Er lijkt nog steeds veel onduidelijkheid te bestaan over de vraag wanneer een vordering verjaart en wanneer een vordering uit hoofde van een vonnis verjaart. De termijnen kunnen ook verwarrend zijn. Advocaat verbintenissenrecht Hidde Reitsma legt uit.
Meestal na 5 jaar, in principe altijd na 20 jaar, verjaart een vordering door verloop van 5 jaar na de dag waarop de vordering opeisbaar is geworden. Ook een vordering tot schadevergoeding of betaling van een boete verjaart door verloop van 5 jaar na de aanvang van de dag waarop de benadeelde met zowel de schade of de opeisbaarheid van de boete als met de daarvoor aansprakelijke persoon bekend is geworden (en in elk geval door verloop van 20 jaar na de gebeurtenis waardoor de schade is veroorzaakt of de boete opeisbaar is geworden). Ook aanverwante vorderingen, zoals vordering uit
onverschuldigde betaling
Het verrichten van een prestatie zonder (rechts)grond; recht op terugvordering.
» Meer over onverschuldigde betaling
onverschuldigde betaling, tot betaling van rente, dividenden, huur etc. kennen in beginsel de korte
verjaring
Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring
verjaringstermijn van 5 jaar.
Die verjaringstermijnen kunnen worden gestuit. De
verjaring
Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring
verjaring van een vordering tot nakoming van de verbintenis (waaronder de verbintenis tot betaling van schadevergoeding), wordt gestuit door een schriftelijke
sommatie
Een schriftelijke aanmaning om binnen een bepaalde termijn een contractuele of wettelijke verplichting na te komen.
» Meer over sommatie
aanmaning of een schriftelijke mededeling waarin de (advocaat van de) schuldenaar zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt. Die mededeling moet de schuldenaar hebben bereikt; de bewijslast daarvan rust op de schuldeiser. Na stuiting gaat een nieuwe verjaringstermijn – van in beginsel 5 jaar – lopen. Na 20 jaar is de vordering definitief
verjaring
Verjaring betekent dat een rechtsvordering door verloop van een bepaalde tijd niet langer in rechte afdwingbaar is.
» Meer over verjaring
verjaard.
De verjaring van een vonnis vindt pas plaats na 20 jaar. De gedachte daarachter is dat in een vonnis door een rechter is vastgesteld dat de betreffende schuld bestaat. Dat impliceert reeds dat de schuldenaar rekening moet houden met het feit dat zijn schuldeiser verhaal zal willen halen. Het aanhouden van een administratie of anderszins is voor tegenbewijs dat de vordering niet bestaat in beginsel niet meer relevant (hooguit voor betalingen die zijn verricht uit hoofde van nakoming van het vonnis). De verjaringstermijn van vorderingen uit hoofde van het vonnis die ingevolge die uitspraak bij een jaar of kortere termijn moeten worden betaald, bedraagt echter 5 jaar in plaats van 20.
De meest voorkomende vordering waaraan kan worden gedacht is bij het vonnis toegewezen rente: die moet in beginsel immers per jaar worden betaald. Dat betekent dat alle rente die gedurende 5 jaar niet door middel van tenuitvoerleggingshandelingen is geïncasseerd (waarbij elke nieuwe tenuitvoerleggingshandeling in beginsel stuiting oplevert) zijn verjaard. Bijvoorbeeld: uit hoofde van een vonnis van 31 januari 2010 treft de schuldeiser op 1 juli 2017 voor het eerst een executiehandeling. Dat betekent dat alle rentevorderingen die bij het vonnis zijn toegewezen van voor 1 juli 2012 (5 jaar voor de executiehandeling) zijn verjaard.
Het komt vaak voor dat deurwaarders die worden belast met de tenuitvoerlegging van een (oud) vonnis – vaak een
verstekvonnis
Een vonnis gewezen in een procedure waarbij de gedaagde geheel niet in het geding is verschenen.
» Meer over verstekvonnis
verstekvonnis dat in veel gevallen opgekocht is door een claimkoper – ook verjaarde rente gewoon aanzegt. Nu is het zo dat ten aanzien van de verjaring van vorderingen de rechter niet ambtshalve het middel van verjaring mag toepassen: in een procedure moet de schuldenaar die wordt aangesproken een beroep doen op verjaring, wil de rechter het kunnen toepassen.
Bij een vonnis lijkt dat anders, omdat ten aanzien van vonnissen de bevoegdheid tot tenuitvoerlegging verjaart. Door verjaring ontbreekt die bevoegdheid, en dat zou kunnen meebrengen dat het willens en wetens ten uitvoer leggen van rentevorderingen waarvan de schuldeiser – en zeker een professionele schuldeiser – weet of kan weten dat hij is verjaard,
onrechtmatig
Ieder handelen of nalaten dat in strijd is met een wet of met de maatschappelijke betamelijkheid.
» Meer over onrechtmatig
onrechtmatig handelt.
Bij oude vorderingen kunnen die oude rentevorderingen flink in de papieren lopen. Het verdient dan ook aanbeveling altijd de specifieke renteberekening bij een deurwaarder op te vragen, als u wordt geconfronteerd met een oud vonnis waarin een hoge rentecomponent zit.
Bekijk ook de nog steeds actuele blog van advocaat verbintenissenrecht Hidde Reitsma ‘Wanneer verjaart een vordering, en hoe kan je verjaring stuiten?‘.