Als de nakoming van een verbintenis wordt verhinderd doordat de schuldeiser geen medewerking aan de schuldenaar verleend, is er sprake van
schuldeisersverzuim
Als de schuldeiser belet dat een verbintenis wordt nagekomen door een schuldenaar.
» Meer over schuldeisersverzuim
schuldeisersverzuim. Zolang de schuldeiser in
verzuim
De situatie dat, en de periode waarin een schuldenaar nalaat een opeisbare prestatie te verrichten.
» Meer over verzuim
verzuim is, kan een schuldenaar zelf niet in verzuim komen. Gaat er dan wel rente lopen voor de schuldenaar? De Hoge Raad deed hier onlangs een heldere uitspraak over. Advocaat contractenrecht Sander Schouten licht het arrest toe.
In deze zaak hadden twee partijen een koopovereenkomst gesloten betreffende een pand. Het economische
eigendom
Het het meest omvattende recht dat men op een zaak kan hebben. Eigendom is het recht om over een zaak (stuk grond, voorwerp, hoeveelheid geld enz.) naar eigen goeddunken te beschikken.
» Meer over eigendom
eigendom zou eerst worden overgedragen en op een later tijdstip het juridische eigendom. De koopprijs was vastgesteld op NLG 150.000 en dit zou gedeeltelijk kunnen worden afgelost. Na volledige aflossing zou het pand worden geleverd. Zolang dit nog niet was gebeurd, was de koper rente verschuldigd over hetgeen hij aan verkoper nog moest betalen.
In 2007 was de koper nog een bedrag van € 115.000 verschuldigd, inclusief de bedongen rente tot op dat moment. Hij heeft aan de verkoper voorgesteld dit bedrag te betalen tegen levering van het pand. De verkoper weigerde dit, omdat er een geschil was over de koopprijs. Partijen hebben hierover geprocedeerd en de verkoper is uiteindelijk in het ongelijk gesteld. Hij werd door het gerechtshof veroordeeld om mee te werken aan de levering.
Het hof heeft echter bij de bepaling van de koopprijs die de koper nog moest betalen de rente berekend tot aan de datum van de levering. Koper is in
cassatie
Het beroep dat tegen een arrest van het Hof kan worden ingesteld bij de Hoge Raad
» Meer over cassatie
cassatie gegaan bij de Hoge Raad. Volgens de koper was hij de rente niet verschuldigd gedurende de periode dat de verkoper in schuldeisersverzuim verkeerde. De Hoge Raad was het hiermee eens.
De regeling van het schuldeisersverzuim strekt ertoe de nadelen weg te nemen die voor de schuldenaar zijn verbonden aan de, aan de schuldeiser toerekenbare onmogelijkheid zijn verbintenis na te komen. Omdat de schuldenaar niet zelf in verzuim kan komen te verkeren wordt hij niet de in de wet genoemde rente wegens vertraging in de voldoening van een geldsom verschuldigd.
Het gaat in deze zaak echter over bedongen rente welke al liep vanaf aanvang van de
overeenkomst
Een meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer andere partijen een verbintenis aangaan.
» Meer over overeenkomst
overeenkomst en welke niet gerelateerd was aan verzuim zijdens de schuldenaar. Maar volgens de Hoge Raad is ook deze rente niet verschuldigd gedurende het schuldeisersverzuim. Het is immers aan de schuldeiser toe te rekenen dat de schuldenaar zijn verbintenis tot voldoening van de geldsom nog niet heeft kunnen nakomen (waardoor hij de rente verschuldigd blijft). Het is redelijk dat de bedongen rente niet meer loopt, net zoals dat vertragingsrente niet kan intreden. Dat pas in de systematiek van de wet.
Als een partij zijn verbintenis uit een overeenkomst niet nakomt, treden er allerlei wettelijke gevolgen in. De tekortschietende partij wordt aansprakelijk voor schade die de
wederpartij
De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij
wederpartij lijdt en/of hij kan een contractuele boete verbeuren. Maar doorgaans wordt als eerste door de schuldeiser rente in rekening gebracht. Bij schuldeisersverzuim treden deze rechtsgevolgen echter niet in.