Een
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst is nietig als deze in strijd is met openbare orde of goede zeden. Is het doelbewust benadelen van crediteuren door het sluiten van een fictieve geldlening tussen twee echtgenoten nietig? Het Hof deed hierover een interessante uitspraak. Advocaat verbintenissenrecht Thomas van Vugt bespreekt de zaak.
Een man sluit een overeenkomst van geldlening met zijn vrouw. De man heeft nogal wat schuldeisers achter zich aan en wil zo zijn vermogen veilig stellen. Hij geeft zijn liquide middelen aan zijn vrouw “in lening” maar houdt de volledige
beschikking
Uitspraak in een verzoekschriftprocedure
» Meer over beschikking
beschikking. In het
contract
Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract
contract is voorts overeengekomen dat de vrouw al haar (toekomstige) vorderingen aan de man verpand. Het loopt helaas niet goed af met dit huwelijk en na de scheiding raken man en vrouw in verschillende juridische procedures verwikkeld. De vrouw wordt in één procedure veroordeeld om € 370.000 te betalen aan de man.
De advocaat van de man start op een gegeven moment ook een kort geding procedure tegen de vader van de vrouw. De vrouw zou een vordering hebben op haar vader en de man beroept zich op het aan hem verpande vorderingsrecht van de dochter. De vader voert aan dat de leningsovereenkomst (inclusief de
verpanding
Verpanding is het vestigen van een pandrecht op een goed.
» Meer over verpanding
verpanding van vorderingen) nietig is omdat de strekking van de lening in strijd zou zijn met de goede zeden.
De Voorzieningenrechter overweegt dat uit de considerans van de overeenkomst ondubbelzinnig blijkt dat de doel en strekking is om gelden van de man aan verhaal van schuldeisers te onttrekken. Het op deze onredelijke wijze benadelen van de belangen van de diverse schuldeisers van de man, maakt dat het te voorzien is dat de overeenkomst in een
bodemprocedure
De gerechtelijke procedure waarin een geschil definitief wordt beslist.
» Meer over bodemprocedure
bodemprocedure onzedelijk wordt geacht en dus nietig. De vorderingen van de man worden afgewezen.
In
hoger beroep
Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep
hoger beroep bevestigt het Hof het oordeel van de Voorzieningenrechter. Het Hof voegt nog toe dat het nooit de bedoeling is geweest om het geld te lenen aan de dochter. Het doel was enkel de liquide middelen buiten het bereik van de schuldeisers te brengen. De stelling van de man dat de schuldeisers door de overeenkomst niet daadwerkelijk zouden zijn benadeeld, maakt de overeenkomst niet minder nietig. Het gaat immers om de strekking van de overeenkomst, niet om de daadwerkelijke gevolgen. Nu de overeenkomst nietig kan worden geacht, is er nooit een geldig
pandrecht
Een pandrecht is een beperkt recht strekkende om op de daaraan onderworpen goederen een vordering tot voldoening van een geldsom bij voorrang boven andere schuldeisers te verhalen.
» Meer over pandrecht
pandrecht gevestigd. De man heeft aldus ook geen (verpande) vordering op de vader.
Op grond van artikel 3:40 lid 1 Burgerlijk Wetboek is een
rechtshandeling
Een rechtshandeling is een feitelijke handeling met rechtsgevolg.
» Meer over rechtshandeling
rechtshandeling die door inhoud of strekking in strijd is met de goede zeden of open orde, nietig. Nietigheid houdt in dat de rechtshandeling (bv. de sluiting van een overeenkomst) nooit heeft plaatsgevonden. De overeenkomst is dus van rechtswege van meet aan ongeldig. Een vernietigbare rechtshandeling, bijvoorbeeld wanneer een partij bij de totstandkoming van een overeenkomst heeft gedwaald, moet één van de partijen eerst een beroep doen op de vernietigbaarheid. Zolang een overeenkomst niet is vernietigd, blijft deze bestaan.