Auteursrechtelijke bescherming op marketing- en productformat

Via het auteurs- of modellenrecht De bescherming van het uiterlijk van een gebruiksvoorwerp.
» Meer over modellenrecht modellenrecht kan op de vormgeving van een product bescherming worden genoten. Maar wat als een concurrent niet zozeer de vormgeving nabootst, maar wel aanhaakt bij een uitgedacht marketing- of productformat? Kan op basis daarvan ook bescherming worden genoten? Advocaat Hidde Reitsma bespreekt dit aan de hand van een recente uitspraak in kort geding. 

Geschil tussen concurrenten over toiletverfrissers

Scentsible heeft een marketing- en productformat rond een toiletverfrisser uitgedacht onder het merk ”POO POURRI”. De toiletverfrisser is een zogenoemde “Before-You-Go” toiletspray in plaats van een toiletverfrisser die achteraf wordt gebruikt. Scentsible sleept haar concurrent Reckitt voor de rechter, omdat zij een soortgelijke toiletverfrisser op de markt heeft gebracht onder de naam “V.I.Poo”. In Nederland is dit product onder meer gepromoot door middel van een reclamecampagne met in de hoofdrol een ”Very Important Princess” (de V.I.P.). Deze prinses gebruikt voor het bestijgen van ”haar porseleinen troon” en voor ”het bakken van bruine broodjes” de V.I.Poo toiletverfrisser en laat zodoende geen nare geurtjes achter.

Vordering tot staking inbreuk woordmerk en format

Scentsible is van oordeel dat Reckitt met het product V.I.Poo onder meer inbreuk maakt op i) haar woordmerk Een merk dat bestaat uit één of meer woorden
» Meer over woordmerk woordmerk POO POURRI en ii) op het auteursrecht van haar marketing- en productformat. Niet in geschil is dat de vormgeving van de producten een andere totaalindruk maakt, zodat in dat opzicht geen sprake is van inbreuk op het auteursrecht Het exclusieve recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen.
» Meer over auteursrecht auteursrecht op de concrete vormgeving van het POO POURRI product.

Merkinbreuk: verwarringsgevaar?

De rechter overweegt dat het woordmerk POO POURRI en het teken V.I.Poo allebei het identieke element “poo” bevatten, wat voor die klasse een beschrijvend element is. Zowel visueel, auditief als begripsmatig acht de rechter echter geringe overeenstemming tussen beide tekens. Het element ”poo” wordt visueel en auditief anders gebruikt, omdat het bij de een als eerste en bij de andere als tweede onderdeel wordt toegepast. Begripsmatig is er ook verschil nu bij POO POURRI sprake is van een woordspeling op het gangbare woord ”potpourri” en bij V.I.Poo wordt aangehaakt op het begrip ”V.I.P.”, met daarbij een kwinkslag naar een prinses. De rechter acht dan ook dat bij het relevante publiek, te weten de gemiddeld geïnformeerde, omzichtige en oplettende gewone consument Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument consument, geen verwarring valt te verwachten ondanks het gebruik voor identieke waren.

Inbreuk op auteursrecht op marketing- en productformat?

De rechter overweegt verder dat de Auteurswet geen exclusief recht geeft aan iemand die volgens een – hem kenmerkende – stijl werkt. Het volgen van dezelfde stijl is dan ook niet zonder meer onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig. Het marketing- en productformat van POT POURRI acht de rechter verder te abstract om voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen. Aangezien de meeste elementen van het product, te weten een vorstelijke barokke thematiek, een potpourri-achtige weergave en een frisse branding, in de kern neerkomen op het claimen van een bepaalde stijl en onvoldoende concreet zijn uitgewerkt om in combinatie voor formatbescherming voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking te komen.

Proceskostenveroordeling bij handhaving IE-rechten

De vorderingen van Scentsible worden dan ook afgewezen. Scentsible wordt veroordeeld tot betaling van de proceskosten aan de zijde van Reckitt van ruim € 47.000,-. Dit bedrag is zo hoog, omdat de procedure grotendeels zag op de handhaving van intellectuele eigendomsrechten. Een partij kan in dat geval aanspraak maken op een werkelijke kostenveroordeling De partij die bij vonnis geheel of grotendeels in het ongelijk wordt gesteld, wordt in beginsel in de kosten veroordeeld.
» Meer over kostenveroordeling proceskostenveroordeling op de voet van artikel 1019h Rv, in plaats van een veroordeling conform het vaste kostenveroordeling De partij die bij vonnis geheel of grotendeels in het ongelijk wordt gesteld, wordt in beginsel in de kosten veroordeeld.
» Meer over kostenveroordeling liquidatietarief.

AMS bij geschillen omtrent intellectueel eigendomsrecht

Mocht u vragen hebben over de formatbescherming van producten of andere vragen op het vlak van intellectueel eigendomsrecht Verzamelnaam voor rechten op intellectuele creaties.
» Meer over intellectueel eigendomsrecht intellectueel eigendomsrecht neem u dan contact op met AMS Advocaten.