Toegangsverbod voor man die caissières lastig viel

Het gerechtshof Amsterdam heeft onlangs bepaald dat winkelcentrum Wereldhaven een toegangsverbod mocht opleggen aan een man die caissières van de Albert Heijn had lastiggevallen. Volgens de man was dat echter de eigen schuld van Albert Heijn: die zou veel te knappe kassameisjes hebben aangenomen. De man ging niet alleen bij de Albert Heijn, maar ook bij de Dekamarkt en de Hema in de fout. Advocaat Thomas van Vugt bespreekt het arrest en legt uit wanneer een toegangsverbod mag worden opgelegd.

In deze zaak speelde het volgende. Wereldhaven exploiteert een winkelcentrum waarin onder meer een Albert Heijn XL, een Dekamarkt en een Hema zijn gevestigd. De medewerkers van de Albert Heijn hebben al langer last van een man die hen lastigvalt en seksueel intimideert. Zo staat de man de caissières aan te staren vanuit de winkel of vanuit de passage die voor de winkel loopt en maakt de man vunzige opmerkingen naar de caissières, bijvoorbeeld: “Wat een mooie broek heb je aan en wat komt je kont hier mooi in uit.”.

Man valt medewerkers lastig op Facebook

Daarnaast benadert de man de medewerksters van de Albert Heijn op Facebook en maakt hij ook daar vunzige opmerkingen naar de dames. De Albert Heijn heeft de man daarom gesommeerd haar medewerkers niet meer lastig te vallen en een toegangsverbod gegeven.

Opnieuw in de fout bij de Dekamarkt en de Hema

Niet alleen overtreedt de man dat toegangsverbod vervolgens, maar hij gaat ook nog in de fout bij zowel de Dekamarkt als de Hema. Zo maakt de bedrijfsleider van de Dekamarkt melding van het na sluitingstijd opwachten van caissières om hen aan te kunnen spreken. Ook de Hema klaagt bij Wereldhaven erover dat de man haar veelal minderjarige medewerksters lastigvalt. De Hema meldt zelfs dat de man op “sluwe wijze lichamelijk contact” maakt met haar medewerkers, bijvoorbeeld door hen geld uit zijn hand te laten pakken en vervolgens met zijn vingertoppen contact te maken.

Man vecht toegangsverbod aan

Vijf caissières die in het winkelcentrum werkzaam zijn hebben tegen de man aangifte gedaan. Het winkelcentrum legt een toegangsverbod op. De man gaat vervolgens naar de rechter om het toegangsverbod aan te vechten. In hoger beroep Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep hoger beroep oordeelde het gerechtshof als volgt.

Mag een winkelcentrum een toegangsverbod geven?

In de wet, meer specifiek in artikel 5:1 BW, staat dat het de eigenaar van een zaak vrijstaat om zelf van die zaak gebruik te maken met uitsluiting van ieder ander. Voorwaarde is wel dat dit gebruik niet in strijd is met de rechten van andere en niet in strijd is met wettelijke voorschriften en regels van ongeschreven recht. Dat betekent dat een winkelcentrum zoals Wereldhaven derden inderdaad de toegang tot haar eigendom Het het meest omvattende recht dat men op een zaak kan hebben. Eigendom is het recht om over een zaak (stuk grond, voorwerp, hoeveelheid geld enz.) naar eigen goeddunken te beschikken.
» Meer over eigendom eigendom mag ontzeggen.

Overlast gevend gedrag hoeft niet per se strafbaar te zijn

Het gerechtshof zegt daarom dat het door Wereldhaven gegeven toegangsverbod alleen kan worden opgeheven als het voldoende aannemelijk is dat het opleggen daarvan onrechtmatige was of als er sprake is van misbruik van bevoegdheid Misbruik van een op zichzelf bestaande bevoegdheid. Of hier sprake van is hangt af van de concrete omstandigheden.
» Meer over misbruik van bevoegdheid misbruik van recht door Wereldhaven. Daarbij neemt het gerechtshof tot uitgangspunt dat het toegangsverbod ook kan worden opgelegd in verband met overlast gevend gedrag, waarbij geldt dat dit gedrag niet per se strafbaar hoeft te zijn.

Onprettige benadering, geen “complimentjes”

Het gerechtshof komt tot de conclusie dat het vast is komen te staan dat de man diverse jonge vrouwelijke medewerkers van de Albert Heijn, de Dekamarkt en de Hema heeft benaderd, zowel persoonlijk als via Facebook, en op een wijze die door hen als zeer onprettig is ervaren. Daarbij kan het hem niet ontgaan zijn dat dit door de medewerkers niet opgevat is als “complimentjes” zoals de man stelt, aangezien hij er door de bedrijfsleiders van de genoemde winkels meermaals op zijn gedrag is aangesproken.

Gerechtshof: toegangsverbod terecht opgelegd

Ook is gemeld dat zijn gedrag ongewenst is en is hem verzocht om ermee op te houden. Ophouden deed de man echter niet. Daarom meent het hof dat het opgelegde toegangsverbod niet onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig was en dat er ook geen sprake was van misbruik van recht door Wereldhaven.

Onder deze omstandigheden stond het het winkelcentrum dus vrij om het toegangsverbod aan de man op te leggen. De man mag een jaar niet in het winkelcentrum komen en moet ook de proceskosten van het winkelcentrum betalen.