak eind 2012 Geenstijl aan en betichtte Geenstijl van inbreuk op haar auteursrecht. Geenstijl plaatste immers, voordat de desbetreffende Playboyeditie uitkwam, een hyperlink. Deze hyperlink verwees naar de website van Filefactory waar een naaktreportage van Britt Dekker zichtbaar was. Het werd Sanoma pijnlijk duidelijk: de foto’s waren uitgelekt en Geenstijl schreeuwde het van de daken.

Verschil hyperlinken en embedden?

Hyperlinken verschilt van het ‘embedden’ in die zin dat bij het klikken op een hyperlink de website door de gebruiker wordt verlaten. Embedden vertoont echter binnen de website informatie tussen de website en de ‘embedded’ pagina. Een voorbeeld van ‘embedden’ is bijvoorbeeld het plaatsen van een link van YouTube op Facebook, waardoor de klikker op de embedded link binnen Facebook blijft. Geenstijl plaatste echter een hyperlink.

Staat hyperlinken gelijk aan openbaarmaken?

De vraag rees of hyperlinken inbreuk op het auteursrecht maakt. Immers, kan het plaatsen van een verwijzende hyperlink gelden als ‘openbaarmaken’ in de zin van de auteurswet. Op grond van artikel 1 en 12 van de auteurswet mag namelijk enkel de auteursrechthebbende (Sanoma dus) openbaarmaken; hetgeen met zich mee zou brengen dat Geenstijl inbreuk zou maken op het auteursrecht van Sanoma.

Twijfels bij Hof van Justitie en Hoge Raad

Aanvankelijk oordeelde de rechtbank dat Geenstijl inbreuk maakte op het auteursrecht. Het Hof van Justitie corrigeerde dat echter, maar oordeelde wel dat het plaatsen van een dergelijke hyperlink onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig was. De Hoge Raad besloot echter prejudiciële vraag Een vraag over de uitleg van een rechtsregel aan de Hoge Raad of het Europese Hof van Justitie.
» Meer over prejudiciële vraag prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie, zodat zij handvatten kreeg hoe te oordelen.

Hyperlinken niet gelijk aan ‘beschikbaar stellen’

De advocaat-generaal liet zich vorige week uit over deze kwestie en, alhoewel dit advies niet opgevolgd moet worden, is dit wel een belangrijke richtlijn. Volgens de advocaat-generaal geldt het enkel hyperlinken naar foto’s op Filefactory niet als het ‘beschikbaar stellen’ van auteursrechtelijk beschermd materiaal. Het plaatsen van een hyperlink faciliteert enkel het vinden van dit auteursrechtelijk materiaal en maakt geen inbreuk.

Advocaat intellectueel eigendomsrecht

Geenstijl viert de uitspraak als een overwinning voor het vrije internet. Of de soep ook zo heet gegeten wordt als dat hij wordt opgediend valt nog te bezien. Ten eerste is de Hoge Raad namelijk niet gehouden om het advies op te volgen en dient dit advies te worden geplaatst in het kader van het huidige geschil. Ten tweede neemt het echter niet weg dat het plaatsen van een hyperlink nog steeds onrechtmatig zou kunnen zijn jegens Sanoma, en Geenstijl dient op te draaien voor de schade.