Rechter: handelwijze gemeente is “schandalig, ongehoord en onbehoorlijk”

De tekst van een vonnis is in het algemeen formeel en juridisch. Droog zelfs. Een rechter toont zelden heftige emotie of verontwaardiging; hij past het recht toe, en voor morele oordelen is weinig plaats – zeker in een civiele zaak. Maar soms komt er een uitspraak voorbij waarin een rechter zich laat gaan. Advocaat procesrecht Thomas van Vugt bespreekt een uitspraak waarin een Voorzieningenrechter genadeloos van leer trekt tegen een harteloze gemeente.

Gemeente vordering op eiseres

De voorgeschiedenis van dit executiegeschil was als volgt. Eiseres, een vrouw van tachtig jaar die in een psychiatrisch ziekenhuis is opgenomen, bezit enkele woningen (waaronder haar eigen woning) in het pittoreske plaatsje Borne. De woningen verkeren in vervallen staat. De gemeente had een vordering op eiseres van ca. € 45.000. Bij eerder vonnis is eiseres veroordeeld om dit bedrag te betalen.

Aankondiging executieverkoop woning eiseres

De gemeente had executoriaal beslag gelegd op de woningen en wilde overgaan tot executie. De bewindvoerder van eiseres vroeg de gemeente om enig uitstel te verlenen. Inmiddels had eiseres reeds € 27.000 voldaan en resteerde er nog € 17.000. Dit restant zou kunnen worden voldaan uit de verkoopopbrengsten van een andere woning van eiseres, welke woning inmiddels was verkocht. Maar wat de bewindvoerder ook voorstelde, de gemeente wilde coûte que coûte de executieverkoop doorzetten.

Executiegeschil: schorsing executiemaatregelen

In het executie kort geding vorderde eiseres schorsing van de executie. Zij wees erop dat zij een redelijke betalingsvoorstel had gedaan, welk voorstel was onderbouwd met stukken van de notaris en makelaar. Eiseres wilde na ontslag uit het ziekenhuis weer graag terug naar haar woning. De gemeente stelde tijdens de zitting dat zij al voldoende goede wil had getoond.

Rechter: gemeente maakt misbruik van recht

De rechter oordeelt dat de gemeente misbruik maakt van recht omdat zij de executie wil doorzetten juist op het moment dat de bewindvoerder bezig is met het aflossen van de schulden van eiseres en er een reëel vooruitzicht is op voldoening van de vordering van de gemeente. Eiseres dreigt nodeloos in haar belangen te worden geschaad, temeer omdat de executieopbrengst van haar woningen waarschijnlijk niet meer dan 50% van de marktwaarde zal bedragen .

Onzuiver motief gemeente bij verkoop woning

Eiseres heeft voorts gesteld dat de gemeente onzuivere motieven heeft en een ander doel nastreeft dan het innen van de vordering. De verwaarloosde staat van haar woningen zou de gemeente een doorn in het oog zijn en door deze (bij executie) te verkopen zou de gemeente herstel beogen. Deze ernstige beschuldigingen zijn niet door de gemeente weersproken.

Rechter: “gemakkelijk prooi voor kille bureaucraten”

De rechter “kan nauwelijks geloven dat de gemeente inderdaad tot dergelijke laagheden in staat is. […] Dit klemt temeer nu eiseres een kwetsbare bejaarde vrouw is die […] niet goed kan opkomen voor haar eigen belangen en blijkbaar een gemakkelijk prooi is voor de kille bureaucraten die bij de gemeente de dienst uitmaken. Het adagium “de overheid is het schild der zwakken” is blijkbaar niet aan de gemeente besteed.”

De rechter besluit de openbare berisping als volgt:

“De wijze waarop de gemeente er niet voor terugdeinst om eiseres het spreekwoordelijke mes op de keel te zetten in het nastreven van haar eigen agenda is verstoken van ieder respect voor de gerechtvaardigde belangen van eiseres en kan niet anders worden gekwalificeerd dan schandalig, ongehoord en onbehoorlijk.”

Wellicht ten overvloede: de vordering van eiseres is door de rechter toegewezen.