Welke verplichtingen gelden voor stichtingen vanaf 27 september 2021 voor het UBO-register?

Op 27 september 2021 treedt het UBO-register in werking. En hoewel een stichting Een stichting is een door een rechtshandeling in het leven geroepen rechtspersoon zonder leden of aandeelhouders.
» Meer over stichting stichting geen aandeelhouders kent, kunnen de regels omtrent het UBO-register ook verstrekkende gevolgen hebben voor betrokkenen bij een stichting. In deze blog legt advocaat ondernemingsrecht Onno Hennis uit wat het mogelijk voor u kan betekenen.

UBO-register

Het UBO-register is een register dat wordt aangehouden door de Kamer van Koophandel Een publieke instelling gericht op advisering en ondersteuning van ondernemers en beheerder van het Handelsregister.
» Meer over kamer van Koophandel Kamer van Koophandel, waarin bepaalde gegevens van de uiteindelijke belanghebbende van de in Nederland ingeschreven rechtspersoon Het BW kent geen algemene definitie van rechtspersoon.
» Meer over rechtspersoon rechtspersonen worden bijgehouden. Als uiteindelijk belanghebbende geldt doorgaans diegene die hetzij het (indirecte) eigendom Het het meest omvattende recht dat men op een zaak kan hebben. Eigendom is het recht om over een zaak (stuk grond, voorwerp, hoeveelheid geld enz.) naar eigen goeddunken te beschikken.
» Meer over eigendom eigendom heeft van de rechtspersoon Het BW kent geen algemene definitie van rechtspersoon.
» Meer over rechtspersoon rechtspersoon, hetzij daarover beslissende zeggenschap kan uitoefenen. Bij besloten en naamloze vennootschappen zijn dat doorgaans de (indirecte) aandeelhouders.

Uitkeringsverbod en geen leden

Een stichting is een rechtspersoon zonder leden die beoogt om met een daartoe bestemd vermogen een in de statuten De statuten vermelden bij rechtspersonen met in aandelen vermeld kapitaal het bedrag van het maatschappelijk kapitaal en het soort, aantal en het bedrag van de aandelen. Voorts bevatten de statuten bepalingen over bestuur, aandeelhoudersvergadering, een eventuele raad van commissarissen, ontbinding en vereffening.
» Meer over statuten statuten vermeld doel te verwezenlijken. Verder is wettelijk bepaald dat het doel van de stichting niet mag inhouden dat zij uitkeringen doet aan haar oprichters of aan leden van haar organen of anderen, tenzij dit uitkeringen betreft met een ideële of sociale strekking. Dit laatste wordt het uitkeringsverbod genoemd.

Wie is de UBO van een stichting?

Vanwege het ontbreken van financieel belanghebbenden en het uitkeringsverbod lijkt het op het eerste gezicht lastig om te bepalen wie nu als uiteindelijk belanghebbende bij de stichting dient te worden beschouwd. De wet heeft daarom een aantal definities geformuleerd.

Wettelijke definitie

Het moet gaan om “natuurlijke personen die de uiteindelijke eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over de rechtspersoon”. Daartoe behoren bij een stichting in ieder geval degene die (i) direct of indirect meer dan 25% begunstigde zijn van het vermogen, (ii) direct of indirect meer dan 25% van het stemrecht over een besluit tot statutenwijziging Aanpassing van statuten bij notariële akte
» Meer over statutenwijziging statutenwijziging, of (iii) feitelijke zeggenschap over de stichting kunnen uitoefenen.

Begunstigde van het vermogen

Allereerst moeten de statuten gecontroleerd worden of de stichting een begunstigde tot het vermogen kent. Daarvoor moet men het statutaire doel van de stichting bekijken en de bepaling omtrent de uitkering van het liquidatieoverschot. Verder moet men nagaan of aan bepaalde personen een uitkering wordt gedaan dat groter is dan 25% van het vermogen van de stichting. 

Zeggenschap bij statutenwijziging

Ten tweede moet men controleren op welke wijze de statuten worden gewijzigd. Dikwijls zal het bestuur van de stichting de bevoegdheid hebben om de statuten te wijzigen. Indien er minder dan vier bestuurders zijn, zal iedere bestuurder (tenzij bepaalde bestuurders statutair meer stemmen hebben dan anderen) als UBO gelden en dus als zodanig worden geregistreerd.

Feitelijke zeggenschap over de stichting

Ten slotte moet worden beoordeeld of personen – anders dan bestuurders – feitelijke zeggenschap kunnen uitoefenen op de stichting. Te denken valt aan een donateur die op basis van een contract Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract contract beslissende zeggenschap heeft op besluitvorming bij de stichting. Een ander voorbeeld is de economisch eigenaar op substantiële vermogensbestanddelen van de stichting. Hiervoor zal een feitelijke beoordeling van de contractuele en statutaire verhoudingen moeten worden gedaan.

Pseudo-UBO

In sommige gevallen zal niemand als een UBO van de stichting kwalificeren. In dat geval geldt dat de hogere leidinggevenden van de stichting als UBO moeten worden ingeschreven. In de regel is dat iedere individuele bestuurder van de stichting. Dit worden pseudo-UBO’s genoemd.

AMS Advocaten: uw vraagbaak bij juridische vragen

Heeft u vragen over het UBO-register? Of over de governance bij uw stichting? Neem dan contact op met een van de advocaten van AMS.