Bestuurder persoonlijk aansprakelijk vanwege niet verstrekken bewijs

In een recente zaak acht de Rechtbank Noord-Holland een bestuurder persoonlijk aansprakelijk vanwege het niet verstrekken van bankafschriften. Advocaat procesrecht Lennard Noordzij licht toe.

Feiten van de zaak

BPD verstrekt aan TUF een lening van ongeveer € 1.8 miljoen. TUF erkent die lening, maar zegt dat zij niet de financiële middelen heeft om BPD terug te betalen. BPD stelt dat er onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig gelden zijn onttrokken uit TUF. Om dat te onderzoeken, beveelt de rechtbank een deskundigenonderzoek door KPMG naar de kasstromen binnen TUF. In dit onderzoek stelt KPMG vast dat zij niet beschikt over de bankafschriften van TUF van vóór 2012. Dit terwijl de rechtbank TUF expliciet de opdracht De overeenkomst waarbij iemand anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst diensten verrichten voor een opdrachtgever.
» Meer over opdracht opdracht gaf om deze oude bankafschriften aan KPMG te verstrekken. Volgens TUF was het echter niet mogelijk om aan deze opdracht te voldoen, omdat de bankafschriften van vóór 2012 bij opruimingen en verhuizingen vernietigd zijn en de bank hiervan geen kopieën meer kon verstrekken. Na deze vaststelling door KPMG, wijzigt BPD haar eis. Zij stelt ook de bestuurder van TUF aansprakelijk voor terugbetaling van de lening.

Bestuurdersaansprakelijkheid

De schulden van een  besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Een als BV opgerichte rechtspersoon waarvan het maatschappelijk kapitaal verdeeld is in aandelen die niet vrij overdraagbaar zijn; de aandelen staan op naam.
» Meer over besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid besloten vennootschap (BV), maar ook de  naamloze vennootschap Een als zodanig opgerichte rechtspersoon met een in overdraagbare aandelen verdeeld maatschappelijk kapitaal.
» Meer over naamloze vennootschap naamloze vennootschap (NV), een coöperatie, een vereniging en een  stichting Een stichting is een door een rechtshandeling in het leven geroepen rechtspersoon zonder leden of aandeelhouders.
» Meer over stichting stichting, rusten alleen bij het bedrijf (de  rechtspersoon Het BW kent geen algemene definitie van rechtspersoon.
» Meer over rechtspersoon rechtspersoon) zelf, en niet bij de bestuurder of het bestuur. Maar als de bestuurder of het bestuur schulden maakt waarvan hij weet dat die niet kunnen worden voldaan, of zoveel gelden uit de BV haalt dat de schuldeisers niet meer betaald kunnen worden, kan de bestuurder zelf (persoonlijk) aansprakelijk worden voor die schulden. Ook zijn er andere specifieke wettelijke gronden voor  aansprakelijkheid De gehoudenheid van een persoon of bedrijf om schade ontstaan uit een onrechtmatige daad of wanprestatie te vergoeden.
» Meer over aansprakelijkheid aansprakelijkheid van bestuurders. Zo schreef ik eerder over bestuurdersaansprakelijkheid voor pensioen- en belastingschulden indien een bestuurder betalingsonmacht niet tijdig meldt aan de Belastingdienst of het pensioenfonds. Eveneens kan een bestuurder aansprakelijk zijn voor misleidende cijfers.

Oordeel rechtbank

KPMG heeft volgens de rechtbank vanwege het ontbreken van de oude bankafschriften geen onderzoek kunnen doen naar de daadwerkelijke kasstromen binnen TUF en dus ook niet naar gestelde (onrechtmatige) onttrekkingen. De rechtbank vindt dat dit de bestuurder persoonlijk kan worden verweten. Zij oordeelt dat de bestuurder van TUF de bankafschriften wel degelijk aan KPMG had kunnen verstrekken c.q. dat de bestuurder daar te weinig voor heeft gedaan. Dit ten eerste omdat TUF zelf in communicatie in 2013 aangeeft dat de bankafschriften van voor 2012 er nog wel waren. Ten tweede heeft de bestuurder op de zitting erkend dat deze bankafschriften niet bij de accountants van TUF zijn opgevraagd. De gevolgtrekking die de rechtbank hieruit trekt is dat zij op basis van de overige processtukken aanneemt dat er een bedrag van meer dan € 900.000 is onttrokken aan TUF. De rechtbank acht de bestuurder persoonlijk aansprakelijk voor die onttrekking.

Schending waarheidsplicht

Uit deze uitspraak volgen de enorme gevolgen van het niet meewerken aan rechterlijke bevelen. De conclusie die de rechtbank in deze zaak trekt – het aannemen dat een onttrekking plaatsvond – lijkt op een andere zaak waarin een partij de waarheidsplicht schond. In die zaak nam het gerechtshof vanwege onvolledig overgelegde bankafschriften aan dat er op een bepaalde datum een bedrag van € 220.000 op een bankrekening stond.