Het agenderingsrecht: krachtig wapen voor de aandeelhouder

Het recht op agendering kan een krachtige ‘tool’ zijn. Een aandeelhouder kan zo druk uitoefenen op het bestuur c.q. de vennootschap. Onlangs werd een geschil over het toevoegen van een agendapunt op de vergadering bij Fugro door Boskalis aan de voorzieningenrechter voorgelegd. Advocaat ondernemingsrecht Marco Guit legt uit.

Niet geïnteresseerd in overname

In de media wordt Fugro omschreven als een beursgenoteerd bedrijf dat een beveiliging heeft als een ‘onneembaar fort’ doordat zij meerdere beschermingsconstructies heeft opgetuigd. Grootaandeelhouder Boskalis, die onlangs flink haar aandelenpercentage heeft opgebouwd in Fugro, zegt dat zij niet geïnteresseerd is in een overname. Desalniettemin probeert Boskalis te tornen aan deze beschermingsconstructies door deze constructies als agendapunt op de agenda van de algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering algemene vergadering van aandeelhouders te laten zetten. Deze tactiek illustreert de mogelijkheden die het agenderingsrecht Het recht van aandeelhouders om een onderwerp op de agenda van de aandeelhoudersvergadering te plaatsen.
» Meer over agenderingsrecht agenderingsrecht met zich brengt.

Druk uitoefenen op bestuur

Het beïnvloeden van agendapunten bij een vergadering van aandeelhouders kan buitengewoon interessant zijn. Op deze manier kunnen onderwerpen worden gestuurd en tendensen worden gepeild. Ook kan het worden gebruikt om druk uit te oefenen op het bestuur of andere aandeelhouders om een bepaalde richting op te koersen.

Is er aan voorwaarden voldaan?

Bovenstaande is, bij een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Een als BV opgerichte rechtspersoon waarvan het maatschappelijk kapitaal verdeeld is in aandelen die niet vrij overdraagbaar zijn; de aandelen staan op naam.
» Meer over besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid besloten vennootschap, mogelijk op grond van artikel 2:224a BW. Hier dienen echter wel een aantal voorwaarden worden voldaan. Indien aan deze voorwaarden is voldaan, zal degene die de agenda voor de aandeelhoudersvergadering Het orgaan binnen een vennootschap waarin alle aandeelhouders zijn vertegenwoordigd.
» Meer over aandeelhoudersvergadering aandeelhoudersvergadering opstelt het agendapunt waarvan agendering is verzocht, in de agenda moeten betrekken tenzij zwaarwichtige belangen van de BV zich tegen agendering verzetten.

Termijn van 30 dagen

Deze voorwaarden zijn dat het verzoek schriftelijk moet worden ingediend door een aandeelhouder die in ieder geval 1% of meer van het geplaatst kapitaal Het (recht van een vennootschap met in aandelen verdeeld kapitaal op) kapitaal dat door de vennootschap is uitgegeven en dat door aandeelhouders aan de onderneming is verschaft.
» Meer over geplaatst kapitaal geplaatst kapitaal vertegenwoordigen, op een termijn van 30 dagen voorafgaand aan de vergadering. De statuten De statuten vermelden bij rechtspersonen met in aandelen vermeld kapitaal het bedrag van het maatschappelijk kapitaal en het soort, aantal en het bedrag van de aandelen. Voorts bevatten de statuten bepalingen over bestuur, aandeelhoudersvergadering, een eventuele raad van commissarissen, ontbinding en vereffening.
» Meer over statuten statuten kunnen echter deze termijnen verkorten of verlangen. Het is daarnaast ook mogelijk om een agenderingsverzoek te doen door anderen dan aandeelhouders die ook het vergaderrecht toekomen. Dit zouden bijvoorbeeld certificaathouders kunnen zijn die ook het vergaderrecht wordt toegedicht in de statuten.

Gestemd over beschermingsconstructies

In de kwestie tussen Boskalis verzocht Boskalis, nadat Fugro aanvankelijk het schriftelijke verzoek had afgewezen, de voorzieningenrechter te Den Haag een agendapunt toe te voegen waarbij tijdens de vergadering werd beslist en gestemd over een van de beschermingsconstructies. Volgens Boskalis gaat een beschermingsconstructie in tegen een van de belangrijkste kenmerken van het vennootschapsrecht. Het ontzegt immers zeggenschap aan de aandeelhouder, aldus Boskalis.

In strijd met het ‘bestuurlijke domein’

De voorzieningenrechter oordeelde dat Fugro N.V. niet gehouden was het agendapunt toe te voegen, nu uit de parlementaire geschiedenis blijkt dat het bestuur het verzoek tot toevoeging van agendapunten bij naamloze vennootschappen naast zich neer mag leggen indien het in strijd is met het ‘bestuurlijke domein’. Dit was volgens de voorzieningenrechter het geval aangezien het terrein van het bestuur wordt betreden door te proberen aan beschermingsconstructies te tornen. Desalniettemin wordt het ‘agendapunt’ wel bespreekbaar gemaakt op de algemene vergadering van Fugro. Een groot verlies voor Boskalis of toch een kleine overwinning op Fugro? Ik denk het laatste.

Mogelijk onbehoorlijk bestuur

Het is belangrijk om uit te lichten dat bij de besloten vennootschap dit echter anders ligt dan bij een naamloze vennootschap Een als zodanig opgerichte rechtspersoon met een in overdraagbare aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal.
» Meer over naamloze vennootschap naamloze vennootschap. Bij de besloten vennootschap mag namelijk een agendapunt slechts worden geweigerd indien een zwaarwichtig belang zich hiertegen verzet De gedaagde die door de rechter bij verstek is veroordeeld, kan daar in verzet tegen komen.
» Meer over verzet verzet. Men kan hierbij denken aan het verzoek tot toevoegen van agendapunten enkel en alleen om de orde te verstoren. Indien een agendapunt wordt geweigerd zal het bestuur, op straffe van mogelijk onbehoorlijk bestuur, wel een (gegronde) verklaring hiervoor moeten geven.

Onderwerpen ter stemming brengen

Het agenderingsrecht kan als middel worden aangewend, mits goed gebruikt, om druk uit te oefenen op het bestuur van de besloten vennootschap en onderwerpen ter stemming brengen. Indien het bestuur niet akkoord gaat is een laatste redmiddel om naar de voorzieningenrechter te stappen en te verzoeken alsnog te bevelen dit agendapunt op de agenda te zetten.