De Winkeltijdenwet verbiedt winkels om op zon- en feestdagen open te zijn, alsmede op werkdagen tussen 22:00 uur en 6:00 uur, maar biedt wel mogelijkheden van dit verbod af te wijken. Winkeltijdenwet advocaat Thomas van Vugt legt uit.
In de eerste plaats kan de gemeenteraad een verordening vaststellen waarin vrijstelling wordt verleend van het verbod om op werkdagen tussen 22:00 uur en 6:00 uur geopend. In de Verordening Winkeltijden Amsterdam 2010 wordt van deze mogelijkheid gebruik gemaakt voor zover het bijzondere gelegenheden van tijdelijke aard (zoals festiviteiten) of vormen van detailhandel die in het Vrijstellingenbesluit met betrekking tot de Winkeltijdenwet worden vrijgesteld betreft. De dagelijkse besturen van de stadsdelen hebben aldus de bevoegdheid een ontheffing te verlenen.
Ook voor wat betreft het verbod om op zondag open te zijn biedt de Winkeltijdenwet ruimte voor uitzonderingen. De gemeenteraad heeft op grond van de Winkeltijdenwet de bevoegdheid om (een deel van) de gemeente aan te wijzen als toeristisch gebied. In dat gebied kunnen de winkels op alle zon- en feestdagen open zijn. In de verordening Winkeltijden van de gemeente Amsterdam is van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. De gemeenteraad heeft de hele gemeente als toeristisch gebied aangemerkt. Alle winkels in de stad kunnen daarom op zon- en feestdagen van 6:00 tot 22:00 uur open zijn.
In de Amsterdamse verordening worden de uitzonderingsmogelijkheden die de Winkeltijdenwet biedt overigens niet volledig gebruikt. De verordening zou immers zo kunnen worden aangepast dat alle winkels in de stad vrijgesteld kunnen worden van het verbod om op alle dagen (dus ook zon- en feestdagen) tussen 22:00 uur en 6:00 uur open te zijn. Kortom, de gemeenteraad zou de mogelijkheid hebben om alle winkels in Amsterdam gedurende 24 uur open te stellen.
In dit verband is wel van belang dat in 1996, bij de totstandkoming van de Winkeltijdenwet, aan de mogelijkheid van 24-uursopenstelling aandacht is besteed. Het kabinet was daar destijds geen voorstander van, en het huidige kabinet is dat waarschijnlijk ook niet.
In januari 2011 is de Winkeltijdenwet voor wat betreft de aanwijzing van een toeristisch gebied overigens nog aangepast. Er worden nu strengere voorwaarden verbonden aan aanwijzing als toeristisch gebied. Deze voorwaarden hebben echter geen invloed op de situatie in Amsterdam.
Advocaat Thomas van Vugt van AMS Advocaten heeft veel ervaring met het adviseren en procederen in kwesties over de Winkeltijdenwet. Eerder verschenen de volgende artikelen over de winkeltijdenwet en de toerismebepaling op onze site. Een memo van de gemeente Amsterdam over verruiming van de winkeltijden vindt u hier.