Hoe wordt een schadevergoeding bij auteursrechtinbreuk vastgesteld?

Een geschil over auteursrechtinbreuk houdt niet op met het vaststellen dat er inbreuk is gemaakt op de auteursrechten van de auteursrechthebbende. De vervolgstap is uiteraard dat de inbreukmaker de geleden schade aan de kant van de auteursrechthebbende dient te vergoeden. Maar hoe wordt een dergelijke schadevergoeding vastgesteld? Advocaat Hidde Reitsma bespreekt dit onderwerp aan de hand van een recente uitspraak.

Rechtsrelatie tussen partijen in geschil

Siemens is ontwikkelaar van het softwareprogramma ‘NX’ te gebruiken voor onder andere ‘3D modellering’. Deze NX Software bestaat uit diverse modules, die afzonderlijk kunnen worden afgenomen. Siemens is een bodemprocedure De gerechtelijke procedure waarin een geschil definitief wordt beslist.
» Meer over bodemprocedure bodemprocedure gestart tegen 4 partijen die gezamenlijk worden aangeduid met ‘ATG’. Tussen Siemens en ATG bestaat reeds een commerciële relatie, waarbij ATG modules uit de NX Software afneemt en daarmee licenties (= gebruiksrechten) heeft verkregen. In 2013 is gesproken over het in licentie verkrijgen van nog één van de modules, te weten de NX3-module. Uiteindelijk heeft ATG daarvan afgezien.

Inbreuk op auteursrechten op NX Software vastgesteld

In de NX Software is door Siemens een beveiligingsmechanisme ingebouwd, die de aanwezigheid van illegale kopieën signaleert. Begin 2017 kreeg Siemens een melding dat een illegale kopie was gesignaleerd afkomstig uit het bedrijfsnetwerk van ATG. Siemens heeft kort nadien conservatoir beslag Een maatregel waarmee een schuldeiser kan voorkomen dat een schuldenaar zijn vermogensbestandelen verkoopt voordat de schuldeiser tot executie kan overgaan.
» Meer over conservatoir beslag conservatoir beslag tot afgifte van de inbreukmakende zaken en bewijsbeslag Bewijsbeslag is een vorm van conservatoir beslag met als doel bewijs veilig te stellen.
» Meer over bewijsbeslag bewijsbeslag gelegd onder ATG. Op de in beslag genomen gegevensdrager zijn illegale kopieën van de versies 9 en 10 van de NX Software aangetroffen.

Inbreukmakend handelen erkend

ATG erkent het inbreukmakend handelen. Gebleken is dat één van haar werknemers in 2015 een gekraakte versie van het NX Softwarepakket op zijn computer heeft geïnstalleerd. ATG geeft aan dat het deze werknemer enkel te doen was om de NX3-module en daarvan slechts in totaal 20 uur gebruik is gemaakt. Op ATG ligt als werkgever een risicoaansprakelijkheid De aansprakelijkheid voor de schade die door een ander wordt veroorzaakt zonder dat de aangesprokenen zelf enig verwijt treft.
» Meer over risicoaansprakelijkheid risicoaansprakelijkheid voor schade door hun werknemers aan derden berokkend.

Ruzie over hoogte schadevergoeding

ATG biedt als schadevergoeding aan om 1x de licentievergoeding voor de NX3-module te betalen en 2x een jaarlijkse onderhoudsvergoeding en dit totaalbedrag dan nog eens te verdubbelen. Dit komt neer op circa € 54.000,-. Siemens maakt evenwel aanspraak op een licentievergoeding voor het gehele NX Software pakket, nu de illegale kopie toegang biedt tot alle modules. Nu er twee versies zijn aangetroffen komt de te betalen schadevergoeding volgens Siemens neer op 2x de licentievergoeding voor het gehele NX Software pakket, een bedrag van circa € 454.000,-. Daarnaast zou nog sprake zijn van reputatieschade Schade die een persoon lijdt doordat zijn eer of goede naam wordt aangetast
» Meer over reputatieschade reputatieschade en zijn er kosten gemaakt ter vaststelling van de schade.

Werkelijke schade uitgangspunt

De rechter geeft aan dat het uitgangspunt van het schadevergoedingsrecht in het algemeen is de vergoeding van werkelijk geleden of te lijden schade; een concrete schadeberekening die met zich meebrengt een vergelijking tussen de toestand zoals die werkelijk is en zoals die zou zijn geweest als het schadeveroorzakende feit zich niet had voorgedaan. Kan die omvang niet nauwkeurig worden vastgesteld, dan wordt zij geschat. Nu bij auteursrechtinbreuk een concrete berekening vaak moeilijk vast te stellen is, kan de rechter de schadevergoeding ook vaststellen als een forfaitair bedrag. Dit vormt dan een abstracte schadevergoeding.

Bepalen schadevergoeding auteursrechtinbreuk

Bij de bepaling van de schadevergoeding in geval van auteursrechtinbreuk dient rekening te worden gehouden met alle omstandigheden van het geval zoals het door de rechthebbende geleden inkomensverlies, de door de inbreukmaker onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig gemaakte winst en de aan de rechthebbende toegebrachte morele schade. Als alternatief kan het bedrag van schadevergoeding ook worden afgeleid uit elementen als het bedrag aan royalty’s of vergoedingen dat verschuldigd zou zijn geweest indien de inbreukmaker de toestemming had gevraagd.

Schadevergoeding en reputatieschade

In dit geval acht de rechtbank de gevorderde schadevergoeding van Siemens voorbij gaan aan het uitgangspunt van de schadebegroting, namelijk dat de werkelijke schade dient te worden vergoed. Aan Siemens wordt dan ook een schadevergoeding toegekend van 1x de licentievergoeding en 2x een onderhoudsvergoeding voor een totaal van circa € 30.000,- Voor reputatieschade ontbreekt het causaal verband. Wel worden nog kosten voor het vaststellen van de schade toegekend en een proceskostenvergoeding inclusief onder meer de gemaakte kosten voor beslag, hetgeen uiteindelijk in totaal neerkomt op het bedrag dat eerder al door ATG aan Siemens was voorgesteld.