Wanneer ben je zelf aansprakelijk voor de schuld van je bedrijf?

Een vennootschap is in beginsel aansprakelijk voor haar eigen schulden. Dit is een belangrijk hoofdprincipe van het vennootschapsrecht. Maar dat betekent niet dat bestuurders geheel risicovrij namens de vennootschap rechtshandelingen kunnen verrichten. Zeker niet als de vennootschap in financieel zwaar weer verkeert. Als een bestuurder een overeenkomst Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst overeenkomst aangaat namens de vennootschap terwijl hij weet dat de onderneming deze niet (meer) kan nakomen, kan de bestuurder persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de eventuele schade die daaruit voortvloeit. Advocaat ondernemingsrecht Hidde Reitsma licht de Beklamelnorm toe. 

Arrest over bestuurdersaansprakelijkheid

Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden wees onlangs een interessante uitspraak over bestuurdersaansprakelijkheid. In het geschil was de vraag of de bestuurders van een failliet bouwbedrijf persoonlijk aansprakelijk konden worden gehouden jegens twee gedupeerde schuldeisers. 

Bouwbedrijf moet schade vergoeden

De schuldeisers in kwestie hadden een aannemingsovereenkomst De opdracht aan een aannemer om tegen een aanneemsom een werk van stoffelijke aard tot stand te brengen.
» Meer over aannemingsovereenkomst aannemingsovereenkomst gesloten met het bouwbedrijf betreffende o.m. een overkapping. Nadat de werkzaamheden waren opgeleverd vond er een zware storm plaats. Hierbij was schade ontstaan aan de kapconstructie. Het bouwbedrijf is aansprakelijk gesteld door de schuldeisers maar heeft geen herstel uitgevoerd. Het bouwbedrijf is uiteindelijk in een procedure veroordeeld tot betaling van € 30.000.

Faillissement op eigen aangifte

Het bouwbedrijf heeft faillissement aangevraagd. De curator Een door de rechtbank aangewezen persoon die is belast met het beheer en de beschikking over het vermogen van een gefailleerde.
» Meer over curator curator heeft in zijn eerste faillissementsverslag vermeld dat er sinds enige jaren sprake was van een verliesgevende situatie. De curator heeft aan de schuldeisers een bedrag van circa € 1000 uitgekeerd. De schuldeisers hebben vervolgens de bestuurders van het bouwbedrijf aansprakelijk gesteld. Zij stellen dat de bestuurders wisten of hadden moeten weten dat het bouwbedrijf haar (financiële) verplichtingen jegens de schuldeisers niet zou kunnen nakomen. Zij verwijzen naar het feit dat het bouwbedrijf een fors negatief eigen vermogen had. 

Hoge drempel bestuurdersaansprakelijkheid

Het hof stelt voorop dat in beginsel alleen een vennootschap zelf aansprakelijk is voor de niet nakoming van haar verbintenissen. Voor de aansprakelijkheid De gehoudenheid van een persoon of bedrijf om schade ontstaan uit een onrechtmatige daad of wanprestatie te vergoeden.
» Meer over aansprakelijkheid aansprakelijkheid van haar bestuurders geldt een hoge drempel. Er kan sprake zijn van bestuurdersaansprakelijkheid Een breed, algemeen begrip voor de aansprakelijkheid van de bestuurder van een rechtspersoon jegens ofwel die rechtspersoon of een of meer schuldeisers of andere belanghebbenden bij die rechtspersoon. De wet kent een aantal specifieke bepalingen over bestuurdersaansprakelijkheid.
» Meer over bestuurdersaansprakelijkheid bestuurdersaansprakelijkheid als een bestuurder namens de vennootschap heeft gehandeld dan wel heeft bewerkstelligd of toegelaten dat de vennootschap haar wettelijke of contractuele verplichtingen niet nakomt.

Wat is de Beklamelnorm?

Meer concreet kan een persoonlijke aansprakelijkheid van de bestuurder worden aangenomen wanneer deze bij het -namens de vennootschap- aangaan van verbintenissen wist of redelijkerwijze behoorde te begrijpen dat de vennootschap haar verplichtingen niet zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden. Dit wordt de Beklamelnorm genoemd.

Schending Beklamelnorm?

In deze kwestie overweegt het hof het volgende. Vaststaat dat de vennootschap bij het aangaan van de overeenkomst een flink negatief eigen vermogen had en het jaar voorafgaand aan de overeenkomst verlies heeft gedraaid. Het bestaan van een negatief eigen vermogen en het lijden van verlies wil nog niet zeggen dat het punt bereikt is waarop het onverantwoord is de onderneming te continueren en nog verdere verbintenissen met derden aan te gaan. Dit feit op zich is echter onvoldoende om te concluderen dat de bestuurders wisten of behoorden te weten dat de vennootschap haar verplichtingen uit de overeenkomst niet zou kunnen nakomen en geen verhaal zou kunnen bieden voor de daaruit voortvloeiende schade.

Advocaat bij bestuurdersaansprakelijkheid

Het hof vervolgt dat er bij de beoordeling van het moment waarop de overeenkomst is aangegaan ook moet worden gelet op bijvoorbeeld de orderportefeuille, marktontwikkelingen, kredietmogelijkheid, enzovoort. Deze omstandigheden zijn niet verder aan de orde gesteld door de schuldeisers. Hun vordering jegens de bestuurder wordt daarom afgewezen.