Een chiropractor moet voor de Reclame Code Commissie verschijnen in verband met een advertentie in het Parool. Hierin verwijst de chiropractor naar klinische onderzoeken waaruit de effectiviteit van chiropractische behandelingen zou blijken. Zijn dergelijke aanprijzingen misleiding van het publiek? Waar ligt de grens tussen vrijheid van meningsuiting en het recht op bescherming tegen onjuiste verdachtmakingen? Advocaat mediarecht Thomas van Vugt bespreekt de uitspraak.
Bij de Reclame Code Commissie komt een klacht binnen met betrekking tot de advertentie van de chiropractor. De klaagster stelt dat chiropractie een medisch zinloze behandelwijze is welke niet voorkomt in de richtlijnen van orthopeden, neurologen en neurochirurgen. Patiënten met neuropathie krijgen hierdoor valse hoop en wordt een onwerkzame behandeling aangeboden. De advertentie verwijst naar een medisch artikel waarin zou staan dat 85,5% van patiënten verbetering van de zenuwsymptomen ondervindt na chiropractische behandelingen maar dit artikel is volgens klaagster niet te vinden.
De chiropractor ziet af van deelname aan de procedure en voert geen verweer. De voorzitter van de Commissie doet uitspraak. Hij is van oordeel dat de chiropractor geen juiste informatie heeft verschaft over de resultaten die bij behandeling door hem als chiropractor kunnen worden verwacht. Daarnaast meent de voorzitter dat de gemiddelde
consument
Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument
consument hierdoor wellicht voor een behandeling zou kiezen die hij anders niet gekozen had. Om die reden is de uiting misleidend en daardoor oneerlijk in de zin van Nederlandse Reclame Code. De chiropractor krijgt een aanbeveling niet meer op deze wijze te adverteren en de uitspraak wordt (geanonimiseerd) gepubliceerd op de website van de Commissie. De chiropractor is het niet eens met deze beslissing en dagvaardt de Commissie voor de rechter. Het oordeel van de Commissie is onjuist en
onrechtmatig
Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig
onrechtmatig en bovendien lijdt de chiropractor schade door de publicatie van de uitspraak op de internet, aldus de chiropractor.
In deze zaak dient het hof een afweging te maken tussen twee fundamentele rechten: de vrijheid van meningsuiting en het recht op bescherming van eer en goede naam. Het hof stelt voorop dat de vrijheid van meningsuiting mede tot doel heeft bestaande misstanden in de samenleving te bestrijden. De stelling van de chiropractor dat de aanbeveling van de voorzitter onrechtmatig is omdat hij niet het betreffende wetenschappelijke artikel heeft beoordeeld, wijst het hof van de hand. Het was immers de keuze van de chiropractor zelf om geen deel aan de procedure te nemen. Op de voorzitter rust geen zelfstandige verplichting om onderzoek te doen. Het hof acht de aanbeveling van de voorzitter niet onrechtmatig en de vorderingen van chiropractor, onder meer tot rectificatie, worden afgewezen.
De
stichting
Een stichting is een door een rechtshandeling in het leven geroepen rechtspersoon zonder leden of aandeelhouders.
» Meer over stichting
Stichting Reclame Code heeft tot doel te bevorderen dat het maken van reclame in Nederland op een verantwoorde wijze geschiedt. De Commissie controleert de naleving van de Code. De Nederlandse Reclame Code bepaalt o.m. dat reclame niet oneerlijk mag zijn. Reclame is oneerlijk wanneer zij in strijd is met de vereisten van professionele toewijding en het economische gedrag van de gemiddelde consument die zij bereikt of op wie zij gericht is met betrekking tot het product wezenlijk verstoort of kan verstoren.
misleidende reclame
Onjuiste of onvolledige mededelingen ter aanprijzing van een product of dienst.
» Meer over misleidende reclame
Misleidende reclame en agressieve reclame zijn in ieder geval oneerlijk.