Eis van Gijs van Dam om excuses te krijgen van Matthijs van Nieuwkerk is kansloos

Gijs van Dam, die door Jelle Brandt Corstius beschuldigd wordt van seksueel misbruik, eist via een advocaat excuses van Matthijs van Nieuwkerk, die hem in een uitzending van DWDD een “smeerlap” noemde. Een dergelijke eis is juridisch gezien kansloos; een (voorzieningen)rechter zal nooit iemand veroordelen zijn of haar excuses aan te bieden. Advocaat mediarecht Thomas van Vugt legt uit waarom.

Rectificatie in kort geding; géén excuses

Het wordt met enige regelmaat door advocaten in kort geding geprobeerd, de wederpartij De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij wederpartij excuses laten aanbieden via een rectificatie. Maar aan de vorm en inhoud van een rectificatietekst worden door voorzieningenrechters diverse eisen gesteld. Zo moet duidelijk gemaakt worden dat de Rectificatie De schriftelijke mededeling waarin een onrechtmatige publicatie wordt rechtgezet.
» Meer over rectificatie rectificatie een beslissing van de rechter is, om te voorkomen dat het lijkt alsof het gaat om een spontane mededeling van de veroordeelde partij.

Rechter: “afgedwongen excuses zijn geen excuses”

Een goed voorbeeld van hoe voorzieningenrechters omgaan met geëiste excuses is deze uitspraak van de rechtbank Zutphen (nu: rechtbank Gelderland). In de gevorderde rectificatie stond dat gedaagde De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde.
» Meer over gedaagde gedaagde haar “oprechte excuses voor haar handelswijze aanbiedt”. De voorzieningenrechter is met eiser De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde. Dit in tegenstelling tot de eiser, de partij die het initiatief tot de rechtszaak heeft genomen en daartoe door een gerechtsdeurwaarder een dagvaarding heeft laten betekenen aan de gedaagde.
» Meer over eiser eiser van mening dat een rectificatie op zijn plaats is, maar wijzigt de tekst van de rectificatie. Over de geëiste excuses oordeelt de rechter:

“Respect voor de uitingsvrijheid van gedaagde brengt mee dat duidelijk gemaakt wordt dat het een beslissing van de rechter is die tot de rectificatie noopt, terwijl excuses een morele categorie vormen. Afgedwongen excuses zijn geen excuses, die hun kracht in het intermenselijk verkeer nu juist ontlenen aan spontaan en oprecht berouw over eigen tekortschieten. Het is het goed recht van gedaagde om zich niet schuldig te voelen; voor verbod en rectificatie en zelfs schadevergoeding maakt dat ook niets uit.”

De excuses worden dan ook uit de toegewezen rectificatietekst gelaten.

Het enige dat in de rechtszaal telt: (on)rechtmatigheid

Bij de beoordeling van een gevorderde rectificatie gaat het er dan ook alleen maar om of de beschuldiging in kwestie onrechtmatig is. Of de persoon of het medium die de bewuste uitlating heeft gedaan spijt heeft, is niet relevant. Voor excuses is in een rectificatie geen plaats.