Het belang van shoot-out clausules in overeenkomsten

In een arrest van de ondernemingskamer Een afdeling van het Gerechtshof te Amsterdam dat bevoegd is kennis te nemen van diverse ondernemingsrechtelijke en sociaal- of financieel-economisch georiënteerde zaken.
» Meer over ondernemingskamer Ondernemingskamer diende een belanghebbende een verzoek in om een shoot-out clausule in de statuten De statuten vermelden bij rechtspersonen met in aandelen vermeld kapitaal het bedrag van het maatschappelijk kapitaal en het soort, aantal en het bedrag van de aandelen. Voorts bevatten de statuten bepalingen over bestuur, aandeelhoudersvergadering, een eventuele raad van commissarissen, ontbinding en vereffening.
» Meer over statuten statuten op te nemen. Deze clausule zou een doorbraak kunnen forceren voor de in een patstelling verkerende aandeelhouders. Het verzoek werd afgewezen omdat het te verstrekkend zou zijn. Dit neemt niet weg dat een shoot-out clausule een interessant mechanisme is om een oplossing te forceren. Advocaat ondernemingsrecht Marco Guit legt dit mechanisme aan de hand van het arrest van de Ondernemingskamer uit.

Verzoek Texas shoot-out clausule bij Ondernemingskamer

In de procedure bij de Ondernemingskamer werd een onmiddellijke voorziening verzocht die inhield dat in de statuten een Texas shoot-out clausule zou worden opgenomen. Deze clausule is één van de opties waaruit kan worden gekozen bij shoot-out clausules.

Aandeelhoudersruzie resulteert in verzoek tot shoot-out

Bovenstaande werd voorgesteld door één van de partijen, omdat er sprake was van een patstelling in de algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering algemene vergadering van aandeelhouders over onder meer de vraag of er dividend zou moeten worden uitgekeerd. Deze aandeelhoudersruzie had uiteindelijk tot gevolg dat de vennootschap stuurloos werd omdat alle besluiten werden geblokkeerd.

Opnemen Texas shoot-out onvoldoende aannemelijk gemaakt

De Ondernemingskamer wees het verzoek af, omdat de noodzaak tot het treffen van een dergelijke voorziening (lees: het opnemen van een Texas shoot-out clausule) onvoldoende aannemelijk was gemaakt, mede omdat deze voorziening feitelijk neerkomt op een door de Ondernemingskamer bepaalde gedwongen overdracht Overdracht is het overdragen van een recht (indien het een recht van eigendom betreft: in eigendom) aan een ander.
» Meer over overdracht overdracht van de aandeel De gedeelten waarin het kapitaal van een BV of NV is verdeeld.
» Meer over aandeel aandelen.

Shoot-out in statuten of aandeelhoudersovereenkomsten

Alhoewel het verzoek in dit arrest werd afgewezen, is het bespreken van verschillende mechanismes interessant. Deze dienen vaak van te voren in statuten of aandeelhoudersovereenkomst te worden opgenomen, om een overdracht van de aandelen van de ene aandeelhouder aan de andere te forceren in geval van een ‘ impasse Een situatie waarbij partijen in een conflictsituatie vast zitten omdat geen van hen wil of kan bewegen.
» Meer over impasse impasse’ of ‘dead-lock’ bij aandeelhouders.

Vier verschillende shoot-out clausules

Shoot-out clausules zijn er in verschillende vormen en maten. Zo heb je (a) ‘Texas shoot-out clausule’, de (b) ‘Mexican shoot-out clausule’, de (c) ‘Russian roulette shoot-out clausule’ en de (d) ‘fairest bid-clausule’.

Texas shout-out clausule: aandeelhouder verplicht bod doen

De Texas shoot-out clausule, die in de procedure werd voorgesteld, staat bekend om haar snelheid. De ene aandeelhouder is verplicht een bod te doen, waarbij de andere aandeelhouder verplicht is om dit bod ofwel te accepteren ofwel een hoger tegenbod te doen. Dan kan vervolgens weer gekozen worden of dit nieuwe bod wordt geaccepteerd of weer een hoger tegenbod wordt gedaan – en zo blijft het doorgaan.

Mexican shoot-out: verplicht een bod te doen

De Mexican shoot-out lijkt op de Texas shoot-out clausule, maar verschilt in die mate dat beide aandeelhouders verplicht zijn een bod te doen en dit bod te deponeren bij een onafhankelijke derde (vaak een notaris). De aandeelhouder die het hoogste biedt, verkrijgt de aandelen tegen betaling van de door hem geboden prijs.

Russian roulette shoot-out: 1 bod, snelste doorbraak

De Russian roulette shoot-out clausule zorgt voor de snelste doorbraak. Er wordt slechts één bod gedaan, waarna de andere aandeelhouder de keuze heeft om de aandelen tegen de aanbiedingsprijs over te nemen of zijn aandelen voor ditzelfde bedrag te verkopen. Deze optie is interessant, omdat het een effect sorteert dat een bod wordt gedaan dat het meest redelijk is.

Fairest bid shoot-out: een onafhankelijke expert erbij

Tenslotte is de Fairest bid shoot-out ook een mogelijkheid om op te nemen in de statuten of aandeelhoudersovereenkomst. Hierbij wordt de clausule getriggerd en een expert ingeschakeld die als onafhankelijke derde een prijs vaststelt. Alhoewel de onafhankelijke vaststelling als een pré kan worden gezien, brengt dit wel extra kosten met zich mee.

Mogelijkheden van shoot-out clausules

Alhoewel de Ondernemingskamer in haar arrest het verzoek om de Texas shoot-out clausule naast zich neer legde, toont dit wel de mogelijkheden van een dergelijke clausule. Het samen ondernemen wordt dan ook wel eens vergeleken met een huwelijk: in het begin gaat het goed, maar als het op een gegeven moment tot een impasse komt kan je daar maar beter vooraf op anticiperen door dergelijke clausules op te nemen.

Nieuwe overeenkomst? Clausules? Advocaat ondernemingsrecht!

Indien u met iemand samen gaat ondernemen kunt u beter van te voren goede afspraken maken mocht het op een later moment misgaan. Zonder goede afspraken resulteert dit vaak in eindeloze procedures met alle kosten van dien. Benader ons gerust als u voornemens bent om te gaan ondernemen en graag alle afspraken goed wilt vastleggen, of daar informatie over wenst.