Golfer slaat golfbal op hoofd speler: aansprakelijk of eigen risico?

De golfsport mag op het eerste gezicht minder gevaarlijk dan bijvoorbeeld voetbal lijken, maar volgens de Golf Digest worden er jaarlijks ruim 40.000 golfers met lichamelijk letsel naar de eerste hulp gebracht. Hoe zit het eigenlijk met de aansprakelijkheid De gehoudenheid van een persoon of bedrijf om schade ontstaan uit een onrechtmatige daad of wanprestatie te vergoeden.
» Meer over aansprakelijkheid aansprakelijkheid van degene die een ongeluk op de golfbaan veroorzaakt? Blijft letsel als gevolg van een afzwaaier voor je eigen risico of kun je daar de veroorzaker op aanspreken? Advocaat Onno Hennis, gespecialiseerd in aansprakelijkheidsrecht, legt het uit aan de hand van een uitspraak van de rechtbank Amsterdam.

Aanleiding rechtszaak: onoverzichtelijke hole negen

Aanleiding voor deze rechtszaak was een ongeluk tijdens een golftoernooi voor tandartsen. Het ongeluk gebeurde op de onoverzichtelijke negende hole: vanaf de tee was vanwege twee heuvels op de fairway de baan niet volledig te overzien. Daarom was er halverwege de hole een bel geplaatst, waarmee spelers de achteropkomende flight kunnen aangeven dat zij buiten ‘schootsafstand’ staan. Bij de afslagplaats was een bord geplaatst met de tekst “Please wait with your tee-off for the bell to ring 3 times.”

Bal op het hoofd buiten de fairway

Eén van de deelnemers aan het toernooi had zijn afslag buiten de fairway geslagen. Hoewel hij de bal niet meer kon zien, heeft de speler op advies van zijn flight-genoten geen provisionele bal geslagen. Zij verwachtten dat de bal nog vindbaar was. Dat bleek ook het geval, want de speler vond al gauw zijn bal terug. De achteropkomende spelers hadden ondertussen de tee-box van hole negen bereikt. Omdat zij niemand op de fairway zagen en naar eigen zeggen het waarschuwingsbordje niet hadden gezien, hebben zij – zonder het klinken van de bel af te wachten – afgeslagen. Eén van de drives is op het hoofd van de speler beland met oogletsel tot gevolg.

Aansprakelijkheid bij sport- en spelsituaties

Op grond van de jurisprudentie geldt er bij sport- en spelsituaties een zogeheten ‘verhoogde aansprakelijkheidsdrempel’. Dit betekent dat in het geval van schade en/of letsel dat ontstaat tijdens de uitoefening van een sport minder snel aansprakelijkheid wordt aangenomen. Van sporters mag worden verwacht dat zij met bepaalde “slecht gecoördineerde, verkeerd getimede en onvoldoende doordachte handelingen” rekening houden. Volgens de Hoge Raad is een bepaalde gedraging pas onrechtmatig Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig onrechtmatig, als deze “buiten de normale beoefening van het spel valt en een grove onzorgvuldigheid oplevert.”

Verhoogde aansprakelijkheidsdrempel?

Het slachtoffer stelde primair dat er geen sprake was van een sport- en spelsituatie en dat de verhoogde aansprakelijkheidsdrempel daarom niet gold. Als de rechtbank daarin mee zou gaan, dan zou de aansprakelijkheid zo goed als vaststaan. Voor zover de verhoogde aansprakelijkheidsdrempel wel zou gelden, stelde hij dat deze was overschreden omdat de veroorzaker een abnormaal risico had gecreëerd door niet af te wachten totdat de bel drie keer geklonken had.

Verweer: voldoende voorzorgsmaatregel en eigen schuld

De veroorzaker stelde dat hij vijf minuten (de tijd die golfers op grond van de NGF-regels hebben om naar een bal te zoeken) had gewacht alvorens af te slaan. Volgens hem had hij daarmee voldoende gedaan om het ongeluk te voorkomen. Verder verweert hij zich door te stellen dat hij het waarschuwingsbordje niet had gezien (het was voor hem – net als voor het slachtoffer – de eerste keer dat hij op de desbetreffende baan speelde). Tot slot, betoogde hij dat het ongeluk deels door het slachtoffer veroorzaakt was, doordat hij in strijd met de NGF-regels geen provisionele bal had gespeeld. Had hij dit wel gedaan, zo beredeneerde de veroorzaker, dan had hij zonder te zoeken kunnen doorspelen en was het ongeluk niet gebeurd.

Rechtbank: geen eigen schuld slachtoffer

De rechtbank oordeelde in het voordeel van het slachtoffer. Volgens de rechtbank was in dit geval de ‘verhoogde aansprakelijkheidsdrempel’ overschreden. De rechtbank overwoog dat de het klinken van de bel bedoeld is om ongelukken zoals deze te voorkomen. De bel moet worden afgewacht, ongeacht de wachttijd daarvoor, aldus de rechtbank. De reglementaire vijf minuten – die bovendien bedoeld zijn om een vlot spelverloop te bevorderen – zijn niet een voldoende voorzorgsmaatregel. Dat de veroorzaker het bordje niet heeft gezien, komt voor zijn eigen rekening. Deze was duidelijk zichtbaar. Voorts is er ook geen sprake van eigen schuld van het slachtoffer. De rechtbank is er niet van overtuigd dat nalaten van het slaan van een provisionele bal een oorzaak van het ongeluk is geweest.

AMS Advocaten: advocaat aansprakelijkheid

De rechtbank concludeerde in dit geval dus geheel in lijn met de golfregels en -etiquette. Het slachtoffer kon alle schade in verband met medische verzorging op (de verzekeringsmaatschappij van) de veroorzaker verhalen. Heeft u ook een aansprakelijkheidskwestie (bijvoorbeeld bij uw bedrijf), aarzel dan niet om AMS Advocaten in te schakelen. Wij staan u graag bij met juridisch advies!