Bij de overname van een bedrijf wordt de waarde grotendeels bepaald door de goodwill. Een koper zal er dan ook voor zorgen dat deze goodwill na overname gewaarborgd wordt. Soms hangt de goodwill erg samen met de personen achter het bedrijf. Als zij hun
aandeel
De gedeelten waarin het kapitaal van een BV of NV is verdeeld.
» Meer over aandeel
aandelen verkopen wil je als koper natuurlijk niet dat zij vervolgens concurrerende activiteiten gaan verrichten welke de goodwill schaden. Dit kan je voorkomen met een non-
concurrentiebeding
De contractuele beperking voor een werknemer om na beëindiging van het dienstverband werkzaam te zijn in concurrerende functies of in een zekere aan de werkgever gerelateerde branche.
» Meer over concurrentiebeding
concurrentiebeding. Advocaat ondernemingsrecht Marco Guit legt uit aan de hand van een recente uitspraak.
In de zaak die hier als voorbeeld dient, had een koper voor € 2.750.000 de aandelen gekocht in Aldowa BV, een bedrijf dat zich o.a. richt op las- en constructiewerk. Drijvende krachten achter Aldowa waren de bestuurders die 30 jaar bij het bedrijf werkten. Zij waren het gezicht van Aldowa. In het koopcontract was een concurrentiebeding opgenomen waarin het de bestuurders niet was toegestaan zonder voorafgaande toestemming van koper gedurende een periode van twee jaar werkzaamheden te verrichten die gelijk(soortig) zijn aan de activiteiten die Aldowa verricht. Op overtreding van dit verbod is een boete gesteld.
Na levering heeft de koper geconstateerd dat één van de bestuurders werkzaamheden heeft verricht voor een concurrerende bedrijf. De koper heeft in een procedure betaling van de boetes gevorderd. De rechter stelt voorop dat partijen het non-concurrentiebeding verschillend uitleggen. De bestuurder voert aan dat het beding strikt tekstueel moet worden uitgelegd. In het beding staat dat het niet is toegestaan om “als werknemer of aandeelhouder” te hebben gehandeld. De bestuurder voert aan dat hij werknemer noch aandeelhouder was in het concurrerende bedrijf dus dat hij het verbod niet heeft overtreden.
De rechter kan deze gedachtegang niet volgen. De koper heeft een fors bedrag betaalt waarin de jarenlange omzetten van vaste klanten waren verdisconteerd. Het concurrentiebeding strekt er dan ook toe om het belang van koper te waarborgen dat aan de goodwill van Aldowa door de bestuurders niet zou worden getornd gedurende een periode van twee jaar. Het moge duidelijk zijn dat het de bedoeling was dat het de bestuurder niet vrij stond -in welke hoedanigheid dan ook- concurrerende werkzaamheden in een concurrerende onderneming te verrichten. Een louter taalkundige uitleg is hier dus niet op zijn plaats.
De bestuurder doet nog een beroep op matiging van de boetes, die in totaal € 350.000 bedragen. Ook dat beroep wijst de rechter van de hand. Van de wettelijke matigingsbevoegdheid dient terughoudend gebruik te worden gemaakt. Matiging is alleen aan de orde als toepassing van een
boetebeding
Een beding dat bij een zeker tekortschieten (een handelen, of een nalaten) de schuldenaar verplicht tot betaling van een geldsom of een andere verplichting.
» Meer over boetebeding
boetebeding in de gegeven omstandigheden leidt tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat. Gezien hun lange carrière bij Aldowa beschikken de bestuurders over alle strategische kennis omtrent de onderneming. Het concurrentiebeding diende ter waarborg van de overgenomen goodwill. Het boetebeding dient als prikkel om het concurrentiebeding na te komen. De bestuurder was bewust dat zijn activiteiten een schending opleverden en het is aannemelijk dat Aldowa schade heeft geleden. Er is geen aanleiding voor matiging.