Hoge Raad: duurovereenkomst opzeggen kan in principe altijd

De Hoge Raad heeft in een zaak die rechtsvoorgangers van Eneco tegen een gemeente had aangespannen geoordeeld dat de gemeente een lang lopende exploitatieovereenkomst en kabellegregeling rechtsgeldig had opgezegd. De Hoge Raad oordeelde daarbij dat duurovereenkomsten in principe altijd kunnen worden opgezegd, en er slechts in sommige gevallen sprake van een zwaarwegende grond voor opzegging dient te zijn. Dit is een verandering van de visie van de Hoge Raad. Advocaat contractenrecht Sander Schouten legt uit.

Opzegging duurovereenkomst zonder opzeggingsregeling

In deze zaak hadden rechtsvoorgangers van Eneco in 1989 een exploitatieovereenkomst en in 1994 een kabellegregeling gesloten met de gemeente Ronden. Volgens deze overeenkomsten zouden, indien de gemeente om verplaatsing van de kabels zou vragen, de kosten van de verlegging voor rekening van de gemeente komen. In beide overeenkomsten stond geen opzegtermijn. In 2006 heeft de gemeente deze overeenkomsten opgezegd omdat deze niet meer passen in het huidige tijdsbeeld. Daarbij werd een opzegtermijn van drie maanden in acht genomen. Eneco heeft in deze procedure gevorderd dat voor recht wordt verklaard dat de opzegging geen rechtsgevolg zou hebben gehad, en indien dat toch het geval zou zijn, dat de gemeente schade zou moeten vergoeden.

HR: duurovereenkomst kan bijna altijd worden opgezegd

De Hoge Raad heeft echter geoordeeld dat de gemeente de overeenkomsten wel rechtsgeldig had opgezegd en dat de opzegtermijn van drie maanden lang genoeg was. De stelling van Eneco dat een langere opzegtermijn in acht had moeten worden genomen of dat er een schadevergoeding had moeten worden aangeboden is afgewezen omdat Eneco deze vorderingen niet concreet genoeg had onderbouwd. Eneco heeft bijvoorbeeld nagelaten om aan te tonen dat zij bepaalde investeringen heeft gedaan die nog moeten worden terugverdiend, of dat zij in haar bedrijfsvoering geen rekening heeft gehouden met omvangrijke (verleggings)kosten in de toekomst.

Niet alleen distributieovereenkomst is opzegbaar

Deze uitspraak kan worden gezien als een versoepeling van het standaard arrest Latour/De Bruijn uit 1989. In dat arrest bepaalde de Hoge Raad dat ook indien uit de aard van een distributieovereenkomst zou volgen dat zij opzegbaar is, de eisen van redelijkheid en billijkheid Een bron van ongeschreven objectief recht waaraan mensen zich moeten gedragen jegens elkaar.
» Meer over redelijkheid en billijkheid redelijkheid en billijkheid met zich kunnen meebrengen dat opzegging slechts tot beëindiging leidt indien er een voldoende zwaarwegend belang voor opzegging bestaat. Lees hier meer over de opzeggingsmogelijkheden van distributieovereenkomsten. In het arrest Latour/De Bruijn werd deze regel dus slechts voor distributieovereenkomsten gegeven. In het nieuwe arrest van de Hoge Raad wordt geoordeeld dat bij alle duurovereenkomsten voorop staat dat deze opzegbaar zijn. Een duurovereenkomst is slechts niet opzegbaar indien volgens de redelijkheid en billijkheid slechts opzegging mogelijk is indien daarvoor een zwaarwegend belang bestaat en dit zwaarwegend belang in een specifiek geval niet is aangetoond. In dat geval kan de partij tegen wie wordt opgezegd voortzetting van de overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst overeenkomst in kort geding vorderen.

Advocatenkantoor ondernemingsrecht in Amsterdam

AMS advocaten is een advocatenkantoor in Amsterdam dat gespecialiseerd is in ondernemingsrecht. AMS heeft ruime ervaring met het opstellen van en het procederen over de uitleg van (duur)overeenkomsten. Indien u vragen heeft kunt u gerust contact met ons opnemen.