Wrakingsverzoek tegen rechter wordt toegewezen

Eerdere blogs over wraking van rechters op onze website laten vooral voorbeelden zien van niet geslaagde wrakingsverzoeken. Het komt in de praktijk nogal eens voor dat een partij meent dat een rechter hem partijdig tegemoet is getreden en om die reden de rechter wraakt. Niet zelden worden zulke verzoeken door de wrakingskamer afgewezen. Dat wrakingsverzoeken echter niet altijd kansloos zijn volgt uit een recente uitspraak van de wrakingskamer van de rechtbank Limburg. Advocaat procesrecht Thomas van Vugt legt uit hoe de wrakingskamer tot het oordeel kwam.

Partijdige rechter kan worden gewraakt

Van een rechter mag worden verwacht dat hij onpartijdig is. Als er gegronde redenen zijn om aan de partijdigheid van een rechter te twijfelen kan een partij of advocaat een rechter wraken. Gevolg van een geslaagd wrakingsverzoek is dat een andere, nieuwe rechter de zaak verder zal moeten behandelen. De “partijdige” rechter mag de zaak dan niet meer behandelen.

Advocaat en rechter  ‘hadden al een slechte relatie’

In deze kwestie ging het om een advocaat en een voorzieningenrechter die tijdens eerdere kort-geding procedures al wat aanvaringen hadden gehad. Er was volgens de desbetreffende advocaat zelfs sprake van een slechte relatie met deze rechter. De advocaat had de desbetreffende rechter namelijk al eerder gewraakt.

Eerdere wraking zette de toon in deze procedure

Die eerdere wraking zette blijkbaar meteen de toon in de onderhavige procedure. De rechter viel de advocaat in de rede, liet hem niet uitspreken en vroeg zich af of de advocaat hem soms weer zou gaan wraken. De advocaat gaf desgevraagd nog aan wraking in dit geval niet in het belang van zijn cliënt te achten, en wilde dat deze rechter de zaak gewoon behandelde. Toen de rechter vervolgens de advocaat de mond snoerde en hem geen verweer liet voeren, was voor de advocaat de maat vol. Hij wraakte de rechter weer.

Wrakingskamer: rechter heeft geen neutrale houding

Na wraking van een rechter moet een andere kamer van de rechtbank – de zogenaamde wrakingskamer – oordelen of het verzoek tot wraking terecht is. In dit geval oordeelde de wrakingskamer met niet mis te verstane bewoordingen dat zij het verzoek tot wraking terecht achtte. Volgens de wrakingskamer getuigde de handelwijze van de rechter voor een objectieve buitenstaander niet van een open en neutrale houding. Dat oordeel werd met name ingegeven doordat de rechter in een nieuwe procedure refereerde aan een wrakingsverzoek van de advocaat, uit een eerdere procedure. Daardoor werd volgens de wrakingskamer op zijn minst een zweem van partijdigheid door de rechter in het leven geroepen. Om die reden slaagde het verzoek tot wraking.

Rechter had zich kunnen verschonen

De rechter die kennelijk eerdere aanvaringen met deze advocaat had gehad, had er ook voor kunnen kiezen om zich te verschonen, en de zaak niet te behandelen. Daarmee had voorkomen kunnen worden dat een zweem van partijdigheid ontstond, en had het niet tot wraking hoeven komen. Als ook maar de minste zweem van partijdigheid kan ontstaan, is eigenlijk al sprake van een ontoelaatbaar spanningsveld.