Bestuurders, betaal tijdig de pensioenpremies!

Veel bestuurders weten het niet, maar als het bedrijf nalaat de pensioenbijdragen voor haar werknemers (tijdig) aan het (bedrijfstak)pensioenfonds te voldoen, ligt persoonlijke aansprakelijkheid De gehoudenheid van een persoon of bedrijf om schade ontstaan uit een onrechtmatige daad of wanprestatie te vergoeden.
» Meer over aansprakelijkheid aansprakelijkheid op de loer. Advocaat ondernemingsrecht Onno Hennis gaat in op de juridische aspecten van persoonlijke aansprakelijkheid voor achterstallige pensioenbijdragen en waarschuwt bestuurders goed op te letten wanneer het even wat minder gaat met de onderneming.

Strikte regeling voor bestuurders

In de wet is een regeling opgenomen die behelst dat bestuurders privé aansprakelijk zijn, wanneer de rechtspersoon Het BW kent geen algemene definitie van rechtspersoon.
» Meer over rechtspersoon rechtspersoon nalaat de pensioenbijdragen voor haar werknemers (tijdig) aan het (bedrijfstak)pensioenfonds te voldoen.* Dit is een voor bestuurders zeer strikte regeling. Zo maakt het niet uit wie binnen het bestuur verantwoordelijk is voor afdracht van de pensioenpremies. Elk van de bestuurders kan door het pensioenfonds privé worden aangesproken voor het gehele tekort.

Ook interim-bestuurder aansprakelijk

Zelfs een bestuurder die is opgestapt kan worden aangesproken voor achterstallige pensioenbijdragen. Vice versa kan het pensioenfonds zich ook verhalen op het privé-vermogen van een nieuwe bestuurder voor premieschulden die reeds waren ontstaan voordat hij aantrad als bestuurder. Bovendien valt ook een interim-bestuurder die geen statutair bestuurder is, maar feitelijk wel als zodanig optreedt, onder dit strenge aansprakelijkheidsregime.

Niet binnen 30 dagen betaald? Dwangbevel

De wetgever heeft de bedrijfstakpensioenfondsen bovendien een effectief instrument in handen gegeven om de achterstallige pensioenbijdragen daadwerkelijk bij de bestuurders terug te halen. Indien de rechtspersoon na daartoe te zijn verzocht niet binnen 30 dagen het pensioentekort aanzuivert, kan het pensioenfonds middels een dwangbevel het uitstaande bedrag inclusief boetes en rente opeisen. Met een dergelijk dwangbevel kan het pensioenfonds na verloop van een korte verzetstermijn executoriaal beslag Executiemiddel waarbij de goederen van de schuldenaar te gelde te maken zodat de schuldeiser zijn vordering uit de verkregen opbrengst kan voldoen.
» Meer over executoriaal beslag executoriaal beslag leggen op de persoonlijke bankrekeningen, de privé-auto en het woonhuis van de bestuurder.

Tijdelijk geen geld voor premies? Pas op!

En wat als de BV – bijvoorbeeld vanwege een slechte oogst, een verregend seizoen of een fikse tegenvaller – (tijdelijk) geen geld heeft voor de pensioenpremies; riskeert de bestuurder dan altijd dat hij deze uit eigen zak moet betalen? Nee, de bestuurder zal slechts aansprakelijk zijn wanneer het pensioenfonds aannemelijk kan maken dat het niet-betalen van de pensioenpremies te wijten is aan zijn ‘kennelijk onbehoorlijk bestuur’. En daar zal het pensioenfonds bij integere bestuurders niet snel in slagen.

Pensioenfonds tijdig en deugdelijk geïnformeerd?

De soep wordt kennelijk dus niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend? Mis! Deze regel geldt namelijk alleen wanneer de bestuurder kan bewijzen dat het pensioenfonds tijdig en deugdelijk is geïnformeerd dat niet is betaald omdat daarvoor geen financiële ruimte bestond. Uit de jurisprudentie volgt dat veel (bonafide) bestuurders niet weten dat en hoe ze dit moeten melden en als gevolg daarvan persoonlijk aansprakelijk worden voor de achterstallige premies.

Waar moet de melding aan voldoen?

Het is belangrijk dat de bestuurder niet treuzelt als de premienota niet direct voldaan kan worden: de melding moet binnen een korte periode van 14 dagen na de uiterste betalingsdatum worden gedaan. Uit de jurisprudentie volgt dat de termijn van 14 dagen zeer strikt wordt gehandhaafd. De bestuurder krijgt zelfs geen tweede kans, want het pensioenfonds hoeft geen betalingsherinnering te sturen. Ook aan de inhoud van de melding worden strenge eisen gesteld. Zo is een briefje aan het pensioenfonds met een voorstel tot een betalingsregeling voor de uitstaande pensioenpremies niet voldoende. Hetzelfde geldt voor de ‘sec’ mededeling dat niet betaald kan worden zonder dat daarbij inzicht wordt gegeven waarom er niet betaald kan worden.

Positie bestuurder bij schending meldingsplicht

Indien er geen, geen tijdige of geen deugdelijke melding is gedaan, zit de bestuurder helemaal in een lastig parket. De bestuurder staat in dat geval met 2-0 achter. Hij zal dan namelijk eerst aannemelijk moeten maken dat het niet aan hem te wijten is dat er geen melding is gedaan. Pas als dat hem lukt, krijgt hij de kans te bewijzen dat de premieachterstand ook zonder hem zou zijn ontstaan. Uit de rechtspraak is mij geen voorbeeld bekend waarin de bestuurder deze achterstand heeft goedgemaakt.

Persoonlijke gevolgen kunnen aangrijpend zijn

Hoewel er voor belastingschulden een vergelijkbare aansprakelijkheidsregime geldt, zullen veel bestuurders niet beseffen dat op hen een strenge meldingsplicht rust, terwijl de persoonlijke gevolgen ingrijpend kunnen zijn. Een ondernemer zal wellicht geneigd zijn creatief om te gaan met de betaling van pensioenpremies wanneer het even wat minder gaat en hij verwacht dat de financiële situatie snel beter wordt. Het is voorstelbaar dat een bestuurder in een dergelijke situatie beslist om (feitelijke) dwangcrediteuren, zoals leveranciers, eerst te betalen om de maand erop weer in te lopen op het pensioentekort. Een belangrijke les in dit geval is: zorg dat je tijdig een ‘melding van (tijdelijke) betalingsonmacht’ doet!

Persoonlijk aansprakelijk stellen: advies van een advocaat

De advocaten van AMS Advocaten in Amsterdam staan bestuurders bij wanneer zij persoonlijk aansprakelijk worden gehouden of wanneer er iemand persoonlijk aansprakelijk gesteld dient te worden. Heeft u vragen over de dreigende bestuurdersaansprakelijkheid Een breed, algemeen begrip voor de aansprakelijkheid van de bestuurder van een rechtspersoon jegens ofwel die rechtspersoon of een of meer schuldeisers of andere belanghebbenden bij die rechtspersoon. De wet kent een aantal specifieke bepalingen over bestuurdersaansprakelijkheid.
» Meer over bestuurdersaansprakelijkheid bestuurdersaansprakelijkheid? Neem dan contact met ons advocatenkantoor.

* NB: deze regeling geldt alleen voor ondernemingen onderworpen aan de Wet verplichte deelneming Een zeker belang (in aandelen, of in (winst)rechten of in participerende zin).
» Meer over deelneming deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000.