Valse review? Google verplicht NAW-gegevens af te geven

Veel bedrijven kampen met valse recensies op Google. Het plaatsen ervan is eenvoudig. Het verwijderen ervan een stuk minder. Wat kunnen ondernemers hiertegen beginnen? Advocaat aansprakelijkheidsrecht Thomas van Vugt geeft antwoord en bespreekt recente zaken tegen Google.

Valse reviews

Potentiële klanten laten hun beslissingen steeds vaker afhangen van recensies die over een bedrijf zijn geschreven. Bijvoorbeeld op Google. Tussen deze recensies kunnen ook valse recensies (nep-reviews of fake reviews) zitten. Het komt voor dat ex-werknemers, concurrenten of iemand die een wrok koestert tegen een bedrijf hierachter zitten. Zij doen zich dan voor als “ontevreden” klanten. Dit kan vanzelfsprekend schadelijk zijn voor de betreffende onderneming.

Verwijderingsverzoek aan Google

Als bedrijf kun je in dat geval Google verzoeken deze recensies te verwijderen, of een advocaat een sommatie Een schriftelijke aanmaning om binnen een bepaalde termijn een contractuele of wettelijke verplichting na te komen.
» Meer over sommatie sommatiebrief laten sturen. De praktijk leert dat Google hier veelal niet positief op reageert. In dat geval kan een procedure tegen Google worden gestart.

Procedure tegen Google in het nieuws

Medio februari 2020 was in het nieuws dat een rechtbank in Australië oordeelde dat Google verplicht was de NAW-gegevens van een anonieme gebruiker te delen. Een tandarts kreeg een slechte recensie waardoor zijn klanten wegbleven bij zijn praktijk. Hij wilde de anonieme recensent aanklagen voor laster Het opzettelijk zwartmaken van iemand in het openbaar door deze persoon te beschuldigen van feiten die niet waar zijn.
» Meer over laster laster. Hij had Google nodig om de NAW-gegevens van deze persoon te achterhalen, maar Google werkte hier niet vrijwillig aan mee.

Procedures in Nederland

Ook in Nederland worden (kortgeding)procedures tegen Google gevoerd. Vorig jaar november lukte het een kleermakerij om Google zover te krijgen dat Google een recensie moest verwijderen én de NAW-gegevens moest verstrekken.

Casus

In deze zaak waren er tien zeer negatieve recensies geplaatst over de kleermakerij, waarvan aannemelijk was dat die door een en dezelfde persoon zijn geplaatst. Eveneens was aannemelijk dat de negatieve inhoud geen werkelijke gebeurtenissen beschreef. De recensies hadden enkel als doel schade toe te brengen aan de goede naam van de kleermakerij. Een dergelijke handelswijze is onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig.

Lycos-/Pessers-omstandigheden

In het standaardarrest Lycos/Pessers heeft de Hoge Raad bepaald dat een serviceprovider (zoals Google) onder omstandigheden onrechtmatig kan handelen door de bekende NAW-gegevens niet op verzoek aan een belanghebbende derde bekend te maken. Dit kan met name het geval zijn indien de volgende omstandigheden zich voordoen:

1. De mogelijkheid dat de informatie tegenover de derde onrechtmatig en schadelijk is, is voldoende aannemelijk;
2. De derde heeft een reëel belang bij de verkrijging van de NAW-gegevens;
3. Het is aannemelijk dat in het concrete geval geen minder ingrijpende mogelijkheid bestaat de NAW-gegevens te achterhalen;
4. De afweging van alle betrokken belangen brengt mee dat het belang van de derde behoort te prevaleren.

Oordeel rechtbank Amsterdam

De rechtbank te Amsterdam oordeelde in dit concrete geval dat de omstandigheden meebrachten dat bescherming van de eer en goede naam van de kleermakerij zwaarder woog dan de vrijheid van Google-gebruikers om valse recensies te plaatsen, plus de vrijheid van het internetpubliek om die recensies te kunnen ontvangen.