Besluit AvA tot ontslag bestuurder soms vernietigbaar

De rechtbank Utrecht wees afgelopen week een interessante uitspraak over het ontslag van een statutair bestuurder van een BV; hij was tot na het besluit van de algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering algemene vergadering van aandeelhouders ( algemene vergadering Het orgaan binnen verenigingen en vennootschappen met in aandelen verdeeld kapitaal met alle bevoegdheid die niet aan het bestuur of aan anderen is toegekend.
» Meer over algemene vergadering AVA) nog niet gehoord. De rechtbank vernietigde het besluit. Advocaat ondernemingsrecht Hidde Reitsma legt uit hoe het ook al weer zit met het ontslag van statutair bestuurders.

Ontslag van een statutair bestuurder

Het bestuur wordt benoemd door de AvA of, in het geval van een structuurvennootschap Een bijzondere vorm van een (naamloze) vennootschap.
» Meer over structuurvennootschap structuurvennootschap, door de raad van commissarissen Het toezichthoudende orgaan van de N.V., B.V. en de vereniging (waaronder ook de coöperatie en onderlingen waarborgmaatschappij) .
» Meer over raad van commissarissen raad van commissarissen ( raad van commissarissen Het toezichthoudende orgaan van de N.V., B.V. en de vereniging (waaronder ook de coöperatie en onderlingen waarborgmaatschappij) .
» Meer over raad van commissarissen RvC). De mogelijkheden om bestuurders te benoemen of ontslaan door houders van aandeel De gedeelten waarin het kapitaal van een BV of NV is verdeeld.
» Meer over aandeel aandelen, wordt bij de Flex-BV verruimd (artikel 2:242 BW). Bestuurders kunnen te allen tijde worden geschorst en ontslagen door degene die bevoegd is tot benoeming (in principe dus de AvA of de RVC). In de meeste gevallen bepalen de statuten De statuten vermelden bij rechtspersonen met in aandelen vermeld kapitaal het bedrag van het maatschappelijk kapitaal en het soort, aantal en het bedrag van de aandelen. Voorts bevatten de statuten bepalingen over bestuur, aandeelhoudersvergadering, een eventuele raad van commissarissen, ontbinding en vereffening.
» Meer over statuten statuten van de vennootschap dat de betrokken bestuurder op een voorgenomen besluit (van de AvA of de RVC) dient te worden gehoord, of dat deze een raadgevende stem heeft. Dit volgt ook uit de wet (artikel 2:227 lid 4 BW) en de redelijkheid en billijkheid Een bron van ongeschreven objectief recht waaraan mensen zich moeten gedragen jegens elkaar.
» Meer over redelijkheid en billijkheid redelijkheid en billijkheid die de bij de vennootschap betrokken partijen jegens elkaar in acht moeten nemen (artikel 2:8 BW). Dat de bestuurder een raadgevende stem heeft neemt niet weg dat, mits het besluit volgens de regels is genomen, de statutair bestuurder te alle tijde per direct kan worden ontslagen.

Geen geldig aandeelhoudersbesluit

In het onderhavige geval was de bestuurder ontslagen door een besluit van de enig aandeelhouder. Dat besluit was genomen buiten de algemene vergadering van aandeelhouders om, zonder dat de oproepingstermijnen in acht waren genomen, en zelfs zonder dat de bestuurder daar van tevoren van wist. De bestuurder had dus niet de gelegenheid gekregen zijn advies aan de aandeelhouder kenbaar te maken. De bestuurder was maanden na het besluit, en enige dagen voordat hij uit zijn functie zou worden ontheven, op de hoogte gesteld. Daarna is de bestuurder, opnieuw door de enig aandeelhouder van de vennootschap, zekerheidshalve geschorst. Ook op het besluit tot schorsing is de bestuurder niet in de gelegenheid gesteld zijn advies kenbaar te maken.

