Recht op inzage van bewijsstukken

In de praktijk valt of staat de uitkomst van een gerechtelijke procedure vaak met de vraag of het een partij gelukt is bewijs te leveren voor de gestelde feiten. Soms is het erg lastig om dat bewijs In het Nederlandse procesrecht geldt als hoofdregel dat de rechter alleen die feiten of rechten aan zijn beslissing ten grondslag mag leggen, die in de rechtszaak aan hem ter kennis zijn gekomen of zijn gesteld en die zijn komen vast te staan.
» Meer over bewijs bewijs te verzamelen. In artikel 843a van het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) is daarom opgenomen dat het in bepaalde omstandigheden mogelijk is om inzage, afschrift of uittreksel te eisen van schriftelijke bewijsstukken. Advocaat verbintenissenrecht Thomas van Vugt legt uit. 

Exhibitieplicht; rechtmatig belang

Daarvoor moet dan wel een rechtmatig belang bestaan. Wanneer sprake is van een rechtmatig belang zal steeds per geval moeten worden uitgemaakt. In zijn algemeenheid geld dat dit belang van bewijsrechtelijke aard moet zijn: het moet steeds gaan om een partij die bepaalde stukken nodig heeft ter vaststelling van feiten op grond waarvan door de rechter een rechtsverhouding kan worden vastgesteld. Van belang is dat de houder van de bewijsstukken niet onnodig wordt lastig gevallen.

Bepaalde bescheiden

Lid 2 van artikel 843a RV vermeldt dat de rechter zo nodig de manier bepaalt waarop inzage, afschrift of uittreksel zal worden verschaft. In de meeste gevallen is dit vrij eenvoudig: de aanvrager moet de kosten voor het maken van de afschriften betalen en krijgt vervolgens die afschriften. Tot slot moet het gaan om ‘bepaalde bescheiden’, waarbij het woord bescheiden wel ruim wordt uitgelegd. Ook op een gegevensdrager aangebrachte bescheiden (denk bijvoorbeeld aan films of foto’s) vallen hieronder. Overigens blijkt uit de rechtspraak dat veel rechters welwillend omgaan met deze bepaaldheidseis.

Geheimhouding; verschoningsrecht

Degene die uit hoofde van zijn beroep tot geheimhouding is verplicht, is niet gehouden om aan een vordering ex artikel 843a Rv te voldoen en kan zich dus beroepen op het verschoningsrecht. Professionele geheimhouders hoeven dus niet mee te werken aan het ter beschikking Uitspraak in een verzoekschriftprocedure
» Meer over beschikking beschikking stellen van stukken die zij uit hoofde van hun functie onder zich hebben.

Medewerking weigeren kan soms

In lid 4 staat dat degene die de bescheiden te zijner beschikking heeft of onder zijn berusting heeft, niet is gehouden aan deze vordering te voldoen, indien redelijkerwijs aangenomen kan worden dat een behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van de gevraagde gegevens is gewaarborgd. Hierbij komt het in beginsel erop aan of een partij een onredelijk voordeel geniet, of haar wederpartij De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij wederpartij een dito nadeel lijdt doordat een bepaald bewijsstuk niet als bewijsmiddel In het Nederlandse procesrecht geldt als hoofdregel dat in een rechtszaak bewijs kan worden geleverd door alle middelen.
» Meer over bewijsmiddel bewijsmiddel beschikbaar komt. In het algemeen zal aangenomen kunnen worden dat een behoorlijke rechtspleging ook gewaarborgd is indien bewijs ook langs andere weg, bijvoorbeeld door het horen van getuigen, kan worden verkregen. Soms, bijvoorbeeld als de relevante getuigen in een ver buitenland wonen, kan dat echter anders zijn.

Fishing expeditions

De voorwaarden en het recht om niet aan de vordering tot inzage, afschrift of uittreksel te voldoen zoals opgenomen in artikel 843a Rv maken duidelijk dat zogenoemde fishing expeditions niet zijn toegestaan. Het opvragen van ongespecificeerde bescheiden om vervolgens te bekijken of deze aanknopingspunten bieden voor een nadere onderbouwing van de stellingen, is nu juist niet de bedoeling van deze regeling. Ook de enkele interesse van een partij is onvoldoende om een vordering tot inzage of afschrift van stukken te krijgen.

Advocaten in Amsterdam

Het team van advocatenkantoor AMS advocaten in Amsterdam heeft een jarenlange ervaring in het adviseren en procederen voor (internationale) bedrijven en particulieren. De advocaten houden zich vooral bezig met het ondernemingsrecht, vastgoedrecht, bouwrecht, huurrecht bedrijfsruimte Een gebouwde onroerende zaak bestemd voor de uitoefening van een winkelbedrijf, horeca of ambachtsbedrijf en waar een voor het publiek toegankelijke ruimte aanwezig is voor rechtstreekse levering van roerende zaken of voor dienstverlening.
» Meer over bedrijfsruimte bedrijfsruimte, arbeidsrecht, insolventierecht, incasso en contractenrecht. De advocaten zijn betrokken bij de zaken van hun cliënten, werken met korte lijnen en bieden scherpe tarieven.