Google en het recht om vergeten te worden

Als je niet meer gevonden wilt worden in Google, kun je de zoekmachine verzoeken om je gegevens te verwijderen. Maar wat als Google dat weigert? Hoe gaat de rechter om met het ‘recht om vergeten te worden’? Advocaat mediarecht Thomas van Vugt licht de zaak en de belangenafweging van de rechtbank Amsterdam toe.

Verzoek verwijdering uit Google zoekmachine

De advocaat van A verzoekt Google om verwijdering van een drietal URL’s (verwijzingen naar internetadressen van webpagina’s). Deze URL’s bevatten en verwijzen naar strafrechtelijke persoonsgegevens over A. Dit is schadelijk voor zijn reputatie. Het verwerken van bijzondere persoonsgegevens is bovendien verboden op grond van artikel 16 Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Google geeft aan de URL’s niet te verwijderen omdat het gaat om een aantal gebeurtenissen in A’s professionele leven welke van belang zijn voor het publiek.

Beroep op privacy

De advocaat van A stelt dat het verwerken van bijzondere persoonsgegevens is verboden en in de URL’s ‘feiten’ worden genoemd die inmiddels onjuist zijn. Hierdoor ontstaat een verkeerd beeld over A. Ook beroept de advocaat van A zich op de artikelen 36 en 40 Wbp, waarin is geregeld dat iemand kan verzoeken om verwijdering van gegevens als deze feitelijk onjuist zijn of er sprake is van bijzondere persoonlijke omstandigheden.

Google en vrijheid van meningsuiting

Google geeft aan dat een verbod door artikel 16 Wbp leidt tot een algeheel verbod op het verwerken van bijzondere persoonsgegevens. De zoekresultaten zijn niet onjuist en van bijzondere persoonlijke omstandigheden is niets gebleken. Google doet verder een beroep op de journalistieke uitzondering (3 Wbp) in combinatie met de vrijheid van meningsuiting. Aangezien de gegevens gaan over het professionele leven van A en het publiek hier belang bij heeft, moet de vrijheid van meningsuiting in dit geval voor gaan.

Geldt verbod artikel 16 Wbp voor zoekmachines?

De rechter stelt dat artikel 16 Wbp niet van toepassing is op zoekmachines. Een algemeen verbod voor Google gaat in tegen het algemeen belang en de belangrijkste functie van zoekmachines. Van een journalistieke uitzondering is geen sprake, want Google analyseert of bewerkt de gegevens niet. Het gaat hier om een belangenafweging tussen verschillende grondrecht Fundamentele rechten van de mens zoals in Nederland vastgelegd in de Grondwet.
» Meer over grondrecht grondrechten. Het recht op eerbiediging van het privéleven en het recht op bescherming van persoonsgegevens tegenover de vrijheid van meningsuiting.

Jurisprudentie belangenafweging grondrechten

Uit het Costeja-arrest (HvJEU) blijkt dat grondrechten van een natuurlijke persoon zwaarder wegen dan het economisch belang van een exploitant van een zoekmachine. Uitzonderingen zijn mogelijk. Dit hangt af van de aard van de informatie en de gevoeligheid daarvan voor het privéleven van de betrokkene en het belang van het publiek om over de informatie te beschikken. Dit laatste is afhankelijk van de rol die de persoon speelt in het openbare leven. Voor elk te verwijderen zoekresultaat zal dus een aparte afweging gemaakt moeten worden.

Recht om vergeten te worden?

De rechter bepaalt dat in dit geval het privacybelang van A zal moeten wijken. De artikelen gaan over een actueel onderwerp, namelijk de integriteit van accountants en A in het bijzonder. Omdat A momenteel advocaat in de financiële sector is, heeft het publiek groot belang bij het kunnen vinden van deze (belastende) informatie. Daarbij zijn de zoekresultaten niet onjuist of achterhaald en de publicaties niet tendentieus, suggestief of op sensatie berust. Het verzoek om verwijdering wordt afgewezen.

AVG en advocaat bij privacy kwesties

Inmiddels is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking getreden. Dit had niet tot een ander resultaat geleid. De rechter zou na een belangenafweging tussen de grondrechten het recht op vrije meningsuiting inclusief informatievergaring voorrang geven, zodat het belang van de internetgebruiker gediend wordt. AMS Advocaten weet alles af van de nieuwe wetgeving en adviseert u graag op het gebied van privacy.