Bestuurder dagvaardt vennootschap; besluit is nietig

Hierna is de bestuurder vier dagen voor een geplande aandeelhoudersvergadering Het orgaan binnen een vennootschap waarin alle aandeelhouders zijn vertegenwoordigd.
» Meer over aandeelhoudersvergadering aandeelhoudersvergadering opgeroepen om op een aandeelhoudersvergadering te verschijnen waarop het voorstel stond geagendeerd het ontslag en de schorsing te bevestigen, voor zover dat aan gebreken zou leiden. De aandeelhouder wist dat de bestuurder op dat moment op vakantie was. De bestuurder heeft daarop voor de vergadering protest aangetekend, en heeft gemeld in verband met zijn vakantie niet in staat te zijn een raadgevende stem deugdelijk voor te bereiden of juridische bijstand te zoeken. Tijdens deze vergadering is de bestuurder niet verschenen, en heeft de aandeelhoudersvergadering het ontslagbesluit en het schorsingsbesluit bevestigd. Direct daarna heeft de bestuurder de vennootschap gedagvaard met een vordering voor recht te verklaren dat de besluiten nietig zijn.

Bestuurder vordert vernietiging ontslagbesluit

De vordering tot vernietiging van het ontslag en schorsingsbesluit wordt toegewezen. De rechtbank overweegt dat nu de bestuurder niet in de gelegenheid is gesteld om op de eerste vergadering zijn raadgevende stem te geven, sprake is van strijd met de wet en de statuten van de vennootschap, hetgeen leidt tot vernietigbaarheid van het besluit. De rechtbank wijst de vordering van de bestuurder daarom toe: ook voordat de bestuurder de vennootschap in rechten betrok was het genomen besluit immers niet alsnog op rechtsgeldige wijze genomen. De rechtbank overweegt dat het besluit waarbij een eerder vernietigbaar besluit wordt bevestigd aan dezelfde eisen dient te voldoen als het te bevestigen besluit. Ook in die tweede vergadering had eiser De partij die gedagvaard wordt om te verschijnen in een rechtszaak wordt aangeduid als de gedaagde. Dit in tegenstelling tot de eiser, de partij die het initiatief tot de rechtszaak heeft genomen en daartoe door een gerechtsdeurwaarder een dagvaarding heeft laten betekenen aan de gedaagde.
» Meer over eiser eiser de gelegenheid moeten hebben zijn raadgevende stem te doen horen en had hij tijdig opgeroepen moeten worden.

Ontslag van een bestuurder: let goed op de formaliteiten!

Het ontslag van een statutair bestuurder is, als sprake is van een meerderheidsaandeelhouder, een formaliteit. Dat neemt echter niet weg dat het tot stand komen van dat besluit zorgvuldig dient te gebeuren: de bestuurder dient tijdig en op de correcte wijze te worden opgeroepen voor de vergadering, en dient daarbij nadrukkelijk de gelegenheid te krijgen op het besluit te worden gehoord. Voorts dient in de arbeidsovereenkomst De overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.
» Meer over arbeidsovereenkomst arbeidsovereenkomst van de betrokken bestuurder te worden nagegaan in hoeverre hij of zij aanspraak zou kunnen maken op een vooraf overeengekomen afvloeiingsregeling, of dat de statuten van de vennootschap nog bijzondere eisen stellen aan het te nemen ontslagbesluit. Zo kan het bijvoorbeeld het geval zijn dat een bepaalde prioriteitsaandeelhouder een doorslaggevende stem heeft bij het benoemen of ontslaan van bestuurders.

Advocaat bij ontslag statutair bestuurder

Een niet volgens de regels gegeven ontslag is, zo blijkt maar weer uit deze uitspraak, vernietigbaar. Het is daarom zaak om voorafgaand aan een ontslagbesluit van een statutair bestuurder goed op de formaliteiten te letten en een advocaat in te schakelen om het één en ander goed te regelen.