Weekblad Margriet publiceert een verhaal van een vrouw over de slechte band met haar recent overleden moeder. De zus van de vrouw is gekwetst en wil
Rectificatie
De schriftelijke mededeling waarin een onrechtmatige publicatie wordt rechtgezet.
» Meer over rectificatie
rectificatie. Margriet staat daar aanvankelijk voor open, maar krabbelt terug. Moet Margriet alsnog rectificeren? De rechter weegt de belangen bij deze botsing van
grondrecht
Fundamentele rechten van de mens zoals in Nederland vastgelegd in de Grondwet.
» Meer over grondrecht
grondrechten. Advocaat mediarecht Thomas van Vugt bespreekt het vonnis van de voorzieningenrechter.
In Margriet verschijnt een artikel met als onderwerp ‘breken met je ouders’. De zus van eiseres vertelt daarin over de kille verhouding met haar moeder. Eiseres maakt bezwaar tegen het artikel. Zij wil een rectificatie omdat het verhaal van haar zus feitelijke onjuistheden bevat, niet compleet en ongeloofwaardig is. Margriet geeft aan de door eiseres opgestelde rectificatie te plaatsen.
Drie dagen nadat Margriet de rectificatie op haar website heeft geplaatst wordt deze alweer verwijderd, omdat de zus van eiseres bezwaar heeft gemaakt tegen de rectificatie. Margriet stelt voor om in plaats van een rectificatie een toelichting bij het artikel te plaatsen. De advocaat van eiseres gaat hier niet mee akkoord en stapt naar de rechter.
Ten eerste stelt eiseres dat er een
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst is om de rectificatie te plaatsen. Margriet had immers aangegeven de tekst te plaatsen. Ten tweede pleegt Margriet een
onrechtmatige daad
Onrechtmatig handelen leidt tot aansprakelijkheid. In sommige gevallen geeft de wet aan dat een derde aansprakelijk is voor door een ander veroorzaakte schade.
» Meer over onrechtmatige daad
onrechtmatige daad door de goede naam van de moeder aan te tasten en inbreuk te maken op het privéleven van eiseres. Het artikel draagt niets bij aan het publieke debat en was ook niet geanonimiseerd. Het betreft feitelijk onjuiste en kwetsende informatie die een negatief beeld geeft van haar pas overleden moeder.
Margriet stelt dat het artikel gaat over het verhaal van haar zus, haar persoonlijke ervaringen en haar waarheid. Margriet hoeft niet te controleren of alle feiten kloppen. Het gaat erom of er voldoende grondslag voor de feiten is en het persoonlijke verhaal niet onaannemelijk. Wat het toezeggen van de rectificatie betreft zegt Margriet dat zij dit te voorbarig heeft gedaan. Het plaatsen van de rectificatie zou bovendien
onrechtmatig
Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig
onrechtmatig zijn tegenover de zus.
De rechter geeft aan dat Margriet zelf bepaalt wat zij wel en niet publiceert. De toezegging om te rectificeren heeft zij later ingetrokken. Margriet kan niet zonder meer worden veroordeeld tot nakoming van de verplichting om te rectificeren. De aanvankelijk toegezegde rectificatie gaat volgens de rechter ook te ver. Een minder vergaande rectificatie beschermt de rechten van eiseres en de goede naam van haar moeder ook.
Is het artikel onrechtmatig tegenover eiseres? Het belang van eiseres (bescherming goede naam moeder) staat hier tegenover het belang van Margriet (als pers informatie en ideeën kunnen verspreiden). Het artikel gaat over persoonlijke ervaringen van de zus. Die zijn uiteraard subjectief. De lezer kan begrijpen dat er ook een andere kant van het verhaal is, maar dat deze kant niet aan het woord is gelaten. Margriet heeft haar best gedaan om nodeloos grievende uitlatingen te voorkomen. Dat is gelukt.
Door het verhaal alleen vanuit de kant van de zus te belichten heeft Margriet het risico genomen dat anderen het verhaal niet herkennen en als kwetsend ervaren. Het was netjes geweest als Margriet ook de andere kant van het verhaal had verteld. Achteraf vond Margriet dat kennelijk ook. Na publicatie is Margriet immers met eiseres gaan overleggen over rectificatie. Het doel van de rectificatie is niet het vertellen van ‘de waarheid’, maar het informeren van de lezers over het feit dat andere nauw betrokkenen een heel ander beeld hebben.
Doordat Margriet aanvankelijk heeft toegezegd de rectificatie van eiseres te plaatsen, heeft zij het gerechtvaardigde vertrouwen gewekt dat de fouten in het artikel rechtgezet zouden worden. Door dit niet te doen, heeft Margriet onrechtmatig gehandeld. Margriet wordt veroordeeld tot het plaatsen van een rectificatie die het andere beeld van de moeder van eiseres duidelijk weergeeft.