Kan rechter contractuele beëindigingsvergoeding matigen?

Een bepaling in een contract Een akte (schriftelijke vastlegging) van een overeenkomst.
» Meer over contract contract waarin partijen afspreken dat ze bij contractbreuk een boete verschuldigd zijn aan de ander wordt een boetebeding genoemd. Boetebedingen komen vaak voor maar zijn niet altijd even herkenbaar. Zo wordt soms gesproken van een opzeggingsvergoeding of een beëindigingsvergoeding. In een recente uitspraak is het de vraag of de contractuele opzeggingsvergoeding kan worden gematigd. Advocaat contractenrecht Thomas van Vugt licht de zaak toe.

Duurovereenkomst tussentijds opzeggen

In deze uitspraak gaat het om het volgende. Proximedia, een bedrijf dat zich bezig houdt met publicitaire activiteiten op het internet, heeft een duurcontract gesloten met een opdrachtgever voor een periode van 48 maanden. In het contract is bepaald dat tussentijdse opzegging mogelijk is mits de opdrachtgever een opzeggingsvergoeding betaald gelijk aan 40% van de nog niet vervallen maandtermijnen (tot het einde van het contract).

Tekortkomingen opdrachtgever

De opdrachtgever is niet tevreden over de dienstverlening van Proximedia en wil het contract beëindigen. Proximedia betwist dat zij is tekortgeschoten en wijst op de vergoeding die de opdrachtgever verschuldigd is bij opbreken van het contract. De opdrachtgever staakt vervolgens zijn maandelijkse betalingen en Proximedia gaat over tot ontbinding op grond van wanprestatie. Proximedia start via een advocaat een incassoprocedure waarin zij naast de openstaande maandtermijnen, ook de beëindigingsvergoeding ad 40% van de nog niet vervallen maandtermijnen vordert.

Matiging beëindigingsvergoeding door rechter

In de rechtszaak stelt de advocaat van de opdrachtgever onder meer dat hij de beëindigingsvergoeding onredelijk vindt in verhouding met de door Proximedia verrichte werkzaamheden. De Kantonrechter wijst de vorderingen van de advocaat van Proximedia toe maar matigt de beëindigingsvergoeding. Volgens de Kantonrechter moet de contractuele bepaling op grond waarvan Proximedia de vergoeding claimt, worden aangemerkt als een boetebeding. Een rechter heeft de bevoegdheid een boetebeding Een beding dat bij een zeker tekortschieten (een handelen, of een nalaten) de schuldenaar verplicht tot betaling van een geldsom of een andere verplichting.
» Meer over boetebeding boetebeding te matigen.

Terughoudendheid bij toepassen bevoegdheid matiging boete

Proximedia gaat tegen dit laatste oordeel in hoger beroep Ons burgerlijk procesrecht kent het beginsel dat er onderzocht wordt in twee instanties: een ieder heeft het recht op een nieuwe behandeling van de zaak door een hogere rechter.
» Meer over hoger beroep hoger beroep. Zij stelt onder meer dat de kantonrechter de vergoeding niet had mogen matigen omdat deze niet hoger uitvalt dan de schadevergoeding waar Proximedia op grond van de wanprestatie Niet nakomen van verplichtingen uit overeenkomst maakt schadeplichtig.
» Meer over wanprestatie wanprestatie van de opdrachtgever recht op zou hebben. Het hof stelt voorop dat een rechter terughoudendheid moet betrachten bij het matigen van een boete. Alleen als het boetebeding tot een buitensporig en daarmee onaanvaardbaar resultaat leidt, kan een boete worden gematigd.

Schade: het geleden verlies en de gederfde winst

Het hof vervolgt dat Proximedia in principe recht heeft op schadevergoeding aangezien de opdrachtgever contractbreuk heeft gepleegd. De schade die in dit geval op grond van de wet voor vergoeding in aanmerking komt bestaat uit geleden verlies en gederfde winst. Proximedia heeft aangevoerd dat haar geleden verlies en gederfde winst neerkomt op ruim 80% van de maandelijkse premie. De bespaarde kosten die met het wegvallen van het contract gemoeid zijn bedragen nauwelijks 20%, aldus Proximedia. Aangezien de beëindigingsvergoeding c.q. boete op ‘slechts’ 40% van het maandbedrag is gesteld, acht het Hof matiging niet redelijk. De uitspraak van de kantonrechter wordt vernietigd en de volledige vordering van Proximedia, inclusief de volledige beëindigingsvergoeding, wordt alsnog toegewezen.