Kleine overtreding vonnis leidt niet tot verbeuren dwangsom

Een rechter kan een dwangsom De veroordeling om een geldsom te betalen wegens het niet voldoen aan een vonnis.
» Meer over dwangsom dwangsom verbinden aan een veroordeling. Als de veroordeelde partij niet aan het vonnis voldoet of een verbod overtreedt, dan kan de wederpartij De tegenpartij in een procedure of de partij met wie een contract is gesloten.
» Meer over wederpartij wederpartij de dwangsom opeisen. Dit noemen we het verbeuren van een dwangsom. Is het mogelijk dat een vonnis wordt overtreden, maar dat de daaraan verbonden dwangsom toch niet verbeurd is? Hierover deed de voorzieningenrechter in Almelo onlangs een bijzondere uitspraak. Advocaat verbintenissenrecht Sander Schouten legt uit.

Verbod op gebruikmaken slogan op straffe van dwangsom

De achtergrond van de zaak was als volgt. Privatescan B.V. en Prescan B.V. zijn beide aanbieders van preventief medisch onderzoek aan particulieren. In een eerder gevoerde procedure tussen deze ondernemingen heeft de rechtbank ’s-Gravenhage eigenaar X van Privatescan bevolen om de mededeling “Privatescan is marktleider” te staken en gestaakt te houden. Aan deze veroordeling is een dwangsom verbonden met een maximum van € 250.000,-.

Executiegeschil: verbod op executie dwangsommen

Gedurende een kleine maand heeft er desalniettemin op het LinkedIn profiel van X de slogan “Privatescan is marktleider” gestaan. Prescan heeft vervolgens aanspraak gemaakt op de verbeurde dwangsommen en heeft executoriaal beslag gelegd op bezittingen van X. X heeft vervolgens Prescan in kort geding gedagvaard en heeft gevorderd staking van de executie en opheffing van de beslagen. X voert in dit executiegeschil onder meer aan dat de dwangsommen nooit zijn verbeurd omdat het vermelden van de slogan op het LinkedIn profiel niet als een overtreding van het vonnis kan worden aangemerkt.

Slogan toch op LinkedIn profiel: overtreding vonnis?

Bij de beoordeling van de stelling van X moet de voorzieningenrechter het plaatsen van de slogan toetsen aan de inhoud van de veroordeling van het vonnis van de rechtbank. Als uitgangspunt geldt dat de veroordeling niet verder strekt dan tot het bereiken van het daarmee beoogde doel. Uit het vonnis van de rechtbank blijkt dat de aan X opgelegde veroordeling tot doel heeft misleiding bij de consument Een natuurlijke persoon die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf.
» Meer over consument consument te voorkomen. Nu het LinkedIn profiel van X waarop de verboden slogan staat vermeld kan worden bezocht door personen die niet in het bezit zijn van een eigen LinkedIn profiel en dus ook voor consumenten toegankelijk is, is het vonnis in principe overtreden. Overigens schreef ik ook al over sociale media bij ontslagzaken.

Overtreding van ondergeschikte betekenis: dwangsommen niet verbeurd

De Voorzieningenrechter stelt zich echter de vraag of deze overtreding, met inachtneming van de eisen van redelijkheid en billijkheid Een bron van ongeschreven objectief recht waaraan mensen zich moeten gedragen jegens elkaar.
» Meer over redelijkheid en billijkheid redelijkheid en billijkheid, voldoende ernstig is om te rechtvaardigen dat daardoor dwangsommen zijn verbeurd. In aanmerking nemende dat de veroordeling is uitgesproken naar aanleiding van artikelen die op websites (gericht op breder consumentenpubliek) waren geplaatst, het niet voor de hand ligt dat consumenten het profiel van de directeur De leidinggevende van een onderneming of organisatie.
» Meer over directeur directeur van Privatescan bezoeken, het LinkedIn profiel sinds het vonnis ook niet door consumenten is bezocht en X de slogan direct na kennisneming van Prescan heeft verwijderd, acht de Voorzieningenrechter de overtreding van zodanig ondergeschikte betekenis dat er door de overtreding geen dwangsommen zijn verbeurd. De Voorzieningenrechter wijst de vorderingen van X toe.

Advocaat bij executiegeschillen

In deze uitspraak gaat de Voorzieningenrechter ver: er is volgens hem wel sprake van een overtreding maar deze overtreding is niet ernstig genoeg om het verbeuren van dwangsommen te rechtvaardigen. Deze uitspraak lijkt op gespannen voet te staan met de bevoegdheid die exclusief aan de rechter toekomt die de dwangsom heeft opgelegd (in dit geval dus de rechtbank ’s-Gravenhage) om een dwangsom op verzoek van de veroordeelde partij op te heffen of te matigen. In deze zaak grondde de Voorzieningenrechter zijn beslissing evenwel op de redelijkheid en billijkheid.