Hoge Raad: VEB kan verjaring collectieve actie stuiten

De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) in een collectieve actie namens alle personen die bij de actie zijn aangesloten, de verjaring van een schadevergoedingsvordering stuiten. Dat is de uitkomst van een rechtszaak die uiteindelijk aan de Hoge Raad is voorgelegd. Advocaat ondernemingsrecht Marco Guit bespreekt het arrest.

VEB start collectieve actie tegen accountantskantoor

In deze zaak ging het om de collectieve actie van VEB, die opkomt voor alle Ahold aandeelhouders, tegen Deloitte Accountants. VEB houdt de accountant aansprakelijk voor schade die zij en alle aandeelhouders van Ahold hebben geleden begin 2000 door sterke koersdalingen. Volgens VEB is Deloitte aansprakelijk voor de schade omdat zij de jaarrekeningen van Ahold over de boekjaren 1999, 2000 en 2001 van goedkeurende accountantsverklaringen heeft voorzien. Hiervoor zou volgens VEB onvoldoende grond zijn geweest en zodoende zijn de aandeelhouders op een verkeerd been gezet.

Stuiting VEB namens Ahold beleggers rechtmatig?

Vooruitlopend op een procedure tegen Deloitte, heeft VEB schriftelijk de verjaring van alle vorderingen die VEB en alle (voormalige) aandeelhouders van Ahold op Deloitte en haar maten heeft, gestuit. In de procedure komt de vraag aan de orde of VEB wel bevoegd was om vorderingen namens anderen te stuiten. De rechtbank weet het ook niet zeker en stelt daarom een prejudiciële vraag Een vraag over de uitleg van een rechtsregel aan de Hoge Raad of het Europese Hof van Justitie.
» Meer over prejudiciële vraag prejudiciële vraag aan de Hoge Raad. Dit is een vraag over de uitleg van en wet(sbepaling) die tijdens een lopende procedure aan de orde komt.

Belangenvereniging bijzondere wettelijke bevoegdheden

De Hoge Raad stelt voorop dat op grond van artikel 3:305a Burgerlijk Wetboek een stichting Een stichting is een door een rechtshandeling in het leven geroepen rechtspersoon zonder leden of aandeelhouders.
» Meer over stichting stichting of vereniging een rechtsvordering kan instellen die strekt tot bescherming van gelijksoortige belangen van andere personen. Dit noemen we de collectieve actie. VEB is een vereniging die volgens haar statuten De statuten vermelden bij rechtspersonen met in aandelen vermeld kapitaal het bedrag van het maatschappelijk kapitaal en het soort, aantal en het bedrag van de aandelen. Voorts bevatten de statuten bepalingen over bestuur, aandeelhoudersvergadering, een eventuele raad van commissarissen, ontbinding en vereffening.
» Meer over statuten statuten de belangen behartigt van beleggers. De wettelijke regeling van de collectieve actie beoogt een effectieve en efficiënte rechtsbescherming ten behoeve van de belanghebbenden te bevorderen. Zo wordt voorkomen dat iedere individuele betrokkenen een aparte procedure moet starten in verband met dezelfde schadeveroorzakende gebeurtenis.

Vorderingsbevoegdheid VEB nagenoeg onbeperkt

Volgens de parlementaire geschiedenis (waarin de overwegingen met betrekking tot de totstandkoming en ratio van een wet worden genoemd) is er expliciet voor gekozen om de vorderingsbevoegdheid voor belangenorganisaties niet te beperken. Behalve een vordering tot schadevergoeding, is het een dergelijke organisatie in principe toegestaan iedere vordering in te stellen. Zo is een belangenvereniging bevoegd om namens alle personen voor wier belangen hij opkomt een procedure aanhangig te maken. Tevens kan de belangenvereniging de schuldenaar per aanmaning in gebreke stellen.

Hoge Raad: verjaring door belangenvereniging toegestaan

Zowel het starten van een rechtszaak als het sturen van een ingebrekestelling Een schriftelijke aanmaning waarbij de schuldenaar die tekortschiet in gebreke wordt gesteld en hem een redelijke termijn voor nakoming wordt gesteld.
» Meer over ingebrekestelling ingebrekestelling leiden tot de stuiting van de verjaring Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring verjaring van een rechtsvordering. Ook als deze door een belangenvereniging worden verricht. Daarom moet het volgens de Hoge Raad ook mogelijk zijn voor een belangenvereniging om de verjaring expliciet in een aanmaning of mededeling te stuiten. VEB heeft aldus de verjaring van de vorderingen van de Ahold aandeelhouders rechtsgeldig gestuit. De procedure kan worden voortgezet.

AMS: uw advocaat bij collectieve actie

In deze zaak had VEB de verjaring bij exploot Een exploot is een proces verbaal van de ambtshandeling van een deurwaarder.
» Meer over exploot exploot gestuit. Een dergelijke sommatie Een schriftelijke aanmaning om binnen een bepaalde termijn een contractuele of wettelijke verplichting na te komen.
» Meer over sommatie aanmaning of mededeling moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen om een verjaring te stuiten. Zo moet deze altijd schriftelijk gedaan worden en moet de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehouden. Soms kan een vordering alleen gestuit worden door een rechtsvordering in te stellen, of moet kort na de schriftelijke stuiting een procedure worden opgestart. Het is raadzaam om bij deze ingewikkelde materie altijd een advocaat verbintenissenrecht te raadplegen.