Wat kan je als lid van een vereniging doen als je misstanden binnen het bestuur van de vereniging aan de kaak wilt stellen? Een algemene ledenvergadering bij elkaar roepen. Hiervoor heb je de ledenlijst nodig.
Maar wat als deze niet verstrekt wordt? Het hof heeft hier een interessante uitspraak over gedaan. Advocaat verenigingsrecht Thomas van Vugt licht toe.
Een lid van de Branchevereniging Kleinschalige Zorg (BVKZ) verzoekt om een algemene ledenvergadering (ALV). Hij vermoedt een gebrek aan transparantie en belangenverstrengeling binnen het bestuur en wil dit met de leden bespreken. Het bestuur weigert dit verzoek. Op grond van de
statuten
De statuten vermelden bij rechtspersonen met in aandelen vermeld kapitaal het bedrag van het maatschappelijk kapitaal en het soort, aantal en het bedrag van de aandelen. Voorts bevatten de statuten bepalingen over bestuur, aandeelhoudersvergadering, een eventuele raad van commissarissen, ontbinding en vereffening.
» Meer over statuten
statuten moet het bestuur een ALV bijeen roepen als 10% van de leden het verzoek om een ALV steunt. Dus verzoekt het lid om een actuele ledenlijst om de leden te informeren. Maar het bestuur weigert afgifte van de ledenlijst.
Het lid stapt naar de rechter. De voorzieningenrechter wijst de vordering tot afgifte van de actuele ledenlijst af. De vordering dient volgens de rechter namelijk alleen om eerder genomen besluiten te herroepen. Daarnaast had het lid ook buitengerechtelijk om de lijst kunnen verzoeken. Ook had het lid de incomplete ledenlijst van de website van BVKZ kunnen halen en aan kunnen vullen met eigen kennis over de branche en informatie die via Google te vinden is, aldus de rechter.
Het lid gaat in
hoger beroep
Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep
hoger beroep. BVKZ stelt dat het lid geen belang heeft, de vergadering alleen zou dienen om besluiten te herroepen, de aangevoerde agendapunten te vaag zijn voor een ALV en de actuele ledenlijst aan de hand van de website en internet te construeren is.
Volgens het hof heeft het lid wel degelijk een (spoedeisend) belang. Het gaat om misstanden binnen het bestuur van BVKZ. Het hof concludeert ook dat het lid zonder ledenlijst niet de benodigde statutaire 10% van de leden achter het verzoek kan krijgen. Daarnaast stellen de wet en statuten geen eisen aan agendapunten. Als ze te vaag zijn, dan zullen de andere leden het verzoek om een ALV niet steunen. Het zelf construeren van een ledenlijst is volgens het hof in strijd met de
redelijkheid en billijkheid
Een bron van ongeschreven objectief recht waaraan mensen zich moeten gedragen jegens elkaar.
» Meer over redelijkheid en billijkheid
redelijkheid en billijkheid van artikel 2:8 BW.
BVKZ wordt veroordeeld tot afgifte van een actuele ledenlijst. De advocaat van het lid heeft in deze zaak met succes een beroep gedaan op de redelijkheid en billijkheid van artikel 2:8 BW. Zonder ledenlijst kan immers geen gebruik worden gemaakt van de statutaire mogelijkheid om een algemene ledenvergadering bijeen te roepen.
Ondanks het ontbreken van een rechtsregel die het bestuur dwingt tot afgifte van de ledenlijst, krijgt het lid tóch gelijk van het hof.